Cumhuriyet Bayramı Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM)'nin 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet rejimini ilan etmesi anısına her yıl 29 Ekim günü Türkiye'de ve tüm Türk Dunyasında kutlanan millî bayramdır.
Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, Cumhuriyet'in Onuncu Yıl Kutlamalarının yapıldığı 29 Ekim 1933 tarihinde verdiği 10. Yıl Nutku'nda, bu günü en büyük bayram olarak nitelendirmiştir.
2 Şubat 1925'te, Hariciye Vekaleti (Dışişleri Bakanlığı)'nce düzenlenen bir kanun teklifinde 29 Ekim'in bayram olması önerilmiştir. Bu teklif Meclis Anayasa Komisyonu tarafından incelenmiş ve 18 Nisan'da karara bağlanmıştır. 19 Nisan'da ise teklif TBMM tarafından kabul edilmiştir. 628 sayılı bu kanun ile 29 Ekim, 1925'ten itibaren ülke içinde ve dış temsilciliklerde bayram olarak kutlanmaya başlamıştır.
Cumhuriyet Bayramımız hepimize kutlu osun!
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Comisia de femei a Uniunii Democrate Turce din România a organizat în data de 23 octombrie 2010 a V-a ediţie a „Festivalului de artă culinară turcească“ ce s-a desfăşurat pe terasa unui restaurant din Constanţa.
La eveniment au participat consulul general al Republicii Turcia la Constanţa d-na Füsun Aramaz, viceconsul Mesut Çevik şi Şebnem Atasoy, subprefectul Constanţei domnul Aidun Curtmola, preşedintele U.D.T.R. Osman Fedbi, secretar general Ervin Ibraim, deputat U.D.T.R. Ibram Iusein şi un numeros public.
Filialele U.D.T.R. de la: Mangalia, Techirghiol, Cumpăna, Tulcea, Măcin, Isaccea, Babadag, Hârşova, Fântâna Mare şi Constanţa s-au întrecut în arta culinară. Concursul s-a desfăşurat pe trei secţiuni dulciuri tradiţionale, patiserie tradiţională şi mâncare tradiţională. Câştigătoarele din acest an sunt: la secţiunea dulciuri tradiţionale locul I a fost câştigat de d-na Nezir Macbule din Cernavodă cu „Incir Tatlısı“ (Smochine umplute), locul II Ablachim Ilcnur din Medgidia cu „Gül Tatlısı“ (Prăjitura trandafir) şi locul III Menseit Seriha din Techirghiol cu „Ayva Nar Tatlısı“ (Desert cu rodie şi gutuie); secţiunea patiserie tradiţională locul I Osman Ghiulnar din Tulcea cu „Ispanaklı Börek“ (Plăcintă cu spanac), locul II Iusuf Remzie din Cobadin cu „Sigara böreğı“ (Ţigaretă cu brânză) şi locul III Memet Ghiulendan din Bucureşti cu „Ispanaklı Börek“ (Plăcintă cu spanac); secţiunea mâncare tradiţională locul I Gafar Gevrie din Cumpăna „Mantı“ (Coţunaşi), locul II Talip Sadet din Măcin cu „Kurufasulye“ (Fasole scăzută) şi locul III Mustafa Afize din Fântâna Mare cu „Mahrube“.
Câştigătoarele au fost premiate şi li s-au oferit diplome din partea Uniunii Democrate Turce din România. Evenimentul a fost larg mediatizat şi s-a bucurat de un public numeros. Apariţiile televizate au fost şi ele numeroase festivalul devenind unul dintre cele mai apreciate evenimente organizate de către Uniunea Democrată Turcă din România.
Nurgean Ibraim
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
în perioada 24-26 septembrie 2010, în Tulcea s-a derulat a patra ediţie a proiectului „Diversitate culturală“. Scopul manifestării a fost acela de a promova imaginea comunităţii turce în rândul celorlalte minorităţi etnice care convieţuiesc la Tulcea, dar şi în rândul majorităţii. În proiect a fost inclus şi simpozionul cu tema „Dobrogea – zonă de convieţuire interetnică“. În cadrul acestuia reprezentanţi ai comunităţii turce, ai celei aparţinând ruşilor lipoveni, precum şi ai comunităţii grecilor au prezentat tradiţii şi obiceiuri legate de sărbătorile religioase. După simpozion, comunităţile participante şi-au etalat frumuseţea dansului şi cântecului în cadrul unui spectacol folcloric. De asemenea, a fost organizată şi o expoziţie de costume tradiţionale vechi şi de publicaţii editate de U.D.T.R. Uniunea noastră a oferit participanţilor tricouri personalizate cu ocazia acestui eveniment.
Manifestarea a continuat cu o vizită în Delta Dunării, unde a avut loc un concurs de pescuit şi un concurs de îndemânare culinară, organizat în colaborare cu comunitatea ruşilor-lipoveni din localitatea Crişan. În urma concursului, cei mai buni au primit premii.
Omer Minever
în perioada 8-10 octombrie 2010, la Predeal a avut loc un seminar cultural organizat în scopul prezentării tradiţiilor şi obiceiurilor turce dobrogene prin comunicări interactive, scurte discursuri pe diverse teme ale culturii turce alături de prezentări video-foto şi muzică tradiţională.
Obiectivul programului a fost informarea tinerilor de etnie turcă în legătură cu pierderea treptată a unor obiceiuri străvechi în rândul tinerilor, păstrarea identităţii culturale şi atragerea tinerilor către comunitatea ce îi reprezintă şi din care fac parte. Beneficirii direcţi ai acestui program au fost membrii comisiei de tineret şi alţi membrii ai U.D.T.R.
Acest proiect a răspuns necesităţii de transmitere a experienţelor celor mai în vârstă către tinerii turci asupra frumuseţii culturii şi tradiţiei turce, în special dobrogene.
Activitatea s-a desfăşurat sub formă de prezentări Powerpoint şi foto-video, discursuri, teme interactive şi activităţi informative.
Credem că rezultatele estimate, adică atragerea şi motivarea cât mai multor tineri din cadrul comunităţii turce la acţiunile organizate de uniunea noastră, oferirea de informaţii despre cultura şi tradiţia etniei noastre către alţi membri ai societăţii, îmbogăţirea experienţei de activitate interculturală în cadrul unui grup a tinerilor au fost atinse.
Omer Minever
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
În perioada 1-3 octombrie s-au organizat la Hârşova o serie de manifestări culturale cu prilejul Zilelor oraşului. În debutul manifestărilor culturale s-a desfăşurat la Biblioteca din localitate, simpozionul cu tema „Hârşova, trecut, prezent şi viitor”.
În cadrul simpozionului au fost prezentate lucrări despre istoricul localităţii dar şi despre realzările administraţiei locale din ultimii ani. În cadrul simpozionului au fost evidenţiate rolul şi influenţa stăpânirii otomane asupra oraşului în perioada de dominaţie, sec. XV-XIX. La simpozion au participat: „reprezentanţi ai administraţiei locale, ai clerului ortodox şi islamic, istorici, cadre didactice un numeros public.“
În cadrul manifestărilor culturale a fost organizată şi o expoziţie de artă culinară. De o atenţie deosebită din partea vizitatorilor s-a bucurat standul aparţinând Uniunii Democrate Turce din România, filiala Hârşova. De la stand nu au lipsit mâncărurile tradiţionale turceşti şi nici produsele de patiserie şi cofetărie specifice precum: baclavalele, saraililile, cataiful.
Manifstările culturale organizate de „Zilele Hârşovei“ s-au încheiat cu un spectacol. Pe scenă a urcat în premieră ansamblul folcloric „Tuna” aparţinând filialei Hârşova a UDTR care a prezentat o suită de dansuri tradiţionale, din folclorul turcilor dobrogeni. Ansamblul este format din elevi de etnie turcă de la Şcoala nr. 1 din Hârşova şi este condus de Abdulah Suzan. Preşedintele UDTR filiala Hârşova Memet Redvan a declarat: „Suntem deosebit de mândri că deşi „Tuna” este un ansamblu tânăr, care evoluează pentru prima oară pe o scenă a avut o prestaţie artistică de succes. Sperăm că ansamblul Tuna va contribui la promovarea valorilor culturale a turcilor dobrogeni la fel ca celelalte grupuri aparţinând U.D.T.R.”
Sorina Asan
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
În perioada 25-31 octombrie a avut loc sărbătoarea „Zilele Medgidiei“. Numit în anii trecuţi şi „Panairul Medgidiei“ evenimentul a devenit tradiţional în localitate.
Cu ocazia manifestării au fost expuse standuri ale minorităţilor cu preparate culinare tradiţionale precum cele ale: ruşilor lipoveni, macedonenilor, grecilor, tătarilor şi nu în ultimul rând ale turcilor.
Filiala Medgidia a Uniunii Democrate Turce din România a fost prezentă la activitate cu un moment artistic oferit de grupul de dansuri „Filizler“, expoziţia de artizanat „Hanım Eller“ şi standul cu produse culinare.
