Gününüz kutlu olsun sevgili öğretmenim,
Atatürk'e “Başöğretmen” ünvanı verilişinin 82’inci ve bu günün öğretmenler günü olarak kutlanmaya başlanmasının 30’uncu yılı…24 Kasım Öğretmenler günü…Sizin gününüz…Çok özel, çok yüce bir mesleğin sahibisiniz. Bedeli hiçbir maddi karşılıkla ölçülemeyecek kadar saygın. Sevgi ve fedakârlık mesleği. Sınırları okul ve sınıf duvarlarıyla çizilemeyecek, zil ile başlayıp bitmeyecek kadar ağır bir sorumluluk gerektiren kutsal bir görev. Bu mesleğin tarih boyunca da böyle görüldüğünü, “bilgelik mesleği” olarak kabul edildiğini, değerinin ve öneminin her dönemde vurgulandığını biliyoruz. Atatürk diyor ki “Dünyanın her yerinde öğretmenler toplumun en özverili ve en saygıdeğer öğeleridir.” Yüzyılar öncesinde Diyojen, “Yeryüzünde öğretmenlikten daha şerefli bir meslek tanımıyorum.” demiştir. Socrates ise öğretmenin ve öğretmenliğin önemini, “Dünyada her şeye değer biçilebilir, ama öğretmenin eserine değer biçilemez. Çünkü onun eseri hem her şeydir hem de hiçbir şeydir.” diye belirtmektedir. Hz. Ali, öğretmenliğin paha biçilmez değerini en kısa ve etkili biçimde, “Bana bir harf öğretenin kırk yıl kölesi olurum.” diyerek ifade etmektedir. Bu şekilde ünlüleri ve sözlerini çoğaltarak pekçok örnek sıralamak mümkün. Bilim ve aklın ışığında, sevgi dolu yolun açık olsun fedakâr öğretmenim…
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
La 29 octombrie 2009, Republica Turcia şi-a serbat cea de-a 86-a aniversare de la proclamare. De asemenea, la finele acestui an consulul general al Republicii Turcia la Constanţa îşi încheie misiunea diplomatică în România. Cu acest dublu prilej, Ambasada Republicii Turcia la Bucureşti a organizat o recepţie unde, într-un cadru festiv, reprezentanţi ai comunităţii turce, ai comunităţii tătare şi ai oamenilor de afaceri turci, au celebrat aceste evenimente.
Gazda evenimentului, doamna ambasador Aişe Sinirlioğlu, i-a întâmpinat pe toţi cu braţele deschise felicitându-l pe domnul consul Haluk Ağca pentru activitatea depusă. Toţi participanţii la recepţie şi-au exprimat regretul la momentul despărţii, având în vedere că activitatea domnului consul a fost benefică, ducând la îmbunătăţirea relaţiilor de prietenie şi colaborare între România şi Turcia. De asemenea, prezenţa sa la majoritatea activităţilor comunităţii turce din România i-a atras dragostea şi simpatia tuturor, fiind aproape şi de omul de rând.
Pentru a marca acest important eveniment, Uniunea Democrată Turcă din România a răspuns pozitiv invitaţiei la recepţie. În plus, pentru a omagia activitatea domnului consul în România, s-a pregătit o plachetă omagială, un album foto cuprinzând imagini de la activităţile la care domnia sa a fost prezent şi la unele chiar activ implicat, precum şi un cadou care să îi amintească de Dobrogea, România.
Sperăm ca diplomatul turc să aibe în continuare succes aşa cum a avut în România.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Kurban BayramıDini bayramlarımızın ikincisi olan Kurban Bayramını idrak etmenin sevinç ve heyecanını yaşadık. Bizi bu günlere kavuşturan Yüce Rabbimize hamdedip, sevgili Peygamberimize salat ve selamlarımızı sunduk. Dini hayatımızda önemli bir yeri olan bayramların amacı; sosyal dayanışma, yardımlaşma ve kaynaşmayı sağlamak, birlik ve beraberliğimizi pekiştirmek, ibâdet ve itaat ile Allah’ın rızasını kazanmaktır. Romanya Demokrat Türk Birliği bu mübarek günden istifade ederek tüm şubelerine kurban eti dağıttı. Văleni, Cernavodă, Băneasa, Medgidia, Mangalia, Hârşova, Cobadin, Tulcea, Techirghiol, Eforie, Valu lui Traian, Cumpăna, Castelu, Galaţi, Carvăn, Cuiugiuc, Constanţa, Călăraşi, Brăila, Bucureşti, Tuzla, Fântâna Mare, Făurei şubeleri bu yardımlardan istifade ettiler. |
Sărbătoarea SacrificiuluiSărbătoarea religioasă Kurban Bayram este a doua sărbătoare religioasă a musulmanilor. Caracterul religios este cel legat de legenda biblică a lui Hz. Ibrahim(Sf. Avraam) regăsită în cele trei mari religii: islamică, creştină şi iudaică. Uniunea Democrată Turcă din România a organizat cu acest prilej o activitate tradiţională reprezentată de sacrificarea şi împărţirea de animale la filialele teritoriale ale Uniunii Democrate Turce din România.Astfel carnea a fost oferită etnicilor turci din aceste localităţi: Văleni, Cernavodă, Băneasa, Medgidia, Mangalia, Hârşova, Cobadin, Tulcea, Techirghiol, Eforie, Valu lui Traian, Cumpăna, Castelu, Galaţi, Carvăn, Cuiugiuc, Constanţa, Călăraşi, Brăila, Bucureşti, Tuzla, Fântâna Mare, Făurei. |
Minever Omer
Kamber Bal
Canım Can da İsmail'in
Ben ağlarım-kurban ağlar
Yenim yende İsmail'in
Ben ağlarım-kurban ağlar
Kurban yazılı Hak'ta
Verilir indi vakte
Beni etseler kurban keşke
Ben ağlarım-kurban ağlar
Vardık yanına kurbanın
Düştük onun can derdin
Ondan önce beden ürperdin
Ben ağlarım-kurban ağlar
Verdik Hak'kın salavatını
Gördük leşin ahretini
Def ettk kul kemini
Ben ağlarım-kurban ağlar
Allah'ım uydur bize kurbana
Kurbandaki turabına
Bir de günahsız kullarınla
Ben ağlarım-kurban ağlar
Yedi kapı dört makam açıldı
Dört makam İsamil'i sardı
Yedi kapıdan kurbanlar aktı
Ben ağlarım-kurban ağla
Yüz yirmi dör bin veli eğildi
Binlerce nebi yüz sürdü
Evliyalar-enbiyualar dua saldı
Ben ağlarım-kurban ağlar
Şahlar şahı hünkar eyledi
Gülü Bal ile şerbet eyledi
Göz yaşımdan kurban eyledi
Ben ağlarım- kurban ağlar.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Consulatul General al Republicii Turcia la Constanţa a marcat marţi, 10 noiembrie împlinirea a 71 de ani de la trecerea în nefiinţă a primului preşedinte al Republicii Turcia, Mustafa Kemal Atatürk. Manifestarea s-a desfăşurat la Biblioteca Judeţeană din Constanţa şi a reunit lideri ai Uniunii Democrate Turce din România, ai U.D.T.T.M.R., ai Muftiatului Cultului Musulman din România precum şi ai Oamenilor de Afaceri Turci Dobrogea.