La eveniment au participat d-na consul general al Republicii Turcia la Constanţa, Füsun Aramaz, primarul oraşului Medgidia, d-nul Marin Iordache, viceprimar, d-nul Sorin Tutuianu, directorul Colegiului Naţional „Kemal Atatürk“ din Medgidia d-nul Accan Mologani şi numeroşi membri ai comunităţii turce din Medgidia.
Nurgean Ibraim
Odată cu venirea toamnei, în mai toate comunele constănţene, pentru câteva zile, localnicii sărbătoresc Zilele Recoltei. Acelaşi lucru s-a întâmplat şi la Cumpăna în zilele de 2 şi 3 octombrie, sărbătoare care se află la cea de-a VIII-a ediţie şi care a fost celebrată odată cu Zilele Comunei. Manifestarea s-a desfăşurat pe stadionul din localitate, începând cu ora 10:00, unde au participat, alături de administraţia locală, instituţii de profil de la nivel judeţean, firme din domeniile: agricultură, industrie alimentară, construcţii de maşini, dar mai ales, producători agricoli din localitate, judeţ, ţară şi străinătate. La manifestare au participat şi reprezentanţii autorităţilor locale din Akçay – Turcia şi Dobrich – Bulgaria, localităţi înfrăţite cu comuna Cumpăna. Momentele artistice au fost susţinute de ansambluri folclorice din judeţul Constanţa, precum şi de interpreţi consacraţi de muzică populară.
Primăria din Cernavodă a organizat pe 9 şi 10 octombrie 2010 Sărbătoarea Zilelor Recoltei. Chiar dacă vremea nu a fost favorabilă, frigul şi ploaia nu i-a ţinut în casă pe cernavodenii care au dorit să-şi cumpere provizii pentru iarnă.
Oamenii au fost atraşi de muzica ce răsuna şi de mirosul îmbietor ce se ridica de la grătare.
Cele mai căutate produse au fost specialităţile de carne afumată, legumele de sezon, mierea, strugurii, mustul şi tulburelul.
Pe scena amplasată în centru oraşului, în faţa Primăriei, au evoluat: actorii de la Teatrul din Cernavodă, Ansamblul de dansuri AUDEO din Cernavodă, Taraful din Cernavodă, Ansamblul Prietenia din Mihail Kogăalniceanu, Ansamblul artistic JIDVEI, Ansamblul Portiţa – Poarta Albă, Ansamblul Filizler – U.D.T.R. Medgidia, Ansamblul Altiţe Dobrogene – Cogealac, Ansamblul folcloric Mugurelul din Cernavodă, Ansamblul KARASU – U.D.T.T.M.R. Medgidia, Ansamblul Doina Dobrogei – Medgidia, Ştefania Rareş, Ansamblul Convieţuiri – Cuza Vodă, Ansamblul Româncuţa – Cumpăna. De asemenea, au mai avut loc diverse expoziţii tematice şi concursuri.
Omer Minever
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Cumhuriyet Bayramı Köstence ve Bükreş'te KutlandıTürkiye Cumhuriyeti Köstence Başkonsolosluğu 29 Ekim 2010 tarihinde Cumhuriyet Bayramı münasebetiyle bir resepsiyon düzenledi. Nurcan İbraim |
Ziua Naţională a Republicii Turcia sărbătorită la Constanţa şi BucureştiConsulatul General al Republicii Turcia la Constanţa a organizat vineri, 29 octombrie o recepţie cu prilejul zilei naţionale. Evenimentul a reunit circa 200 de persoane, lideri şi membri ai comunităţilor turce şi tătare, reprezentanţi ai misiunilor diplomatice străine la Constanţa, reprezentanţi ai administraţiei locale, parlamentari, membri ai Asociaţiei Oamenilor de Afaceri Turci „Dobrogea“ şi numeroşi jurnalişti. Sorina Asan |
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
29 Octombrie, Ziua Naţională a Turciei a fost sărbătorită la Medgidia în prezenţa primarului urbei, Marian Iordache şi a consulului general al Republicii Turcia la Constanţa, Füsun Aramaz.
De ziua naţională a Turciei, elevii care studiază limba turcă drept limba maternă în şcolile „Nicolae Grigorescu”, „Mihail Sadoveanu”, „Constantin Brâncuşi” au prezentat un program artistic în limba turcă.
În deschiderea spectacolului au fost intonate imnurile României şi Turciei. Copii au recitat poezii, au interpretat scenete şi cîntece aducând un omagiu, făuritorului Turciei moderne, Mustafa Kemal Atatürk. Spectacolul a fost coordonat de un colectiv de profesori din cadrul Colegiului Naţional „Mustafa Kemal Atatürk” din Medgidia. Tot în cadrul spectacolului au fost prezentate imagini document din viaţa lui Mustafa Kemal Atatürk.
Profesorilor de limba turcă şi de religie islamică le-au fost înmânate insigne cu însemnele naţionale. Tot cu prilejul Zilei Naţionale a Turciei, filiala Medgidia a UDTR a realizat o expoziţie de obiecte de artizanat aparţinând turcilor dobrogeni, unele dintre ele cu o vechime de mai bine de o sută de ani.
La eveniment au mai luat parte: viceprimarul Medgidiei Sorin Tutuianu, inspectorul de specialitate din cadrul MECT, prof. Vildan Bormambet, directorul Colegiului Naţional „Mustafa Kemal Atatürk”, deputatul Aledin Amet, cadre didactice de la instituţiile de învăţământ din Medgidia.
Sorina Asan
La mijlocul lunii octombrie, subprefctul judeţului Constanţa, Aidun Curt- Mola s-a întălnit cu liderii comunităţilor etnice din Constanţa pentru a se informa cu privire la problemele cu care se confuntă membrii acestora. A fost prima întâlnire de acest gen iniţiată de Aidun Curt-Mola după investirea sa în funcţia de subprefect.
La întâlnirea cu reprezentantul guvernului au participat: prof. Ervin Ibraim, secretarul general al U.D.T.R., Nichifor Vorobiov, preşedintele C.R.L.R. filiala Constanţa, Ioana Rădulescu-preşedinte Comunitatea Bulgară „Bratsvo”, Carmen Dropol, vicepreşedinte UAR-Comstanţa, Stila Nicolae Comunitatea Evanghelică Germană şi Costache Ciprian-Partida Romilor.
Problemele expuse de reprezentanţii comunităţilor etnice au fost diverse, pornind de la cele de ordin social, precum absenţa locurilor de muncă ce generează condiţii de viaţă precare până la lipsa locurilor de veci în cimitirele constănţene ridicată de ruşii lipoveni şi de armeni.
Prof. Ervin Ibraim a subliniat: „problemele sociale sunt cele mai grave probleme cu care se confruntă membrii comunităţii noastre şi în special cei din mediul rural din localităţi precum Făurei, Carvăn, Castelu etc. Totodată vă înaintăm propunerea ca unul dintre inspectorii şcolari generali adjuncţi să fie numit din rîndul profesorilor aparţinând unei minorităţi etnice dat fiind numărul mare de etnii din judeţul Constanţa.”
Reprezentanţii minorităţilor etnice i-au mai propus subprefectului să fie sprijiniţi în derularea unor proiecte europene, în consilierea în vederea obţinerii unor finanţări externe pentru promovarea diversităţii etnice.
Subprefectul Aidun Curt-Mola a declarat că aceste întâlniri cu liderii comunităţilor etnice vor fi periodice iar Instituţia Prefectului va sprijini promovarea modelului interetnic dobrogean şi în afara graniţelor ţării.
Sorina Asan
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
“Peygamber, müminlere kendi canlarından daha önce gelir. Onun eşleri de müminlerin anneleridir…” (ahzab suresi, ayet:6)
Sevgili peygamberimiz Hz.Muhammed (a.s), doğduğu Mekke şehrinde amcası Ebu Talib ile birlikte diğer mekke’liler gibi ticaretle uğraşmıştır. Gerek çocukluğunda, gerekse ticaret hayatında, dürüstlüğü ile tanınmıştır. Sözü özüne uygun ve güvenilir oluşu dillere destan olmuş, bu yüzen Mekke’liler O’na “el-Emin” (her konuda güvenilir kişi) demişlerdir.
Peygamberimiz 25 yaşında iken Hz. Hatice ile evlenmiştir. Yüce Allah, peygamberimizin hanımlarını müminlerin anneleri olarak bildirmiştir. Hz. Hatice annemiz peygamberimizle evlendiğinde 40 yaşında idi ve ticaretle uğraşıyordu. Evlendikten sonra da peygamberimizle birlikte ticarete devam etmişlerdir.
Örnek ve mutlu bir aile yuvası kurdular. Hz.Hatice, Hz.Muhammed (a.s.)’a derin bir saygı ve sevgi ile bağlıydı. Peygamberliğinden önce olduğu gibi, peygamberlik devrinde de en büyük yardımcısı oldu. Yüksek ve eşsiz ruhlu bir hanım olduğunu gösterdi.