Evenimentul a avut drept motto cuvintele preşedintelui Atatürk:„Trupul meu muritor va deveni într-o zi ţărână, dar Republica Turcia va dăinui” şi a fost deschis de consulul general al Republicii Turcia la Constanţa, Haluk Ağca, care a vorbit despre reformele kemaliste iniţiate de marele om de stat atât pe plan naţional cât şi pe plan internaţional. În discursul său consulul turc a spus că: „Atatürk a avut succes chiar dacă reformele sale au fost vaste şi a reuşit să schimbe societatea turcă din temelii. A ajutat poporul turc cu un nivel scăzut de alfabetizare, care nu avea industrie, nu avea oameni instruiţi şi abia reuşea să îşi asigure hrana prin mijloace rudimentare de agricultură, să aibă oameni instruiţi în instituţii moderne de învăţământ, să ajungă rapid, la o perioadă de puternică dezvoltare economică şi socială. Până la data morţii sale, Republica Turcia s-a dezvoltat cu o viteză ameţitoare în aproape toate domeniile.”
Reformele kemaliste au fost abordate şi de preşedintele U.D.T.R. ing. Osman Fedbi care s-a referit în special la importanţa acestora pentru comunitatea turcă din România. În discursul său preşedintele U.D.T.R. remarca: „etnie dominantă timp de aproape cinci secole, turcii din Dobrogea s-au trezit după 1878 în situaţia de minoritate naţională. Până în 1940, turcii au părăsit masiv Dobrogea românească lăsând în urmă o comunitate relativ mică azi, dar puternic ataşată de valorile tradiţionale, morale şi spirituale. Numele şi personalitatea lui Mustafa Kemal Atatürk, imaginea acestuia păstrată în fotografii, memoriile sale scrise ne întâmpină la tot pasul în mica noastră lume, aceea a minoritarului turc din România.” Liderul U.D.T.R. a mai adăugat:„balcanicul Mustafa Kemal Atatürk a fost cel care a schimbat cursul unei istorii multiseculare prin abrogarea sultanatului şi a califatului prin reformele fundamentale, prin întărirea rolului armatei, stâlp al laicismului şi naţionalismului. Toate au dus la transformări profunde nu numai în viaţa materială a societăţii, ci mai ales în cea spirituală.”
La eveniment, din partea Uniunii Democrate Turce din România au mai participat: secretarul general, profesorul Ervin Ibraim, vicepreşedintele comisiei de cultură, Osman Melek, precum şi preşedintele comisiei de cultură, Serin Türkoğlu care a fost şi moderatorul manifestării.
Personalitatea lui Mustafa Kemal Atatürk a fost evocată şi la Colegiul Naţional din Medgidia care îi poartă numele. Tot aici, elevii colegiului au prezentat şi un scurt program artistic şi au urmărit imagini document din viaţa primului preşedinte al Turciei.
Sorina Asan
Vicepreşedintele american Joe Biden a întreprins o vizită oficială în România, la sfârşitul lunii trecute, la invitaţia preşedintelui Traian Băsescu. Pe parcursul şederii sale la Bucureşti Joe Biden a purtat discuţii la Palatul Cotroceni cu Traian Băsescu şi la sediul Guvernului cu premierul Emil Boc.
În cadrul discuţiilor oficiale, vicepreşedintele american a declarat că: „Statele Unite şi România sunt şi continuă să fie parteneri N.A.T.O., iar preşedintele Obama apreciază cooperarea cu România în cadrul Alianţei. Joe Biden a mai subliniat că: „România şi S.U.A. împărtăşesc aceleaşi valori şi conlucrează la tratatele globale, în ceea ce priveşte drepturile omului, investiţiile economice şi promovarea comerţului.”
Pe parcursul vizitei oficiale în România, al doilea lider al administraţiei de la Washington a ţinut un discurs şi la sediul Bibliotecii Centrale Universitare Carol I în prezenţa oficialităţilor române, a numeroşi oameni de cultură şi a studenţilor. Mesajul acestuia a fost simplu:” Statele Unite şi Europa vor întâmpina noile ameninţări împreună. Noi americanii nu putem învinge fără voi şi dacă-mi iertaţi îndrăzneala, nici dumneavoastră nu veţi putea învinge fără noi. Preşedintele Obama, a spus el, a luat decizia de a instala un nou sistem de apărare antirachetă care îi va proteja pe toţi aliaţii NATO, inclusiv întreaga Europa Centrală.”
Vicepreşedintele american şi-a continuat turneul oficial în Europa cu vizite la Praga şi Varşovia.
Sorina Asan
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
R: Romanya’da yaklaşık dört yıldan itibaren görev alıyorsunuz. Bu dört yıl içinde birçok projeyi başarıyla gerçekleştirdiniz. Bunlardan bizlere bahsedermisiniz?