Peygamberimizin Hz.Hatice’den ikisi erkek, dördü kız olmak üzere sırasıyla Kaasım, Zeynep, Rukiye, Ümmü Gülsüm, Fatıma ve Abdullah adlarında altı çocuğu oldu. En küçük kızı olan Fatıma, Hz.Ali efendimizle evlenmiş, bu evlilikten Hasan ve Hüseyin isminde peygamberimizin torunları dünyaya gelmiştir.
Hz. Hatice annemiz, peygamberimize özellikle peygamberlik döneminin ilk yıllarında ona en büyük destek ve yardımcı olmuştur. Onu teselli eden, söylediği anda ona ilk iman eden, Hz. Hatice annemizdir. Allah Rasulü, Nur dağında ilk vahiyle muhatap olduğunda korku ve endişe içinde eve gelmişti. Bir müddet geçtikten sonra gördüklerini ve yaşadıklarını anlatınca, Hz. Hatice annemiz onu şu ölmez sözleriyle teselli etti: “Yemin ederim ki Allah hiçbir zaman seni utandırıp üzmez. Çünkü sen akrabanı gözetirsin, doğru konuşursun, işini görmekten aciz kimsenin elinden tutarsın, yoksulları kayırırsın, misafirleri ağırlarsın, haksızlığa uğrayan kimselere yardım edersin.”
Hz. Hatice annemiz, yirmibeş yıl kadar süren mutlu bir evlilik hayatından sonra hicretten üç yıl kadar önce vefat etmiştir. O, peygamberimizin şefkatli bir hayat arkadaşıydı. En sıkıntılı anlarında onu teselli etmiş, bütün varlığı ile ona destek olmuştur. Kendisi Rasulullahı yalnız bırakıp bu dünyadan ayrıldığında o seneye “hüzün yılı” denilmişti. Allah Rasulü onu her zaman hayırla yâd etmiş ve şöyle demiştir:”Allah bana Hatice’den daha hayırlı bir kadın vermemiştir. İnsanlar bana inanmazken o bana inandı, herkes beni yalanlarken o beni kabul etti. İnsanlar benden kaçarken o beni varı ile yoğu ile destekledi.”
Yüce Allah, peygamberimizi, bütün insanlara en güzel örnek olarak göndermiştir. O’nun hayatı Kur’an’dı. Görevi, insanlara Allah’ın dinini öğretmekti. Müslümanların eğitiminde ve daha çok kadınları ilgilendiren konuların topluma aktarılmasında peygamberimizin evliliklerinin önemli bir yeri vardır.
Allah Rasulü (s.a.v.), Hz.Hatice annemiz vefat ettikten 2,5 yıl sonra Hz.Sevde ile evlenmiştir. O, İslam’ın ilk yıllarında Habeşistan’a hicret edenlerdendi. Ancak, kocası ölünce 55 yaşında iken kimsesiz kaldı. Peygamberimiz onun fedakârlığını unutmamış ve kendi himayesine almıştır.
Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v.), Medine’ye hicretinden bir yıl kadar sonra Hz. Ebu Bekir’in kızı Aişe annemizle evlenmişlerdir. Böylece Allah Rasulü (s.a.v.) ile Hz. Ebu Bekir arasındaki manevi bağ, akrabalık bağı ile daha da kuvvetlendirilmiş oldu. Medine’de dokuz yıl boyunca Hazreti Aişe annemiz, peygamberimizin en samimi dostu ve hayat arkadaşı olmuş, çok sayıda hadis onun sayesinde bizlere kadar ulaşmıştır.
Peygamberimizin Medine’de geçen son on yıllık hayatlarındaki evlilikler, Müslüman kadınları himaye, onları takdir etme ve itibarlarını koruma gayesine yönelik olmuştur. Hz. Ömer’in kızı Hazreti Hafsa, Hz.Zeynep, Hz. Ümmü Seleme, Hz. Cüveyriyye, Hz. Ümmü Habibe, Hz. Safiyye, Hz. Meymune ve Hz. Mariye annelerimiz ile olan evlilikleri hep bu kategoride olmuştur. Müslümanlar, peygamberimizin ev ve aile hayatıyla ilgili bilgileri bu annelerimizden öğrenmişlerdir. Hz. Aişe validemiz peygamberimizden 2210 hadis rivayet etmiştir.
Günümüzde olduğu gibi, asrı saadette de bayanlar, özellikle kadınlarla ilgili ve karı-koca ilişkileri gibi mahrem konularda soru sormaktan çekiniyorlardı. İşte bu sebeple peygamberimiz bu hususları eşi Hazreti Aişe annemize açıklıyor, o da Müslüman hanımlarına dinleriyle ilgili her türlü mahrem konuyu öğretiyordu. Hazreti Aişe annemiz zekâsı, kabiliyeti ve dini ilimlere olan derin vukufu ile temayüz etmiştir. Kuvvetli bir hafızaya sahipti. Peygamberimizin ev hayatı ve ibadetiyle ilgili sorular karşısında, doyurucu bilgiler vermiştir. Peygamberimiz, evinde hanımlarına yardımcı olur, torunlarını sever, koyunlarının sütünü sağar ve kendi işlerini yapmaya çalışırdı. Bir defasında Hazreti Aişe validemize peygamberimizin ahlakından sorulmuştu. Bu soru karşısında:”Siz Kur’an’ı okumuyor musunuz? O’nun ahlakı Kur’an’dı.” diyerek getirdiği en büyük mucize olan Kur’an’ı bizzat kendisinin yaşadığını vurgulamıştır.
Allah onlardan razı olsun.
İsmail Özkan
Din Hizmetleri Ataşesi
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Yüce Rabbimiz Kur’an-ı Kerim’de kurbanlarımızın etlerinin ve kanlarının değil, sadece Allah’a olan bağlılığımızın ve takvamızın O’na ulaşacağını belirtmektedir. Nitekim Hac Suresi 37. ayetinde “Onların etleri ve kanları asla Allah’a ulaşmaz, fakat O’na sizin takvanız (Allah’a karşı gelmekten sakınmanız) ulaşır” buyrulmaktadır. Bu itibarla Kurban ibadetinin hikmetini, sadece kurbanı kesmekle değil, etlerinin yakın ve uzak çevremizdeki, hatta gerektiğinde dünyanın öbür ucundaki ihtiyaç sahiplerine ulaştırmak ve bu yolla Müslümanlar arasında sevgi ve kardeşlik bağını güçlendirmekle gerçekleştirmiş oluruz. Bu sayede toplumsal ve dini kardeşlik duyguları pekişecek, tok açın halinden anlar hale gelecektir.
Kurban ibadetinin ifası için de maddi imkanın yeterli olması, bu görevin ibadet duygusu ve niyetiyle yapılması şartı bulunmaktadır. Kurban kesilmesi yerine hayır ve hasenat yapmakla bu ibadetin yerine getirilemeyeceği bilinmelidir.
Bu ibadetin ruhuna uygun bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için hepimize birtakım ödev ve sorumluluklar düşmektedir. Kurbanlarımızı becerebiliyorsak kendimiz kesmeli ya da ehil insanlara kestirmeliyiz. Kurban kesiminde kurbanlıklara eziyet edilmemeli, temizlik ve çevre kurallarına uyulmalı, bunun için hazırlanan gerekli mekânlar ve imkânlar kullanılmalıdır.
Mali bir ibadet olması cihetiyle kesilen kurbanın tümünün ibadet amacına uygun olarak değerlendirilmesi gerekir. Kesilen kurbanın etinin veya ticari değer taşıyan herhangi bir organının kazanç sağlamak için satılamayacağı, kurbanın ücretle kestirilmesi durumunda kurbanın etinin veya herhangi bir parçasının kesim ücreti olarak verilmesinin de doğru değildir. Bu düşüncelerle Allah katında kurbanlarımızın makbul olmasını diler ve kurbanın getirdiği kardeşlik, dayanışma ve kaynaşma ruhu ile tüm dünyanın barış ve esenlik içinde yaşamasını Cenâb-ı Hak’tan niyaz ederim.
Firdes Musledin
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Sözlükte yaklaşmak, Allah’a yakınlaşmaya vesile olan şey anlamlarına gelen kurban, dinî bir terim olarak, ibâdet maksadıyla, belirli şartları taşıyan hayvanı, kurban bayramı günlerinde usulüne uygun olarak kesmeyi ve bu amaçla kesilen hayvanı ifade eder.
Akıllı, hür, mukim ve dini ölçülere göre zengin sayılan mümin, ilâhî rızayı kazanmak gayesiyle kurbanını keser. Böylece hem maddi durumu yetersiz olup kurban kesemeyenlere bir şekilde yardımda bulunmuş, hem de Cenab-ı Hakk’a, yaklaşmış olur.
Kurban ibadeti, İslam toplumlarının şiarı sayılan ibadetlerden biri olarak asırlardan beri devam ede gelmektedir. Ayrıca kurban, bir Müslüman’ın gerektiğinde bütün varlığını Allah yolunda feda etmeye hazır olduğunun da bir nişanesidir.