H.A.: Buradaki dört yıllık görevimiz süresince yapmak istediğim şeyler oldu onları tamamlayamadım, belki sonuçlarını illerde sizler burada göreceksiniz, bazı şeyler oldu onları hiç başlamak dahi mümkün olmadı amma bazı projeler vardı onların sonucunu görebildim, onun için memnunum. Benim burada dört yıl boyunca amacım öncellikle burada bizim ata yadigârı diye nitelediğiniz atalarımızdan bize miras kalan bazı tarihi eserlerin korunması, bu nedenle ben zaman zarfında bir yandan tarihi eserlerin restorasyonu nasıl kısa zamanda tamamlanabilir, bunu düşünürken diğer yandanda buradaki kendilerini tatar, kırım türkü veya türk ve anadolu türkü, osmanlı türkü gören soydaşlarımızın kültürel beklentilerine cavap vermeye çalıştık. Benim için tabiki, eşimle beraber, bizim için her zaman soydaşlarımızla kültürel beklentilerini cevap vermeye çalıştık. Benim için tabiki, eşimle beraber olmak, onların özel günlerinde katılmak, onlarla bazı fikirler, projeler geliştirmek, onların uygulanabilirniği beraber konuşmak, uygulanılabilir onlarla başlamak, bütün bunlar bizim için zevkti görevden öte, pek tabi ki radyo bunların içinde tamamlanmış olan projelerden içinde en önemlilerinden en iyisiydi. Radyoyla ilgili bu vesileyle söylemek istediğim birkaç cümle var: öcellikle bu radyonun yayın süresi kısa zamanda 24 saat yayına çıkarıltması ve benim illerde duyduğum zaman sevindirecek başka bir haberde radyo yayınlarının şu anda çok dar bir coğrafya alanı ulaştığını biiyorum amma illerde bizim burada yaşayan saydaşlarımızın bulunduğu daha geniş bir coğrafya bölgeden izlenilebilecek duruma gelmesi, üçüncüsüde radyo yayınlarının bugün için önemli ölçüde müzikten ibaret amma sözlü yayınlarında önemli ölçüde müzikten ibaret amma sözlü yayınlarında giderek artması ve daha kaliteli programları yapılması, kültürel, sosyal, eğitimsel amaçlı, eğer bunların önümüzdeki birkaç sene içinde gerçekleştiğini işitirsem Türkiye’de görevim sırasında beni çok mutlu edecek. Burada pek tabi ki yapamadığımız şeyler de oldu, amma en azından elimden gelen çabayı gösterdiğim için, içim rahat, örneğin Turkoloji bölümünün açılmasını, çok istemiştim, Ovidius Üniversitesin’de çünkü Ovidius Üniversitesi Köstence’de önemli büyük bir üniversite, en eski üniversite, devlet üniversitesi ve Romanya’da yaşayan soydaşlarımızın büyük bölümü neredeyse tamam diyebiliriz belki bu bölgede yaşıyor, Karadeniz’de Romanya’nın en büyük ticaret partneri Türkiye, ekonomik ticaret partneri Türkiye açısından Romanya Rusya’dan sonra geliyor, Romaya’dan yarım miliyon turist Türkiye’yi ziyaret ediyor Türkiye’nin Romanya’da önemli yatırımlar var çok sayıda iş adamı var, demek ki biz hem balkan ülkesi hem Karadeniz ülkesiz, burada soydaşlarımız var, bu alanda ilişkilerimiz bu kadar gelişmişken ve gelişmeye devam ederken o zaman her iki ülkenin iyi Türkçe, iyi Römence bilen insanlara ilerde daha çok ihtiyaç olacak, o nedenle bildiğim kadarıyla Türkiye’de ikitane römen dili edebiyatı bölümü var amma Romanya’da maalesef birtane var ikincisi belki Ovidius Üniversitesi’nde açılabildiği, örneğin Sırbistan’daki, Sırbistan Romanya’ya göre nufüsu çok az bir ülke ikitane turkoloji var amma Romaya’da çok daha uzakta olan Türkiye’ye Polonya’da vede pek türk azınlığıda yok, küçük bir tatar azınlığını saymasak oradaki üçtane turkoloji var. Ben düşündüm ki Balkanların, büyük ülkesi Romanya’da ikinci bir turkoloji bölümü Köstence’de olabilir diye, dedim ki bizler artık üçüncü dil ile anlamakta bazı komplikasyon kurmaktan vazgeçmeliyiz, doğrudan Türkçe ve Römence’yi kullanarak anlaşmalıyız. Türkiye’yi ve Romanya’yı kastediyorum tabi, bunun için bir eksiklik hissediyorum amma elimden gelen çabayı göstedim, bu açıdan da taktim olmuş durumdayım, öte yandan bizim Mecidi’deki Ulusal Atatürk Koleji’nin görevinin süresince, iki bölümü vardı, biliyorsunuz ben başladığımda, öteki sene altı bölüme olacak ve bu bölümlerden bir çoğu Romanya’da tek ya da bu bölgede, Köstence’de iki okul var, birisi bir kolej idi biriside başka bir okuldu, dolayısıyla bu koleje özellik veren ve bu kolejinin önemini artan bir şey olacak, bir de tabi kolej için modern bir kampus inşası projemiz vardı, bu konudada ben Mecidiye belediye başkanı sayın Marian İordache’nin gösterdiği çaba ve arsayı tahsis etmesi bizlere yardımcı oldu.
Ben zannediyorum bunun sonucunu önümüzdeki yıl içinde alınır diye düşünüyorum, böylece belkide Dobruca’daki bölgesindeki en modern en güzel okul kampusu olacak. Orada arşiv bölümünün açılması beni en çok heycanlandıran şey oldu çünkü arşiv bölümünde Osmanlıca öğretilecek Osmanlı’nın sayısı ekonomik ve devlet hukuk sistemi öğretilecekti, bu fikir de benim şurdan aklıma geldi. Bir gün gazete Köstence arşivler direktörünün bir demecini gördüm, direktör gazeteye diyor ki, biz diyor Osmanlıca bilen uzman bulamadığımız için diyor kendi tarihimizin o bölümünü ortaya çıkartamıyoruz onun üzerine bu fikir aklıma geldi „Ben Ankara’ya gittiğimde bu fikri Tika başkanına açtım, Tika başkanıda biz destek oluruz dedi o zaman. Bu zannediyorum sadece Romanya’da değil belki, Balkanlarda’da tek olabilir çünkü oraya bitiren çocuklar Osmanlıcayı bilecek, okuma yazma, osmanlı sistemini bilecekler, isterlerse doğrudan Romanya’nın arşivlerinde çalışmaya başlayabilirler hatta istenyenlere üniversiteye devam edip, tarih okuyup Türkiye’de Osmanlı arşivlerindede çalışanı yapabilirler, böylece Türkiyeyle Romanyayı birleştiren tarihin o bölümü ortaya çıkartmış oluruz, daha doğru bilgilere ulaşırız, bu iki ülke için de çok önemli ve olumlu birşey olur çünkü bilmediğimiz zaman bilgiye dayanmayan fikir aslında zaman zamanda anlamsızlığında ötesinde faydasız fikirler bazen ön yargıların temelindede eksik bilgi olabiliyor, o nedenle ben inanıyorum ki bunlar ortaya çıktığında biz birbirimize biraz daha farklı gözle de bakabiliriz, tarihin o bölümü ortaya çıkartmış oluruz, daha doğru bilgilere ulaşırız, tarihin o bölümü ortaya çıktığında biz birbirimize birazda farklı gözle de bakabiliriz, tarihin o bölümü ortaya çıktığında diye düşünüyorum.
R: Sayın Derya hanım sizlerin her defa dinlemekten zevk aldığınız bir sanatçıyı söyleyebilirmisiniz?
D.A.: Nilufer’den „Alıcı Kuşlar“
R: Sayın başkonsolosum hangi ülkelerde görev aldığınızı ve Romanya’nın bu ülkeler arasında sizin yüreğinizde ne yeri var? Bunlardan biraz bahssedermisiniz.
H.A.: Benim ilk görevim Balkanlar’da oldu, Belgrad ‘daydı, eski Ygoslavya’da, daha sonra Balkanlar’da Bulgaristan’da, Sofya’da görev yaptım, oradaki büyükelçiliğimizde, Balkanlar’da, üçüncü görevim Romanya’da Köstence’de Doğu Avrupa olarak bakarsak Pragda’da görev yaptım gerçi çeklerin kendilerine daha çok orta avrupalı tanımadıklarını biliyorum çünkü böyle doğu avrupalı dediğiniz zaman hemen düzeltirler sizi, biz doğu avrupalı değiliz diye, biz orta avrupalıyız amma yine de doğru avrupadır çekler slavdır, slavlar doğu Avrupa’da da var, bunun dışında ben ortadoğuda Urdu da görev yaptım, Kafkasya’da, Gürcistan’da kısa bir dönem Keflis’te iyi bir görev yaptıysam da o kısa dönem aslında çok uzun dönemde edilebilecek tecrübelere edindim, çok enteresandı benim için, bundan başka NATO savunma kolejinde bulundum, Roma’da, İtalya’da, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü TUFAO’da kısa bir dönem görev yaptım bir de latin Amerika’da tecrübem oldu Venezuela’da görev yaptım, amma genel olarak bakarsam, Türkiye’nin çevresindeki ülkelerdi, görev yaptığımı söyleyebilirim, ayırıklı olarak ta Balkanlar’da.