Kurban Hanefi mezhebine göre vacip, diğer mezheplere göre ise, sünnet-i müekkededir. Dini kaynaklarda Peygamber Efendimizin kurbanını daima kestiği ifade edilmektedir.
Genel anlamda kurbanın bir ibadet olduğuna dair Kur’an-ı Kerim’de birçok ayet yer almaktadır. Hz. İbrahim’in oğlu İsmail’in yerine, Allah tarafından bir kurbanın verildiği açıkça bildirilmektedir. (Saffat, 37/107)
Ayrıca aşağıdaki ayetler de genel anlamda kurban ibadeti ile ilgilidir:
“Kurbanlık büyükbaş hayvanları da sizin için Allah’ın dininin nişanelerinden kıldık. Sizin için onlarda hayır vardır. Onlar saf saf sıralanmış dururken kurban edeceğinizde üzerlerine Allah’ın adını anın. Yanları üzerlerine düşüp canları çıkınca onlardan siz de yeyin, istemeyen fakire de istemek zorunda kalan fakire de yedirin. Şükredesiniz diye onları böylece sizin hizmetinize verdik.” “Onların etleri ve kanları asla Allah’a ulaşmaz. Allah’a ulaşacak olan ancak, sizin O’nun için yaptığınız, gösterişten uzak amel ve ibadettir.” (Hac 22/36-37)
Bu ayetlerde zikredilen hayvan kesiminin, ibadet amaçlı birer uygulama oldukları açıktır. Bu amaçla kesilen hayvanların, et ve kanlarının Allah’a ulaşamayacağı asıl olanın ihlas ve takva olduğunun vurgulanması, kurban kesmenin ibadet olduğunun açık bir göstergesidir.
Kurban edilecek hayvana acı çektirilmemeli ve eziyet verilmemelidir. Hayvanlar ehil kişiler tarafından kesilmeli ve kesim işlemi süratli bir şekilde yerine getirilmelidir. Ayrıca, çevre temizliği için gerekli tedbirler alınmalıdır. Kesim esnasında hayvanların, birbirlerinin kesimini görecek şekilde yan yana bulundurulmamalarına özen gösterilmelidir.
İster kurban niyetiyle olsun ister başka bir amaçla olsun hayvan kesilirken besmele çekilmesi gerekir. Hayvanın kesimi esnasında besmele kasten terk edilirse o hayvanın eti yenilmez. Ancak kasıtsız ve unutularak besmele çekilmezse bu hayvanın eti yenilir.
Kurban kesilirken üç defa “Bismillahi Allahü ekber” denilir
Kurban kesen kişinin abdestli olması şart olmamakla birlikte, kurban bir ibadet olduğu için kesenin abdestli olması daha faziletlidir.
Kurban kesmek, âkıl-baliğ (akıllı-ergen), dinen zengin sayılacak kadar mal varlığına sahip ve mukim olan bir Müslüman’ın yerine getirmesi gereken mali bir ibadettir. Temel ihtiyaçlarından ve borcundan başka 80.18 gr. altın veya bunun değerinde para veya eşyaya sahip olan kişi dinen zengindir. Dolayısıyla, Allah’ın kendisine bahşetmiş olduğu nimetlere şükran ifadesi ve Allah yolunda fedakârlığın nişanesi olmak üzere kurban kesmelidir.
Kurban, kurban bayramının ilk üç gününde kesilir. Kurban kesim vakti, Bayram namazı kılınan yerlerde, bayram namazı kılındıktan sonra, bayram namazı kılınmayan yerlerde ise sabah namazı vakti girdikten sonra başlar. Bayramın üçüncü günü güneş batıncaya kadar devam eder. Bu süre içinde gece ve gündüz kurban kesilebilir. Ancak kurbanların gündüzleri kesilmesi uygundur. Şafii mezhebine göre ise, kurban bayramın dördüncü günü de kesilebilir.
Kurban; koyun, keçi, sığır, manda ve deveden olur. Bunların dışındaki hayvanlar kurban olarak kesilemezler. Söz konusu hayvanların kurban olarak kesilebilmesi için devenin 5; sığır ve mandanın 2; koyun ve keçinin 1 yaşını doldurmuş olması gerekir. Bu sayılan yaş sınırını geçtiği halde süt dişlerini değiştirmeyen hayvanlar da kurban edilir. Bunun yanında, 6 ayını tamamlayan koyun, bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olması halinde kurban edilebilir.
Kurban edilecek hayvanın, sağlıklı, azaları tam ve besili olması, hem ibadet açısından, hem de sağlık bakımından önem arz eder. Bu nedenle, kötürüm derecesinde hasta, zayıf ve düşkün, bir veya iki gözü kör, boynuzlarının biri veya ikisi kökünden kırık, dili, kuyruğu, kulakları ve memesi kesik, dişlerinin tamamı veya çoğu dökük hayvanlardan kurban olmaz. Ancak, hayvanın doğuştan boynuzsuz olması, şaşı, topal, hafif hasta, bir kulağı delik veya yırtılmış olması, kurban edilmesine mani teşkil etmez.
Hz. Peygamber, kurban etinin üçe taksim edilip, bir bölümünün kurban kesmeyen yoksullara dağıtılmasını, bir bölümünün akraba, tanıdık ve komşularla paylaşılmasını, bir bölümünün de eve ayrılmasını tavsiye etmiştir (Ebü Dâvüd, Dahâyâ, 10). Ailenin ihtiyaç durumuna göre etin tamamı evde bırakılabileceği gibi, toplumda muhtaçların arttığı dönemde kurban etinin çoğunun hatta tamamının dağıtılması uygun olur.
Son zamanlarda halkımız arasında yaygınlaşma eğilimi gösteren; “ölü kurbanı” veya “kabir kurbanı” diye isimlendirilen bir kurban çeşidi yoktur. Ancak, ölmüş birisi adına veya sevabı ölüye bağışlanmak üzere kurban kesilebilir. Kurban borcu olup da hayatta iken vasiyet eden kişinin bıraktığı miras yeterli ise, mirasçıları tarafından vasiyetinin yerine getirilmesi gerekir. Vasiyeti yoksa ölen kimseler için mirasçılarının kurban kesmeleri gerekmez. Ancak bir kimse, sevabını ölmüş bulunan anne veya babasına yahut diğer yakınlarına bağışlamak üzere, çeşitli hayır kurumlarına, fakir ve muhtaç kişilere bağışta bulunabileceği gibi, kurban da kesebilir.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI
DİN İŞLERİ YÜKSEK KURULU
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Arabistan’da Cürhüm kabilesine gönderilen peygamber. İbrâhim aleyhisselâmın büyük oğlu ve peygamberimizin (sallallahü aleyhi ve sellem) dedelerinden. Annesinin adı Hacer’dir. Hazret-i İbrâhim, Nemrut’un ateşinden kurtulduktan sonra, Bâbil’den ayrılıp, Mısır’a gittiğinde hanımı Sâre’ye Firavun musallat olmuştu. Fakat, Sâre’yi yaklaşmak istediğinde, ellerinin tutulup, nefesi kesilerek sara hastalığına benzer bir hâle düştü. Bunu üzerine Firavun korkarak İbrâhim aleyhisselâm ve sâre’yi bıraktı ve Hacer adlı bir câriyeyide hediye etti. İbrâhim aleyhisselâm, Firavu^’un korkarak câriye olarak verdiği Hacer’i de alarak, Filistin’e döndü. Oradan Şam taraflarına gitti. Buradayken Sâre Hatunun isteği üzerine hazret-i Hacer’le evlendi. Bu evlilikten hazret-i İsmâil doğdu. Allah’ın emri ile Hacer’i, oğlu il2 birlikte Kudüs’ten Hicaz’a götürdü. ve bugünkü Mekke şehrinin bulunduğu yere bırakıp geri döndü. Mekke’nin üst tarafında bulunan Seniyye Mevkiine gelince, ellerini açarak onlar için duâ ettiği İbrâhin süresi 37 ve 38. âyetlerinde bildirilmektedir. Bu ıssız ve çorak vâdide bir miktar hurma, bir dağarcık su ve oğlu iki yaşındaki İsmâil ile yanlız kalan hazret-i Hacer, bu işin Allah’ın emri ile olduğunu anlayıp tevekkülle sabretti; “Allahü teâlâ bize kâfisir. O bizi korur, himâye eder. Bizi başıboş bırakmaz” dedi. Semre ağacının dallarından yaptığı küçük barınakta kalıyorlardı. Yiyecekler ve suları bitince hazret-i İsmâil susuzluktan ağlamaya başladı. Hazret-i Hacer su bulmak ümidi ile Safâ Tepesine çıktı. Uçsuz bucaksız çölden ve ağaçsız çıplak tepelerden başka bir şey göremedi. Safâ’dan inip koşarak Merve Tepesine çıktı. Safâ ve Merve Tepeleri arasında su bulmak ümidi ile yedi defâ koşarak gidip