Ben Ortadoğuda’da görev yaptığım için şunu söylemek isterim, balkan insanını, buna yani, römenler, sırblar, ırvatlılar, bulgarlar, makedonlar farketmez, hatta yunanlılar dahil, Anadolu insanına karakter ve kültür olarak çok benzediğini gördüm, mesela bizim ortadoğu ülkeleriyle benzerliklerimiz var tabi, ki müslüman olduğumuz için, kültürel açıdan, beni şey şaşırtı, Balkan halklarıyla, balkan insanlarıyla daha fazla benzeşmemiz beni şaşırtmıştı, görevlerim sırasında. Romanya’ya gelince, Romanya herşeyden önce Balkanların en büyük ülkesi, büyük ülke olmak çok önemli, önemli olmayı da getiriyor amma Romanya’nın bizim için önemini artıran başka bir özelliği de var, bizim çok enteresan bir şekilde hemen hemen hiç sorunumuz olamyan ülke, sosyalizm döneminde dahi biz farklı bloklardaydık batı ve doğu bloklarında, bu, ben hatırlıyorum, bu Romanya’yla ilişkilerimiz hep iyidi, yani bir gerginlik yaşamadık, o dönemde dahi, bu da tabi Türkiye için Romanya’yı daha da önemli yapıyor yani büyük balkan ülkesi değil amma aynı zamanda iyi ilişkiler içinde bulundu ve her zaman bizim konuşabildiğiniz ve her alanda ekonomiden, ticaretten tutun, diplomasiden aklınıza her ne geliyorsa, her alanda kolay iş yapabildiğiniz, birbirimizi anlayabildiğimiz bir ülke dolayısıyla Romanya bence özel bir ülke, benim açımdan, en azından öyle, başka bir şey burada ben çok enteresan bir görev dönemi geçirdim, Romanya’da benim çok taktir ettiğim, çok saygı duyduğum bir şey, batılı ülkelerde biliyorum onun için bunu rahatlıkla söyleyebilirim, hoş görü, tolerans, üstüzeyde, bunu bazı batılı ülkelerde bile göremeyceğiz bir tolerans burada var, bu aynı zamanda insanlardada, halkın arasındada var, oysa bazı ülkelerle gidersiniz mesela kanunlar vardır, kanunla korunmaya çalışırlar azınlıkları, aslında insanların arasına girdiğiniz zaman insanların arasında böyle bir gelirim demeyim amma, yinede bir şey olduğunu hissedersin, kafalarda ayrımcılık olduğunu, bunlar burada yok ve Romanya baştan örnek bir ülke bence, örnek alınabilecek ülke.
Nurcan İbraim
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Her insan için değişik mana ve önem ifade eden yaşlılık, hayatın çok özel bir dönemidir. Yaşlılarımız dün ile bugün arasında köprü kuran, kültürümüzü ve değerlerimizi yarınlara taşımamızı sağlayan en değerli varlıklarımızdır. Yaşlılık dönemi itibar gerektirmektedir bu aynı zamanda bir minnet borcudur. Yaşlı bireylerin toplumla bütünleşmesi, daha aktif olması ve yaşama bağlı kılınmaları gerekir.
Bir ömrün büyük kısmını topluma ve ülkeye hizmetle geçirmiş insanların, yaşlandıkları ve bakıma muhtaç oldukları dönemde ömürlerinin sonuna kadar insan onuruna yakışır bir şekilde bakım talep etme hakları vardır.
Bizleri bugünlere ve geleceğe hazırlayan yaşlılarımız için hayatı kolaylaştırmak ve kimseye muhtaç olmadan yaşamalarını sağlamak hepimizin öncelikli görevleri arasındadır. Unutmayalım ki bir gün herkes yaşlanacaktır.
Büyük Atatürk ne demiştir “Bir milletin yaşlı vatandaşlarına ve emeklilerine karşı tutumu; o milletin yaşama kudretinin en önemli kıstasıdır. Geçmişte çok güçlüyken, tüm gücüyle çalışmış olanlara karşı minnet hissi duymayan bir milletin, geleceğe güvenle bakmağa hakkı yoktur.”
Bu duygularla ekip olarak tüm büyüklerimizi kutluyor, minnet ve şükran duygularımızla yaşam sevinçlerinin hiç kaybolmadığı sağlıklı ve mutlu günler temenni ediyor, sevgi ve saygılar sunuyoruz.
Aynı duygular içerisinde, Romanya Demokrat Türk Birliğin kadınlar komisyonun tarafından düzenlenen „Altın Yaşlar“faaliyette ayrı renk kattı. 6 Aralık 2009 tarihinde, Köstence’de, geniş bir ortamda, Dobruca’daki yaşlı hanımları bir araya getirdi.
Kendi hayat masallarını sunan hanımlar dinleyicileri büyüledi. Ister iş kadını, ister ev hanımı, eğitimli veya eğitimsiz yaşlı hanımlardan bir çok şey öğrendik. Sayın Melek Amet (kadın kolu komisyon başkanı) hanımefendi onları ödürlendirmek amacıyla herbirine söz hakkı sundu ve küçük bir hediye verdi. Ödülendirilen hanımlar ise şunlardır: Emel Emin – Köstence, Iomer Şucuran – Köstence, Iusmen Melia – Köstence, Bari Emine – Köstence, İbraim Mürvet – Köstence, Demir Miurife – Köstence, Zarife Zodilă – Brăila, Ionus Senie – Cumpăna, Iusein Farie – Cobadin, Sadula Urfet – Medgidia, Mustafa Senie – Mangalia, Rustem Zehrea – Măcin, Ciorabai Mucader – Techirghiol, Mustafa Nighiar – Tulcea ve Aliosman Zehra – Cernavoda.
Onların ellerini öpüyoruz ve Allah’tan uzun ömürler diliyoruz.
Nurcan İbraim
Până prin anul 1950, în peţit, la familia fetei, mergea aceeaşi femeie în vârstă care vizitase şi alesese pe fată. La nevoie peţitul se repeta de 3-4 ori. Cu peţitoarea puteau merge şi alte două femei. Femeia (sau femeile peţitoare) cereau fata de la mama ei, ca soţie pentru băiat, „din porunca lui Allah şi cu voia Profetului“. Uneori mama băiatului putea merge şi ea în peţit. Sau prima oară era trimisă doar femeia în vârstă, a doua oară mergea şi mama băiatului.
Peţitoarea se numeşte în turceşte „dünürcü“. Peţitul se numeşte „dünürlük“.