deldi. Bu sırada İsmâil’in (aleyhisselâm) ayağını vurduğu veya Cebrâil aleyhisselâmın vurduğu yerden su fışkırıp akmaya başladı. Hazret-i Hacer heyecanlandı ve akan su ziyan olmasın diye “Dur! Dur!” mânâsına gelen “Zem! Zem!” diyerek suyun etrâfını çevirdi. Sudan oğlu İsmâil’e (aleyhisselâm) içirdi ve kendisi de içti. Peygamberimiz bir hadis-i şeriflerinde “Allah İsmâil’in annesi Hacer’e rahmet etsin. O, zemzemi kendi hâline bıraksaydı da avuçlamasaydı, muhakkak zemzem akan bir ırmak olurdu. “ buyurmuştur. Mekke’nin yakınında konaklayan Cürhüm kabilesi zemzem suyunu görünce hazret-i Hacer’den izin alarak oraya yerleştiler ve böylece Mekke şehri kuruldu. Bir müddet sonra hazret-i İbrâhim hanımını ve oğlunu ziyârete geldiğinde onları bolluk ve bereket içinde buldu. Hazret-i İsmâil konuşmaya başlayınca hazret-i İbrâhim üç gün üst üste gördüğü rüyâ üzerine onu kurbân etmeye karar verdi. Zilhicce ayının 9 ve 10. gügü de aynı rüyâyı görünce sahih olduğunu anladı. Bir bahâneyle annesinden izin alarak kurban etmek için götürdü. Şeytan, insan süretinde annesi Hâcer’e hazret-i İsmâil’e ve hazret-i İbrâhim’e göründü ve onlara vesvese vermeye çalıştı ise de dinlemediler. Hazret-i İsmâil, şeytanın arkasından yedi tâne taş attı. Hazret-i İbrâhim, bugün Minâ denilen yere gelince, oğluna rüyâsını ve Allah’ın emrinin kendisini kurbân etmek olduğunu açıkladı. Hazret-i İsmâil’i tevekkülle hazırladı. Yere yatırıp bıçağı boynuna çaldı ise de bıçak, Allah’ın emri ile kesmedi. Taşa vurdu, taşı kesti. Nihâyet Cebrâil aleyhisselâm Cennetten bir koç getirdi. Cebrâil aleyhisselâm makâmından “Allahü ekber, Allahü ekber” diyerek geldi. Hazret-i İbrâhim bu tekbiri işitince; “La ilâhe illallahü vallahü ekber” dedi. Hazret-i İsmâil de; “Allahü ekber ve lillâhil hamd.“ diyerek tekbiri tamamladı. Hazret-i İbrâhim koçu kurban etti. Onların bu hâli Kur’ân-ı kerimde anlatılmakta ve meâlen; “Muhakkak ki bu açık bir imtihandı.“ buyrulmaktadır. Hazret-i İbrâhim kurban hâdisesinden sonra Sâre’nin yanına döndü. Hazret-i İsmâil büyüyünce Cürhüm kabilesinden bir kızla evlendi. Annesi hazret-i Hâcer de vefât etti ve Kâbe temelinin bitişiğine defnedildi. Hazret-i İbrâhim yine ara sıra gelip gidiyordu. Allahü teâlâ Kâbe’nin yapılmasını emredince baba oğul Kâbe’nin eski temelini bulup yeniden inşâ ettiler ve şöyle duâ ettiler: “Ey Rabbimiz bizden bu hayırlı işi kabul et. Hakikaten sen duâmızı işitici, niyetimizi bilicisin.” Hazret-i İsmâil, babası hazret-i İbrâhim’in vefâtından sonra, Yemen’den gelip Mekke’ye yerleşmiş olan Cürhüm kabilesine peygamber olarak gönderildi. Kendisine başka kitap ve din verilmeyip, babası İbrâhim aleyhisselâmın dinini insanlara tebliğ etti. İnsanları elli yıl imâna dâvet etti, ancak pek az kimse imânla şereflendi. Filistin’e giderek hazret-i İbrâhim’in kabrini ziyâret etti. Sonra Şam’a gidip kardeşi İshak aleyhisselâm ile görüştü. Hazret-i İsmâil’in 12 oğlu ve pekçok torunu oldu. Onun dini İslâmiyet gönderilinceye kadar doğru olarak devâm etti. Muhammed aleyhisselâmın bütün dedeleri hazret-i İsmâil’in soyundan ve onun dinindendi. Vefâtına yakın kardeşi İshâk’ı aleyhisselâm yanına dâvet edip, kızını oğlu Iys’a nikâhladı ve bâzı vasiyetlerde bulundu. Mekke’de 133 veya 137 yaşlarındayken vefât etti. Mescid’i Haramda Kâbe-i muazzamanın kuzey duvarı önünde bulunan ve annesi Hâcer’in kabrinin bulunduğu Hatim denilen yere defnedildi. Mücizeleri: 1-Dikenli bir arâzide yaşayan müşriklerin teklifi üzerine duâ edip, dikenli ağaçlarda çeşitli meyveler bitmiştir. 2- Cürhümileri imâna dâvet ettiği zaman, onlar kısır koyundan süt çıkarmasını istediler. O da elini koyunun sırtına koyarak; “Beni peygamber olarak gönderen Allahü teâlânın ismi ile” dediği anda koyunun memelerinden süt akmaya başladı. 3- İsmâil aleyhisselâmın duâsı bereketiyle koyunların yünleri ipek oldu ve sayıları çoğaldı. 4-Kendisine misâfir gelen iki yüz Yemenliye ikrâm edecek bir şey bulamayınca mahcub oldu. O anda duâ etti ve yanındaki kumlar un oldu. Bunu gören misâfirlerin hepsi imâna geldiler. Kur’ân-ı kerim’in, Bakara, Âl-i İmrân, Nisâ, En’âm, İbrâhim, Meryem, Enbiyâ ve Sâd sürelerinde İsmâil aleyhisselâmla ilgili haberler verilmiştir.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Demir madeni, Türkler tarafından M.Ö. 2000 yılllarda henüz Aryaniler gelmeden önce bilinmekteydi. Hintlilerin destanı olan Muhabbarata’da ise, demirin Hindistan’a Orta Asya’dan geldiği yazılıdır. Aryan iler Hindistan’a gelmeden önce burada demir madeni işlenmekteydi. Türkler, Çin ve Arap kaynaklarınca Orta Asya’da demir kültürünün kurucusu olarak tanınırlar. Maden cevherleri bakımından zengin bir kaynağa sahip olan Orta Asya maden sanatının uygulandığı, maden işçiliği ile şöhret kazanmış ilk bölgedir. Tunç ya da demir devrine ait bütün eserlerde stilize edilmiş hayvan figürlerine süsleme unsuru olarak rastlayabilmekteyiz. Sümer mühür silindirleri üzerindeki hayvan tasvirlerinde görüldüğü gibi hayvan üslubu, Mezopotamya’nın en eski sanatı ile üçüncü bine, hatta daha gerilere kadar gitmektedir. İlk Türk maden sanatı eserlerini Altay, Yenisey sahalarında aramak lazımdır. Maden sanatı bu bölgede neolitik devirden beri uygulanmıştır. Altay dağlarında giden gezginler, oradan halkın hala çok usta birer demirci olduklarını kaydederler. Radlov’a göre de Altaylı demirciler kaynak tekniğinde çok ileriydiler. Orta Rusya’da Saltova yakınlarında bulunan eserler, silah tekniği bakımından Türk kültürünün en ileri örnekleridir. Burada her mezarda yapılan kazıda, hem her erkeğin yanında kınlı veya kınsız bir bıçak bulunmuştur. Kırgız Türkleri’nin yaşadığı bölgelerde demir, çelik ve altın cevheri ticari olarak da çok önemliydi. Göktürk boyları bu çelikleri işler ve silah olarak satarlardı. Çeliği maharetle işleyen Hint, Arap ve İran ustaları ısrarla Kırgız çeliklerini ararlar ve bu çeliği diğerlerinden üstün tutarlardı. İran kaynaklı Türkleri “en eski zamanlardan beri çeliğe bürünmüş bir millet“ olarak kaydederler.
Türk maden sanatına ait en eski örnekler Büyük Hun devrinden itibaren karşımıza çıkar. M.Ö. 4. ve 5. yüzyıllarda geniş ölçüde varlığını hissettirmeye bailayan Türk maden sanatı M.S. 5. ve 6. yüzyıllarda geniş ölçüde varlığını hissettirmeye başlayan Türk Maden sanatı M.S. 5. ve 6. yüzyıllarda Göktürklerden sonra Uygurlarda da maden eserlerinde üslup birlikteliği görülür. Bu devirlerde bütün sanat kollarında görülen ortak hayvani üslüp 9. yüzyıl başından itibaren İslami çevrelerle temasa başlamış ve siyasi anlaşmazlıklara rağmen maden sanatının küçük çaptaki eserleri, elden ele geçerek İç Asya Türk kültürü ile Orta Doğu arasında bir tanık ve estetik elçisi rolünü oynamışlardır. Bu rol 9. yüzyıl İslam sanatı üslubunun meydana gelişinde birinci derecede etkili faktörlerden biri olduğu gibi, Türkistan ve Horasan Türk süsleme unsurlarının Ortadoğu’ya oradan da Anadolu’ya yerleşmesini sağlamıştır.