În cazul participării băiatului la peţit, mama fetei îi întâmpina pe musafiri şi îi servea cu prăjituri şi cafea. Dacă apărea şi fata, ea spunea „bine aţi venit“, şi aceasta însemna că îl acceptă pe băiat de bărbat. Dacă nu ieşea să-i vadă pe oaspeţi, însemna că nu este de acord cu cererea lor. După apariţia fetei, mama băiatului deschidea vorba şi o cerea în căsătorie „din porunca lui Allah şi cu voia Profetului“.
După anul 1950, mama băiatului mergea la casa fetei împreună cu câteva femei cu care era înrudită. Pentru fată se pregătea cadou un pachet de ciocolată sau un alt dar mărunt. Şi în casa fetei, care era anunţată din timp, se făceau pregătirile de rigoare. Musafirilor li se ofereau cafea şi prăjituri. În acest timp, mama băiatului cerea fata În căsătorie de la mama acesteia. Pentru cerere se foloseau următoarele cuvinte: „Din porunca lui Allah şi cu voia Profetului, o cerem pe fata voastră în căsătorie pentru fiul nostru“. Familia fetei, dacă era de acord, cerea un timp de gândire. Dacă nu voia să o dea nu refuzau direct, ci căutau un pretext.
Pentru a păstra şi a duce mai departe aceste tradiţii comisia de femei a Uniunii Democrate Turce din România a organizat pe data de 7 noiembrie o activitate unde s-au reunit doamnele din comunitatea turcă. Ca invitată de onoare a acestei întâlniri a fost soţia consulului general al Republicii Turcia la Constanţa care a fost alături de doamne la desfăşurarea activităţii facând o paralelă între obiceiurile turcilor dobrogeni şi cele din Turcia. Acţiunea a reprezentat de fapt o simulare a peţitului, fiecare dintre participante contribuind la realizarea momentului; s-au întrecut în expunerea obiectelor de artizanat pe care le deţin si pe care le-au primit, la rândul lor, când au fost mirese.
Nostalgia anilor tinereţii le-a determinat pe doamne să interpreteze cântece specifice evenimentului peţitului şi bineînţeles nunţii cu care s-au destins într-o atmosferă de sărbătoare.
Nurgean Ibraim
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Ca în fiecare an, Uniunea Democrată Turcă din România, prin comisia de învăţământ, a celebrat Ziua Profesorului, cinstindu-i într-un cadru omagial şi festiv pe profesorii de limbă turcă şi religie islamică. Evenimentul desfăşurat în Constanţa, a adunat laolaltă peste 50 de cadre didactice, titulari şi suplinitori. Au avut loc discuţii libere în cadrul cărora s-au punctat succesele, reuşitele lor, dar şi carenţele din sistemul educaţional. Unele dintre problemele ridicate au fost lipsa manualelor de limbă turcă şi religie islamică, precum şi lipsa elevilor de la ore. În acest sens s-au făcut diverse propuneri şi din partea organizatorilor, şi din partea participanţilor, propuneri de care se va ţine cont şi poate, anul viitor, aceste propuneri se vor pune în practică. De asemenea, s-a adus în discuţie aportul Uniunii Democrate Turce din România la sistemul de învăţământ în limba maternă care, prin publicaţiile sale, încearcă să contracareze lipsurile materiale şi logistice. Astfel, în revista noastră profesori şi elevi găsesc lunar câte o poveste, câte un joc instructiv, poezii şi povestiri pe marginea cărora se poate lucra la ore. De asemenea, în acest an, s-au publicat cu sprijinul financiar al U.D.T.R. mai multe cărţi pentru copii, precum şi o carte cu pasaje din Coran şi rugăciuni, utilă la orele de religie islamică.
Toţi participanţii la acest frumos eveniment au primit mape, pixuri, agende şi calendare personalizate special pentru această zi, iar profesorii merituoşi au fost recompensaţi cu diplome de onoare şi de excelenţă. Momentul aniversar s-a încheiat cu o masă festivă.
Alături de cadrele didactice în această zi dedicată lor au fost Ambasadorul Republicii Turcia la Bucureşti d-na Ayşe Sinirlioglu, muftiul cultului musulman din România Murat Iusuf, deputatul U.D.T.R. Ibram Iusein, deputat U.D.T.T.M.R. Aledin Amet,inspector şcolar general adjunct al I.S.J.inspector de specialitate în cadrul I.S.J. Constanţa Ene Ulgean, inspector de personal Gevat Ismet Nejdet. Din partea U.D.T.R. au participat prof. Ervin Ibraim, secretar general, prof. Vildan Bormambet şi prof. Subihan Iomer preşedinte şi vicepreşedinte al comisiei de învăţământ.
Nu oricine pictează poate fi numit pictor. Nu oricine cântă poate fi numit muzician. Nu oricine predă poate fi numit PROFESOR.
În viziunea mea un profesor perfect e acela care reuşeşte să se impună prin felul lui de a fi, nu prin prea multă seriozitate şi în niciun caz prin frică. La ora unui profesor bun te duci de drag şi te pregăteşti chiar şi atunci când nu ai niciun chef doar ca să nu îl dezamăgeşti.
Ca să fii profesor nu trebuie doar să îţi cunoşti materia. Trebuie să ştii şi cum să o predai, să îţi placă ceea ce faci şi să respecţi dacă vrei să fii respectat cu adevărat.
Pentru a putea fi un bun profesor trebuie să fii în acelaşi timp şi un bun cunoscător al psihologiei umane. Comunicarea este cuvântul de bază în această profesie. Elevii trebuie să fie captaţi de ceea ce li se comunică şi să demonstreze că sunt interesaţi de informaţiile primite. Nu este uşor să stabileşti o relaţie deschisă cu copiii şi mai ales să o menţii.
Tinerii din zilele noastre tind, încă de la vârste fragede, către o rebelitate, o atitudine de neînţeles. Li se pare că toată lumea e a lor şi în jur toţi acţionează la comanda lor. Singurii care pot să mai stopeze cât de cât această tendinţă sunt părinţii şi profesorii. Doar prin colaborarea acestora se vor obţine rezultate optime în ceea ce priveşte viitorul adolescenţilor.
Mulţi cred că a fi profesor înseamnă doar a prezenta informaţiile în faţa elevilor, a evalua nivelul acestora şi a-i ierarhiza prin note. Profesia de cadru didactic este mult mai profundă, solicită calităţi speciale, care se pot forma şi dezvolta dacă persoana respectiva doreşte, cu adevărat, să fie profesor. Un profesor adevărat nu se gândeşte numai la stăpânirea disciplinei lui, la felul în care elevul răspunde la lecţie, ci, în primul rând, la felul în care el foloseşte în mod independent ceea ce profesorul l-a învăţat. Cei care sunt hotărâţi să îmbrăţişeze cu sufletul şi mintea această profesie sunt aşteptaţi cu braţele deschise, dar să nu uite că ceea ce au învăţat în facultate este doar începutul, profesia cere învăţare permanentă, având mereu în minte cuvintele lui Nicolae Iorga: „Un secol de trăieşti, un secol învaţă, dar nu mereu în aceeaşi clasă“.
Minever Omer
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Hayatı boyunca Türk milletinin kurtuluşu ve mutluluğu için mücadele eden Atatürk’ün sağlığı bozulmaya 15 yıl öncesinden başlamıştı. Cumhurbaşkanı seçilmesinden hemen 10 gün sonra gelmişti ilk kriz 11 Kasım 1923 günü eşi Latife Hanım’la birlikte Çankaya’da öğle yemeğindelerdi. Sofra başında eli birden kalbine gitmiş ve sol kolunun dirseğinden göğsüne vuran bir sancıyla kıvranmıştı. Sofrada Doktor Refik Saydam Ata’ya derhal bir morfin iğnesi yaptı ve yatışmasını sağladı. 22 Mayıs gecesi sol kolunda ve göğsünde şiddetli bir ağrı ile uyandı. Terlemişti. Midesi bulanıyordu. İstanbul’dan da Prof Neşet Ömer çağrıldı.
O günlerde kafası sürekli Nutukla meşguldü. Bu büyük eser için saatler boyu çalışıyordu. O geceki kriz atlatıldıktan birkaç gün sonra bir akşamüstü yaverler Köşk’teki kuleli solondan gelen bir çığlıkla irkildiler. Bağıran Atatürk’tü. Göğsüne ve sol koluna saplanan bir ağrıydı. Bu ağrıyı buradan çekin diye bağırıyordu. Yine doktorlar çağrıldı. Neşet Bey’in teşhisi yine aynıydı:fazla yorgunluktan oluşan bir asabiyet hali.
Aradan 10 yıl geçti. Yeni bir cumhuriyetin doğuş sancıları yerleştirilmeye çalışılan büyük reformlar çok partili demokrasi hareketleri bir örnek evliliğin hazin finali. Yorulmuştu. Artık 55 yaşındaydı ve güçsüz bedeni tüm bu savruluşlarla iyiden iyiye yıpranmıştı. O şimdi dünya çapında bir lider ve yepyeni bir ülkenin tek hakimiydi ama küçük bir sorunu vardı yalnızdı. Yakın çevresinden aktarılan çoğu hatırada bu yalnızlık motifi öne çıkar. Kafesteki aslanı aslan sütüne iten nedenlerden biri de belki budur. Doktoru Mim Kemal Öke bir gün sofrada içkisine müdahale etmeye kalkınca aldığı yanıtı yakınlarına şöyle aktarmıştır:Bir daha söyleme Kemal sen benim ne kadar yalnız olduğumu biliyor musun? Sofra O’nun için bir zevk miydi? Tatmin mi? Kaçış mı?Genel sekreteri Hasan Rıza Soyak’a neden içtiğini şöyle açıklamıştır:İçiyorum çünkü bu vücut artık bu kafayı taşımıyor. Kafam vücudumun çok önünde gidiyor. Beynimi huzura kavuşturmak biraz dinlendirmek için içiyorum.
İlk kriz bir Kasım günü gelmişti. İlk ateş de bir Kasım günü gelmişti. Tıpkı son şancının bir Kaşım sabahı geleceği gibi. 1938 başında hastalık iyiden iyiye geliyorum demeye başladı. Uzun süredir hissedilen halsizlik ve iştahsızlığa şimdi yeni iki illet eklenmişti. Burun kanaması ve kaşıntı. Olur olmaz yerde Atatürk’ün burnundan kan boşanıyor,ve ancak tamponlar konarak engellenebiliyordu. Bu arada sol bacağının kasık bölgesiyle diz kapağı arasında müthiş bir kaşıntı başlamıştı. Geceleri sofrada öksürük nöbetleri geliyor,soluk almakta zorlanıyor,boğuluyormuş gibi oluyordu. Atatürk sözde devamlı doktor kontrolü altındaydı. Ama şikayetlerine karşı hep anlık tedaviler uygulanıyordu. Doktorları nasıl iştahsızlığa karşı iştah açıcı mezeler tavsiye ediyorlarsa burun kanamalarına da tamponla çare bulmaya çalışıyorlardı. Kaşıntılara gelince. Ona karşıda birbirinden güzel merhemler ve solüsyonlar önermişlerdi. Ama kaşıntıların nedeni bir türlü bulunamıyordu. Sonunda günlerden bir gün birden kolunda bir kaşıntı hisseti ve kaşınmaya başladı. Sonra kolunu sıvadı ve kaşıdığı yerde fiske fiske kabartılan oradakilere gösterdi: konuklar arasında bir de doktor vardı. Ona dönerek bu nedir doktor diye sordu. Son zamanlarda sık sık oram buram kabarıyor. Doktor eğildi kendisine uzatılan kolu inceledi ve kendinden emin bir edayla teşhisi koydu. Karınca efendimiz bunlar karınca ısırmasıdır. Bunların Çin’den Avrupa’ya gelen ve et yiyerek beslenen karıncalar olduğu öğrenildi. Karıncalardan kurtulmak için Yalova ‘ya kaplıcalara gitti. Saray karıncalardan kurtulmuştu fakat Atatürk Yalova’da gerçek teşhisle karşılaşmak üzereydi. Kaplıcanın kurucu müdürü Nihat Reşat Belger’i çağırttı ve derdini bir kez de ona anlattı. İşte hüküm anı gelmişti. Dr. Belger hemen karaciğerden kuşkulandı ve büyümeyi fark etti. Karaciğer kaburga kemiğini 3 parmak aşmış ve sertleşmişti. Atatürk’e hastalığının karıncayla falan değil içkiyle olduğunu söyledi. Yapılacak şey sıkı bir perhizdi. Hayatını da iyice düzene koyması gerekiyordu. Karaciğerdeki büyüme siroz başlangıcının işaretiydi. Ve bu teşhiste en az bir yıl gecikmişti. Yalova’da 11 gün boyunca bir kampa alındı. Kendisine hemen her dakika glikozlu serum takıldı. Ve tedavi kısa sürede sonuç verdi. Kaşıntılar azaldı Ata iştahlandı. Hatta Yalova’ya geldiğinde 74 olan kilosu 75’e çıktı. Ama bu bir geçici sıhhatti. Doktoru kürü 3 hafta daha yapalım dediyse de olmadı. Sağlığına kavuştuğunu sanıyordu. Belediye salonunda şerefine düzenlenen bir balo vardı. Saat 10’u çeyrek geçe saatine baktı ve balo saatinin gelmiş olduğunu fark etti. Herkes smokinler tuvaletler içinde salonda yerini almıştı. Atatürk gelmişti ve pardösüsünü bırakarak Vali’nin eşine kolunu teklif edip salona girdi. Vals çalmaya başlayınca bayanlardan birinin önünde eğilerek sahneye çıktı. Ve herkesi şaşırtacak bir dans gerçekleştirdi. Yanındakiler hazır keyfi yerindeyken otele döndürebilsek diye