Türk madeni esreleri üzerlerindeki kitabeleriyle de devirlerinin adeta birer yansıtıcı belgeleridirler. İslam dünyasında en kaliteli işçiliği gösteren maden eserlerinin Selçuklulara ait olduğunu söyleyebiliriz. Selçuklu devrinde maden sanatına getirilen bir yenilik, bezeme olmuştur. Stilize hayvan yada hayvan figürlü süslemeler, kufi yazı örnekleriyle zenginleştirilmiştir. Selçuklular devrinde çok güzel örnekler veren Türk maden sanatı, Osmanlılar devrinde devam etmiş olup, en önemli merkez konumunu İstanbul almıştır.
Fatih Sultan Mehmet dönemi eserleri arasında; savaş araç gereçlerinden başka, tunç dökümler, maşrapalar ve havanlar gibi günlük yaşantıda kullanılan eşyalar da günümüze kadar gelmiştir. Kanuni Sultan Süleyman dönemiö Türk maden sanatının en yüksek seviyeler ulaştığı bir devirdir. İran’dan Viyana’ya kadar büyüyen imparatorlukla birlikte maddi zenginliğin yanı sıra, sanat da o derecede gelişmiştir. Kolayca taşınabilen madeni eserler bir taraftan haçlı seferleri, diğer taraftan batıya uzanan İslam ordularıyla yüzyıllar boyunca sınırlar dışına taşarak, benzeri örneklerini Balkan ülkelerinde de vermiştir. Madenler: (1) Adi madenler: Demir, bakır, tunç, bronz, pirinç. (2) Değerli madenler: Altın ve gümüş olarak iki ayrı grupta değerlendirilebilirler.
Maden işçiliğinin uygulama bulduğu alanlar ise; (1) Silahlar (2) Gündelik kulanım eşyaları, (3) Süs eşyaları olarak üç ayrı alana ayrılabilirler.
Burada maden işçiliğin uygulama alanlarından biri olan silahlardan topuz ve şeşperleri inceleyeceğiz.
Topuzö yakın çarpışmalarda kullanılan bir cins silahtır. Baş tarafı yuvarlak olduğu için bu isim verilmiştir. Genel olarak, topuz (baş)ve buna bitişik olan saptan ibarettir. Topuzlar; yekpare demir veya bakır olarak yapıldıkları gibi, sapları ağaç, baş tarafları demir veya bakır olarak da yapılılardı. Topuzun Türkçe’si “Bozdoğan’dır“. Topuzların genelde süvari ve piyadeler kullanırlardı. Süvari topuzları ağır, piyade topuzları hafiftir. Süvariler, topuzları eğerlerinin sol tarafında asılı bulundururlardı.
Tarih öncesinde, taştan yapılmış topuz başları vardı. Madeni topuz, Ortaçağ’da “Silah topuzları“ adıyla ortaya çıkmıştır. Silah olarak kullanılan ilk topuzların baş kısımları bronzdandır. Bu baş sivri uçlarla kaplıdır. Savunma amacıyla geliştirilen zırh elbiseler içindekileri daha iyi korumaya başladığı zaman, buna paralel olarak, demir ve çelikten topuzlar yapılarak başları da kanatçık biçiminde kesilmiştir.
Eski Mezopotamyalıların inançlarına göre, topuzu ancak tanrılar kullanabilirdi. O dönemlerde topuz, taştan, yuvarlak, yumurta ve armut biçiminde yapılırdı. Ucuna sopa geçirilebilmesi için delinirdi. Üçüncü bin yılda Kartallar dikme taşının bür yüzünde (Louvre Müzesi’nde), tanrı Ningirsu yenilmişlerin başını topuzla ezerek tasvir edilmiştir. Kralların veya prenslerin tanrılara kendi tapınaklarından adak olarak sunduğu birkaç topuz bulunmuştur. Asurlular zamanında topuz, bir hükümdarlık, bir saltanat işareti haline “gelmiştir. Krallar ve yüksek rütbeli kimseler kendilerini, topuzu asa gibi ellerinde tutmuş bir şekilde tasvir ettirirlerdi. Bunu tarihsel gelişim süreci içerisinde, Osmanlı padişahlarında da görebilmekteyiz. Osmanlı topuz ve şeşperleri demir saplı, darbe etkisi kuvvetli silahlardır.
“Salık“ ismi verilen topuzun diğer bir çeşidi ise tamamen Türklere özgü bir silahtır. Bu aslında yuvarlak başlı bir topuzdur. Başın kenarlarına ve tepesine, uçlarına, bilye bağlı zincirler tutturulmuştur. Bilyelerin karışık hareketi, vuruşta savunma imkanını bir hayli azaltacağından ürkütücü bir etkisi vardır. Cevat Paşa, “Tarihi Askeri Osmanı Kitab-ı Evvel“ isimli eserinde, yakından kullanılan taaruz silahları arasında topuzu da saymıştır.
Şeşper, topuzun bir çeşidi olup, vurucu silahlardandır. Farsça şeş (altı) ve per (kanat, dilim) kelimelerinden meydana gelir. Genellikle altı kanatlı yapılmakla birlikte, daha fazla kanatlı olanları da vardır.
Topuz ve şeşperler de malzemme olarak demir, gümüş, yeşim ve necef kullanılmıştır. Bu madenlerden demir ve gümüş çok bilindiği için, burada kısaca yeşim ve necefden bahsetmek yararlı olcaktır.
Yeşim: Yeşim, açık ve pembe renkli, kolay işlenebilen değerli bir taştır. Eski çağlardan beri bilinmektedir. Çinliler milattan bin yıl kadar önce, yaşimi taşların en değerlisi saydıkları ve bu taşın kötü ruhları uzaklaştırdığına inandıkları için, Taoculuğun dini merasimlerinde kullanmışlardır. Bu taştan oluşturulan bazı eşyalar çeşitli sembolleri ifade etmekteydi.
Necef: Küfe civarındaki Necef şehrinde çıkan bir tür değerli taştır. Değişik çeşitleri olup genellikle yüzük taşı, mühür, satranç, tespih ve benzeri eşyalarda kullanılmıştır.
Topuz ve şeşperlerde oyma tekniği, kakma ve çakma tekniği, kuyumculuk kazıma-hak tekniği, savatlama (Niello) tekniği gibi değişik teknikler kullanılmıştır.
Türk, İran topuz şeşperlerinin erken örneklerini olarak kabul edebileceğimiz Memluk silahları en değişik formu gösterirler. Bunlar genelde demirden yapılmış olup, vurucu güçleri çok fazladır. Memluklar özellikle vurucu etkiyi arttırmak gayesiyle, topuz olarak çok değişik formlar meydana getirmişlerdir. Memluk eserleri silah özelliklerini korumalarına karşılık, Türk ve İran eserlerinin dekoratif özellikleri daha fazladır. Bunların silah işlevinden daha çok sembolik bir anlam taşıdığını tahmin etmekteyiz. Özellikle, Türk topuz ve şeşpelerinde hem yapım malzemesi olarak, hem de süsleme unsuru olarak kıymetli taşların (yakut, firuze gibi), altın, gümüş vb. Madenlerin çokluğu bizi bu tahmine sevk etmektedir.
İran topuzlarında Rumi ve palmetlere yaıplan süslemelere karşılık, 17. yüzyıl tarihli şeşpelerdeki bütün yüzeyi kaplayan altın kakma süslemeler arasında, nebati motifler yanında aslan ve geyik gibi hayvan motiflerinin işlenmesi dikkat çekmektedir.
Süsleme bakımından Türk eserleri; en değişik motif ve tekniklerin işlenmesi, yazı ve tarih şeritlerinin kunulması fikriyle maden sanatının her dalında olduğu gibi, topuz ve şeşpelerde de en güzel ve en başarılı örneklerini vermiştir.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Institutul de Turcologie şi Studii Central Asiatice din cadrul Universităţii „Babeş Bolyai” din Cluj Napoca, în parteneriat cu Centrul de Cultură „Atatürk”din Ankara a organizat pe 26 octombrie, simpozionul cu tema „Noi perspective ale colaborării culturale dintre România şi Turcia.”
În deschiderea simpozionului au luat cuvântul: rectorul Universităţii „Babeş Bolyai”, prof. dr. Andrei Marga, directorul Centrului de Cultură „Atatürk”, prof. dr. Osman Horata şi directorul Institutului de Turcologie şi Studii Central Asiatice,prof.dr. Tasin Gemil.