düşünüyordu ki orkestra şefi Mehmet’ e Zeybek diye bağırdı. Orkestra üyeleri şaşkınlıkla zeybek melodisini mırıldanmaya çalışırken yeniden gürledi:Hayır hayır o değil sarı zeybek. Az sonra zeybek havasıyla Gazinin ölüme meydan okuyuş dansı başladı: anında Ödemiş ve Aydın efelerini de hayrana düşürecek bir kahraman zeybeğin figürlerini icraya başladı. Rejime riayet ederse en az 9 ay yaşayabilir teşhisi konulan bu adam dizlerini yere vura vura zeybek oynuyordu. Gece daha sonra salonda güreş tutan pehlivanlarla sürdü. Saat sabahın 4’ünü vurunca Atatürk yavaş yavaş yerinden doğruldu ve alkışlar arasında salonu terk etti. Kapıda arabası bekliyordu ama binmedi. Günün ilk ışıklarıyla aydınlanan kente daldı. Az önce pistte ter döken adam şimdi Şubat ayının titrettiği yolda tek başına yürüyordu. Yüz adım kadar önüne bakarak yürüdü. Sonra yolun ana caddeye kavuştuğu yerde san zeybek sendeledi. Fakat bizim bir arabamız olacaktı. Yayan mı gideceğiz yoksa? Araba yetişti şoföre çabuk ol çocuk üşür gibi oluyorum. Sabaha karşı Atatürk’ün odasından öksürük sesleri geldiğini duydular üşütmüştü. Göğsü eziliyordu. Ateşi 38’e vurmuştu. Hemen doktoru Reşat Ömer Bey çağrıldı. Teşhisi koydu zatürree. Ankara’ya gelişinin ertesi günü İstanbul’a gitmek istedi. Devlet erkanı garda toplanmıştı. Son tren yolculuğuna çıkarken Ankara’ya ve Cumhuriyeti birlikte kurduğu dostlarına veda ediyordu. 1 Haziran 1938 herhalde Ata’nın yaşamındaki en mutlu günlerinden biriydi. Aylardır beklediği Savarona o sabah gelmişti. Misafirini de yanına alarak bu yeni oyuncağına koştu. Karaciğerindeki büyüyen hastalık ikinci devresine girerken O ancak 55 gün kullanabileceği yeni bir saraya kavuşuyordu. Yatta geçirdiği ilk gece aynanın karşısına geçip karnını şiştiğini fark etmişti. 8 Haziran günü Fissenger çağrıldı. İkinci muayene sonunda hastası iyiden iyiye kötüleşmişti. Fissenger’ in de talimatıyla bütün ziyaretler durduruldu. Fissenger gider gitmez yatta disiplin yeniden alt üst oldu. Atatürk eski yoğun hayatına döndü. Bu arada Hatay’a Türk askerinin ne zaman gireceği karara bağlandı. Fransız savunma bakanlığıyla temas ederek giriş kararı Pazartesi için onay alındı. Hatay onun son davasını da bitirmişti tabii kendisini de. Zaferi kutlamak üzere Acar motoruyla boğazda gezintiye çıktı. Yürümesine bile izin verilmeyen bu adam artık hiç korkmaksızın suların üstünde rüzgara karşı sarsılarak kanat açıyor. Bu gezi sırasında ateşi 39’u aşmıştı. Atatürk artık Savarona’daki yatağında esirdi. Bir gün herkesi gözyaşlarına boğacak şu sözler dudaklarından dökülüverdi. Bu yatı bir çocuğun oyuncağım beklermiş gibi bekledim meğersem bana hastane olacakmış. Sonunda Savarona’da daha fazla kalamayacağı anlaşıldı. Saraya geldiğinde kendine ilk iş olarak vasiyeti seçti ve bunun aradan çıkmasını istedi. 5 Eylül günü vasiyet son şeklini aldı. Ata’nın 6 maddeden oluşan vasiyeti aynen şöyleydi:
“Malik olduğum bütün nukut ve hisse senetleri ile Çankaya’daki menkul ve gayri menkul emvalimi Halk Partisi’ne atideki şartlarla terk ve vasiyet ediyorum:
Artık bir tek isteği vardı: 29 Ekim’de Ankara’da olmak. Şimdi kurduğu Cumhuriyet’in 15. yılı yaklaşıyordu. Bütün arzusu bu törenlerde Ankara’da olmak Başkentiyle son bir kez kucaklaşmaktı. Doktorlarına göre Ankara’ya sağ gitmesi şüpheliydi. Tren sarsıntısı çok tehlikeli olabilirdi. Sonunda değil Ankara ‘ya gitmek yerinden bile kalkamayacağını anlayınca vazgeçti. Artık kritik günlere girilmişti. Her an bir sürpriz bekleniyordu. Bu yüzden Ata’nın her hareketi izleniyordu. Ekim’e girilirken Atatürk hala ilk komanın etkisindeydi. Derin uykular uyuyor sabahları bitkin uyanıyordu. Artık gece inlemelerini sayıklamalar hafıza kayıplarını kendine söylemiyorlardı. Yine bir sabah derin bir uykunun ardından gözlerini açıp karşısında Celal Bayar’ı görünce şaşırdı:Sen Cuma günü gelecektin? Neden daha evvel geldin?Benim sıhhatimde üzülecek bir şey mi var? diye sormuştur. Kendisinden bir şeyler saklandığından endişe ediyordu. Bayar üzgün ve şaşkındı yıllardır tanıdığı Atatürk’ü ilk defa tıraşsız beyaz sakallar iyice uzamış halde görüyordu.
Atatürk komadan çıksa da ölüyor söylentileri ülkeye yayılmıştı. Bununla birlikte dünyanın gözü saraydaydı. Avrupa O’nun hareketsizliğini konuşa dursun O sarayda mecliste yapılacak yeni dönem konuşmasını hazırlıyordu. Başbakanından kendisi adına yapacağı konuşmayı okumasını istedi. Atatürk ölüm döşeğinde ağır ağır nutkunun son cümlelerini yazdırdı: Büyük Karultay’a şimdiye kadar olduğu gibi bütün işlerinde başarılar dilerim. Kendi kurduğu meclisine ilettiği son sözleri bu oldu. İşte son 3 güne girilmişti. Hastalık artık son aşamasındaydı. Atatürk 29 Ekim ‘ den 7 Kasım’a kadar ki 10 günü yarı uyur yarı uyanık vaziyette geçirdi. Genellikle kendinde değildi. Uyku arasında bazı kelimeleri tekrar ediyor ayıldıkça da süt pirinç suyu ve meyve sularından oluşan mönüsüyle karnını doyurmaya çalışıyordu. 8 Kasım’a girilirken kendini bilmiyordu. 8 Kasım Salı akşamı ikinci ağır komaya girdi. Bu komadan bir daha çıkamayacaktı.