În prima parte a simpozionului a fost abordată tematica referitoare la stadiul actual al relaţiilor dintre România şi Turcia la nivel academic şi în cadrul institutelor culturale. Astfel, prof. dr. Recep Boztemur s-a referit la stadiul actual al studiilor balcanice realizate în România şi Turcia în timp ce prof. dr. Călin Felezeu a realizat o scurtă analiză a istoricului turcologiei în România. În cadrul discuţiilor au mai fost susţinute prelegeri despre istoricul relaţiilor culturale dintre România şi Turcia.
Partea a doua a evenimentului a fost consacrată viitoarelor relaţii de colaborare la nivel academic între România şi Turcia. Atfel, prof. dr Tasin Gemil a argumentat că: „suntem pregătitţi să desfăşurăm studii de turcologie în România” iar prof dr. Meltem Begüm Saatçi a vorbit despre ce urmează să fie întreprins referitor la studiile de românisitică şi la cele balcanice, în România.
Au mai fost abordate subiecte precum: viitorul comun al studiilor culturale în România şi Turcia, oportunităţile în derularea schimburilor educaţionale, proiecte comune în artă, literatură, filozofie şi religie, etc.
La lucrările simpozionului au mai participat: prof. Vildan Bormambet, inspector de specialitate în cadrul Ministerului Educaţiei Cercetării şi Tineretului şi Seila Suliman din partea Ministerului Culturii şi Patrimoniului Naţional.
Sorina Asan
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Yayınlandığı andan itibaren büyük ilgi gören, video paylaşım sitelerinde tıklanma rekorları kıran, Nadir Bekar’ın yönetmenliğini üstlendiği ‘Öp’ klibi hayranların beğenisini kazandı.
Klipte smokin giyen Tarkan, kendi hayatından kesitlerle kamera karşısına geçti.
Büyük beğeni toplayan klip 12 saat içinde 92 bin kez görüntülendi. Çekimleri üç gün süren ‘Öp’ klibinde toplam 130 kişilik cast kullanıldı.
İstanbul’da 10 ayrı mekanda gerçekleşen klipten sonra ünlü sanatçı ‘Adımı Kalbine Yaz’ şarkısına da klip çekti. İki klibin maliyetinin 300 bin TL olduğu söyleniyor.
Kliplerine yeterli sponsor bulmakta zorlanan Tarkan’ın, 300 bin TL’lik masrafın önemli bir bölümünü cebinden harcadığı ileri sürülüyor. Tarkan’ın ikinci klip şarkısı Adımı Kalbime Yaz’ın klibi ise ilerleyen haftalarda yayınlanacak.
Bu arada Tarkan’ın son albümünün satış rakamları da genç şarkıcıyı sevindiriyor. Albümün 300 bin barajını aştığı, 400 bin satış rakamına doğru yol aldığı öğrenildi.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Bir varmış, bir yokmuş çook eski bir zamanda küçük bir kasabada Geppetto adında ihtiyar bir oyuncakçı yaşarmış. Yaptığı tahtadan oyuncakları satarak geçimini sağlarmış. İhtiyar oyuncakçının hayatta üzüldüğü tek şey bir çocuğunun olmamasıymış. Bir çocuğunun olması için neler vermezmiş ki. Bir gün yeni bir oyuncak yapmak için ormana gidip kütük aramaya başlamış. Derken tam aradığı gibi bir kütüğü bulmuş. – İşte tam aradığım gibi bir kütük. Bununla çok güzel bir kukla yapacağım, diye sevinerek kütüğü sırtladığı gibi oyuncakcı dükkanına taşımış. Tezgahın üzerine koymuş. Başlamış yontmaya. Geppetto kütüğü yonttukça kütükten “ah ah!” diye sesler geliyormuş. Geppetto usta: “Nereden geliyor bu ses, diye düşünmüş. “Herhalde bana öyle geldi” diye içinden geçirmiş. Derken kuklanın önce kafası sonra da vücudu daha sonra da kolları ile bacakları şekillenmeye başlamış. Geppetto usta en sonunda kuklayı bitirmiş. Onu sandalyenin üzerine oturtmuş. Ortalığı temizlemeye başlamış. O ortalığı temizlerken, “Merhaba” diye bir ses duymuş. Sesin nereden geldiğini anlamak için başını çevirmiş. Ortalıkta sandalyenin üzerinde oturmakta olan kukladan başka kimsecikler yokmuş. Yine yanıldığını düşünerek işine devam etmiş. Az sonra kukla oturduğu sandalyeden hopladığı gibi odanın içinde dansetmeye başlamış. Olanları gören Geppetto ustanın şaşkınlıktan ağzı bir karış açılmış. – Aman Allahım! Bu kukla canlı. “Tam da benim istediğim gibi bir çocuk” demiş. Etten kemikten değilmiş ama tıpkı bir çocuk gibi gülüyor, koşuyor, oynuyormuş. Kukla çocuğu kucağına alıp; – Sen gerçek bir çocuk gibisin. Senin adın Pinokyo olsun, demiş. Artık Geppetto ustanın hiç canı sıkılmıyor, günlerini Pinokyo ile ilgilenerek geçiriyormuş. Bir süre sonra Pinokyo’nun okula gitmesi gerektiğini düşünmüş. Ancak Pinokyo’nun ne defteri varmış ne kalemi. Geppetto ustada da hiç para olmadığından paltosunu satarak, aldığı parayı Pinokyo’ya vermiş. – Al oğlum bu parayla kendine defter kalem al. Güzelce okuluna git, demiş. Pinokyo parayı avucuna almış yola koyulmuş. Neşe içinde yürüyormuş. Merakla etrafına bakınıp, yol üzerindeki dükkanları, pazar tezgahlarını, bağıran insanları izliyormuş. Bu arada yolun başındaki kalabalık dikkatini çekmiş. Kalabalığın arasına dalıp ne olduğunu öğrenmeye çalışmış. Kalabalığın önünde kocaman renkli bir çadır duruyormuş. Bu şehre yeni gelen sirkin çadırıymış. Çadırın önündeki palyaço bağırarak müşteri topluyormuş. Pinokyo çadırın içerisinde ne olduğunu merak edip, kalabalığın arasından geçip çadıra girmek istemiş. Palyaço, Pinokyo’ya içeri parasız girilemeyeceğini söylemiş. Pinokyo içeride olanları çok merak ettiğinden, Geppetto ustanın okula gitmesi için verdiği parayı uzatmış. İçeriye girince çadırın ortasına kurulan sahnede oynayan kuklaları görmüş. – Hey! Bunlar da benim gibi tahtadan, diyerek sahneye kuklaların arasına çıkmış. Kuklaları izleyen kalabalık Pinokyo’ya kızmış. – Çekil oradan sahneyi görmemizi engelliyorsun, diyerek azarlamışlar Pinokyo’yu. Ancak sahnenin yukarısında kuklalara bağlı olan ipleri tutan sirk sahibi canlı bir kukla gördüğü için çok sevinmiş. “Böyle ipleri olmadan hareket edebilen bir kukla bana çok para kazandıracak” diye düşünmüş. Oyun biter bitmez Pinokyo’yu yakaladığı gibi kafese kapatmış. Pinokyo başına gelenlerin kendi suçu olduğunu Geppetto ustanın sözünü dinleyip okula gitse bunların hiçbirinin olmayacağını düşünerek, ağlamaya başlamış. Pinokyonun pişman olduğunu gören iyilik perisi hemen onun yanına giderek; – Babanın sözünden çıkmamalıydın! Ama pişman olduğunu görüyorum. Bunun için seni kurtaracağım. Ama bir daha yaramazlık yapma! Bu da sirke verdiğin para. Onu sakın boş yere harcama. Doğru okuluna git, diyerek Pinokyo’yu sirkin dışına çıkarmış. Pinokyo paralar elinde okula doğru yol almaya başlamış. Bir yandan da şarkı söylüyormuş. Pinokyo’nun şarkı söyleyerek yürüdüğünü gören kurnaz tilki ve arkadaşı kedi “Bu kukla ne kadar da neşeli, şunun bir yanına gidelim” diyerek Pinokyo’nun önüne çıkmışlar. – Hayrola Pinokyo? Böyle neşeli neşeli nereye gidiyorsun? Diye sormuşlar. Pinokyo da: – Kendime defter kalem alıp okula gideceğim, demiş. Kurnaz Tilki: – Defter, kalem alacak paran var mı? Diye sormuş. Pinokyo, büyükbabasının verdiği paraları göstermiş. Paraları gören kurnaz tilki ve kedi bir oyun oynayıp bu paraları almaya karar vermişler. Pinokyo’ya: – Okula gidip de ne yapacaksın? Bizim dediklerimizi yaparsan zengin olursun. Sen o paraları bize ver, biz de götürüp sihirli tarlaya ekelim. Senin de bir para ağacın olur, ihtiyacın oldukça bu ağaca gider, meyveleri olan paraları toplarsın, demişler. Hiç böyle şey olur mu? Ama Pinokyo söylenenlere inanmış elindeki paraları kurnaz tilkiye teslim etmiş. Paraları alan kurnaz tilki ve kedi hemen oradan uzaklaşmışlar. Tek başına kalan Pinokyo’nun yanında iyilik perisi belirivermiş. Pinokyo’ya: – Defter kalem aldın mı Pinokyo? Diye sormuş. Oysa peri paraları kurnaz tilkiye kaptırdığını biliyormuş. Sakın yalan söyleme yoksa seni cezalandırırım, diye uyarmış. Pinokyo uyarıya aldırmadan yalan söylemiş. – Defter, kalem aldım. Onları okula bıraktım, deyince yalan söylediğinden dolayı burnu uzamaya başlamış. Peri, Pinokyo’nun doğru söylemesi gerektiğini söyledikçe, Pinokyo başka yalanlar uyduruyor, burnu da uzadıkça uzuyormuş. Artık öyle bir hale gelmiş ki kafasını hiç bir tarafa çeviremez olmuş. En sonunda yaptığı hatayı anlamış, işin doğrusunu periye anlatmış, peri de akıllanan Pinokyo’nun burnunu eski haline döndürmüş. Bir sihir yaparak kurnaz tilkiye kaptırdığı paraların, Pinokyo’nun eline geri gelmesini sağlamış. Pinokyo’yu uyararak; – Bu paraları boşyere harcama, doğru okuluna git, diyerek ortadan kaybolmuş. Pinokyo paralar elinde yine şarkı söyleyerek yürümeye başlamış. Tenha bir yerden geçerken birisinin yüksek sesle güldüğünü işitmiş. Aynı anda karşısına kendisini hapseden sirk sahibi çıkıvermiş. – Gel bakalım buraya seni yaramaz. Geçen sefer elimden nasıl kaçtın bilmiyorum ama şimdi senin cezanı vereceğim, diyerek Pinokyo’yu kollarından tuttuğu gibi denize atıvermiş. Pinokyo denize düşünce, suyun üzerinde kalmış. Dibe batmıyormuş, çünkü Pinokyo tahtadan bir kukla olduğu için su kendisini kaldırıyormuş. Suyun üzerinde böyle batmadan kalmak Pinokyo’nun hoşuna gitmiş. Kollarıyla bacaklarını oynatarak yüzmeye başlamış. Kıyıya doğru yüzerken birden ne olduysa olmuş. Pinokyo kendisini karanlık bir yerde buluvermiş. Meğerse Pinokyo’yu kocaman bir balık yutmuş. Şimdi Pinokyo balığın midesinde duruyormuş. Pinokyo balığın midesinde bekleye dursun, biz gelelim Geppetto ustaya. Geppetto usta eve gelmeyen Pinokyo’yu çok merak etmiş. Paltosunu da Pinokyo’yu okula göndermek için sattığından hasta olmuş. Oğlu Pinokyo’yu aramak için hasta hasta yollara düşmüş. En sonunda Pinokyo’nun denize atıldığı yere varmış. Buradaki balıkçılara oğlunu görüp görmediklerini sormuş. Balıkçılar da sirk sahibinin, Pinokyo’yu denize attığını gördüklerini söylemişler. Geppetto usta balıkçılardan birisine, kayığıyla denize açılıp oğlunu bulmaya yardım etmesi için yalvarmış. Geppetto ustayı tanıyan ve onun ne kadar iyi bir insan olduğunu bilen balıkçı, bu isteği geri çevirmemiş. Birlikte kayığa binip denize açılmışlar. Kayık bir süre yol aldıktan sonra şiddetli bir rüzgar çıkmış. Büyüyen dalgalara kayık daha fazla dayanamamış, birdenbire devrilivermiş. Balıkçıyla, Geppetto usta kendilerini bir anda dalgaların arasında buluvermişler. Geppetto usta hem yaşlı olduğundan hem de yüzmeyi bilmediğinden denizin dibine doğru batmaya başlamış. Bu sırada Pinokyo’yu yutan balık, Geppetto ustayı da yutmuş. Geppetto usta da balığın boğazından kayıp midesine girivermiş. Balığın midesinde ağlayan bir çocuğun sesini duymuş. Bu sesi hemen tanımış. Bu, oğlu Pinokyo’nun sesiymiş. Geppetto usta oğlunu bulduğu için çok sevinmiş. Pinokyo’ya: – Pinokyo, oğlum ben baban, Geppetto. Hayatta olduğuna çok sevindim. Seni o kadar çok merak ettim ki. Babasının sesini işiten Pinokyo gözyaşları içerisinde boynuna sarılmış. – Senin sözünü dinlemediğim için çok özür dilerim babacığım, beni affet bir daha sözünden hiç çıkmayacağım, diyerek gözyaşı dökmüş. Pinokyo’nun gerçekten de pişman olduğunu gören peri kızı onları kurtarmaya karar vermiş. Geppetto ustayla, Pinokyo’yu balığın midesinden çıkarıp karaya çıkartmış. Kurtulduklarına çok sevinen Pinokyo, babasının elinden tuttuğu gibi evlerinin yolunu tutmuşlar. Pinokyo o günden sonra o kadar akıllı bir çocuk olmuş ki babasının sözünden hiç çıkmamış. Her gün okuluna gitmiş. Okul çıkışı ise babasının yanına koşarak ona işlerinde yardım etmiş. Peri kızı da Pinokyo’nun çok iyi bir çocuk olduğunu görüp onu ödüllendirmeye karar vermiş. Pinokyo’nun artık tahtadan değil de etten kemikten normal bir çocuk olması için büyü yapmış. Büyü gerçekleşmiş. Pinokyo gece yatağında, uyumak üzereyken birdenbire normal bir çocuğa döndüğünün farkına varmış. Artık tahtadan değil, etten kemikten bir çocukmuş. Sevinçle yatağından fırlayarak babasının yanına koşmuş. Geppetto usta, karşısında Pinokyo’yu bu şekilde görünce dünyalar onun olmuş. “En sonunda benimde gerçek bir oğlum oldu” diyerek sevinç gözyaşları içerisinde oğluna sarılmış. Baba oğul ömürlerinin sonuna kadar mutlu yaşamışlar.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
250 gr. de margarină
2 ouă
1 cană de iaurt
1 praf de sare
făina cât cuprinde (aluatul trebuie să fie mai moale)
½ kg de spanac
½ kg carne de vită tocată
2~3 cepe
sare, piper după gust
spanacul se toacă mărunt
Se frământă aluatul şi se fac biluţe mici. Spanacul se căleşte împreună cu carnea. Foile se întind şi se pun două una peste alta, la mijlocul lor se întinde compoziţia cu carne şi spanac.
Se dă tava la cuptor nu înainte ca plăcinta să fie unsă cu ou bautut cu puţin ulei.
Umplutura
300 gr. de carne tocată de vită
sare, piper dupa gust
1 lingură de ulei (acesta este secretul meu, folosesc uleiul pentru a pune mai uşor carnea pe cocă)
Coca
3 ouă
1 pahar de apă
1 praf de sare
făină cât cuprinde
Se frământă coca până la omogenizare iar coca obţinută trebuie să fie un pic mai tare,(turcoaicele noastre şi eu inclusiv, folosim o expresie în limba turcă, respectiv „kulak memesi” când vine vorba de consistenţa aluatului).
Se împarte aluatul în patru părţi egale şi se fac bile. Se intind foi la grosimea celor folosite pentru tăiţeii de casă. După ce am intins foaia o tăiem patrăţele mai micuţe şi mai delicate în mijlocul cărora punem cărniţă. Nu exagerăm cu cantitatea de carne ca să putem împaturi. Între timp punem oala cu apă şi puţină sare la fiert. După ce da apa în clocot punem manti la fiert. Se fierb cca. 5-8 minute şi se scot într-un vas din care vor fi servite. Secretul meu, pe care doresc să-l dezvălui şi cititorilor acestei cărţi este că în timp ce fierbe manti pun o ceaşcă de apă rece în apa fiartă. Asta nu permite aluatului să se lase. Peste mantı se pune după preferinţă ori ulei încins ori o lingură de unt.
Separat se prepară într-un bol doi căţei de usturoi pisaţi cu sare peste care se pune cremă de iaurt. Se pune crema de iaurt peste manti şi se serveşte după preferinţă, cald sau rece.
Dacă dorim să servim la o masă festivă, putem orna platoul cu frunze de mentă sau patrunjel şi putem presăra boia de ardei iute sau dulce.
Nurgean Ibraim
Se fac găuri la smochine cu indexul (degetul) mâinii şi se lărgesc după care se introduc arahide întregi şi se pun la tigaie la foc mic şi se presară zăhăr tos pe fiecare smochină la care se adaugă o cană sau o cană jumătate de apă şi se lasă la foc mic să fiarbă. În tigaie se mai pun şi câteva felii de lămâie. După ce s-a legat siropul se presară la fiecare smochină puţină brânză uscată zdrobită şi se lasă în aşteptare câteva minute. La final se presară nuci zdrobite pe fiecare smochină.
Nezir Macbule, Cernavodă