9 Kasım Çarşamba sabahı Atatürk’te adale kasılma1arıyla istem dışı hareketler ve in1emeler görüldü. 9 Kasım’ı 10 Kasım’a bağlayan gece oldukça sıkıntılı geçti. Atatürk’ e kısa aralıklarla oksijen verildi. Sabaha doğru boğazında hırıltılar azaldı. Saat 8.00’de Dr. Mehmet Kamil Berk ve Dr. Nihat Reşat Belger Atatürk’ e glikozlu serum verdiler(Bu serumun boş şişesi ve şırınga iğnesi halen İstanbul Tıp Fakü1te’sinde bulunmaktadır). Saat 9.00 olduğunda göğsü hızla inip çıkmaya başladı. Dünyadaki son 5 dakikasına gözleri kapalı giriyordu. Dışarıda bütün bir ulus endişe içinde radyo başında bekliyordu. Savarona son bir saygı duruşu için sarayın önüne demirlemişti. İçerde saray tam bir sessizliğe gömülmüştü.
Hasan Rıza Soyak sağ elini ellerinin içine a1ıp öpmüştü. Soyak’ın ardından Muhafız Komutan İsmail Hakkı Tekçe de aynı eli öptü ve yorganın içine koydu. Bu arada Prof Dr. Mim Kemal Öke Atatürk’ün açık gözlerini kapattı. Son nöbet defterine şöyle yazıldı:Saat 9’u 5 geçe Büyük Şefimiz Derin koma içinde terki hayat etmişlerdir.
Atatürk’ün yaveri Salih Bozok şuursuzca sarayın merdivenlerinden aşağı koştu. Alt katta boş bulduğu bir odaya dalıp kapıyı kapattı… Az sonra içerden tek el silah sesi duyuldu. Sesi duyup odaya koşanlar O’nu kanlar içinde buldular kalbine sıktığı tek kurşunla devrilmişti.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Eşref Üren (d. 1897 Nişantaşı İstanbul ö. 1984 Ankara) Türk ressam, yazar
İlk ve orta öğrenimini İstanbul ve Bursa’da tamamladı. Bir süre Galatasaray Lisesi’ne devam etti. Ailesinin Bursa’ya taşınmasıyla Galatasaray Lisesi’ni bırakarak Bursa Tarım Okulu’na kayıt yaptırdı.
I. Dünya Savaşı’nın başlamasıyla Yedek Teğmen olarak askere alındı. Bir yıl sonra terhis oldu. Bursa’ya döndü.
Ressam olmaya Bursa’da İbrahim Çallı’nın Yeşil Türbe peyzajını yaptığı bir anda karar verdi. Bu anı Şöyle aktarır: “Birinci Umumi Harb”ten Mülazim-i Sani (Yedek Teğmen) olarak terhis edildim. Bursa’ya annemin yanına geldim. O günlerde edebiyata heves etmiştim. Bir şeyler yazmıyordum ama, üç dört edebiyat dergisi okuyordum. Akşam üzeri de canım sıkılınca bir gezinti yeri vardı Bursa’da oraya gidip hava alıyordum. Bir gün yine gittim baktım bir kalabalık var. Bir adam oturmuş resim yapıyor. Yırtık çorapları papucundan çıkmış. İyice yaklaştım. Yeşil Türbe’ye doğru oturmuş peyzaj çalışıyordu. Resme baktım Yeşil Türbe’den daha güzeldi. Orada ressam olmaya karar verdim. Sabaha kadar sağımdan soluma dönüp durdum. Sabah kalktım anneme:
-Ben İstanbul’a gidiyorum. Dedim. -Ne yapacaksın? Dedi. -Sanayi-i Nefise’ye gideceğim. Dedim.
Sanayi-i Nefise’ye “Yaşı Büyük” diye alınmayan Eşref Üren, 1919’dan 1922’ye kadar “Misafir Öğrenci”” olarak devam etti. Okulda Hikmet Onat ve ibrahim Çallı’nın öğrencisi oldu ise de, okuldaki eğitimi “Tekdüze” bularak, ayrıldı Feyhaman Duran, İbrahim Çallı ve Muazzez Bey’den özel resim dersleri aldı. 1925 yılında yeniden Sanayi-i Nefise’ye dönerek asil öğrenci olarak kaydoldu. Atölye hocası İbrahim Çallı’nın “Olmuyor Eşref olmuyor” sözleri O’nu her nekadar üzdü ise de, daha çok çalışması gerektiği yönünde de hırslandırdı. Daha sonraları aynı hocası “Eşref’in şu peyzajı Mozart kadar duygulu” sözleri ile “Onure” ettiği anlar da oldu.
1928’de kendisini geliştirmek üzere Paris’e gitti. André Lhote Atölyesi’nde çalıştı. Paris Modern Sanat Müzesi’nde İzlenimci ve Sembolist’lerin yapıtlarını inceleme ve gözleme olanağı buldu.
1929 yılında yurda döndü. 1930-1938 yılları arasında Erzurum ve Sivas Öğretmen Okullarında resim öğretmeni olarak çalıştı. 1938’de eşi ile birlikte tekrar gittiği Paris’ten dönüşünde Ankara Atatürk Lisesi’ne atandı.
D Grubu’nun Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’ndeki sergisine katıldı ve gruba üye olup, grupla ilgili yazılar yazdı. Halkevleri’nin düzenlediği “Yurt Gezileri”’ne katıldı. 1940 yılında Yozgat’a 1943’te ise Ağrı’ya gitti. Yurt Gezileri’nde yaptığı eserleri ile sergilere katıldı.
1955 yılında devlet memurluğundan emekli oldu ama, 1956’dan 1968 yılına kadar Ankara Marif Kolej’inde resim öğretmenliğini sürdüren Eşref Üren, aynı zamanda 1932 yılında Milliyet Gazetesi’inde başladığı yazılarını dönemin çeşitli yayın organlarında 1984 yılına devam ettirdi.
Eşref Üren İzlenimci olduğu ile ilgili yorumlara; “Benimle izlenimciler arasındaki bağ;yalnızca uyum, yani renklerin birbirlerini kabul etmesi ve uyuşması yönündedir. Kısaca yakınlık varsayılır. Fakat bu beni bir “İzlenimci” yapmak için yeterli değildir. Havada perspektif ve güneş ile işiğin ele alınışı beni başka bir yere koyar ve beni bana yaklaştırır” sözleri ile açıklık getirir.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
La Orşova, pe pista de concurs din preajma locului unde apele lacului de acumulare „Porţile de Fier” au acoperit fosta insulă Ada Kale, acea lume orientală de la poarta Europei centrale, s-a desfăşurat ediţia 2009 a Balcaniadei de canotaj-juniori. La întreceri au participat peste 300 de sportivi şi sportive din Bulgaria, Grecia, Macedonia, România, Serbia şi Turcia, mulţi dintre ei concurând cu o lună înainte şi la campionatele mondiale ale canotorilor-juniori. Întrecerile au fost dinamice, medaliile cucerite de vâslaşi şi rameri din toate delegaţiile, reprezentanţii Turciei obţinând două medalii de argint la 4 rame juniori mari (Ogeday Girisken, Selahattin Gursoy, Guldal Berk, Birol Atmaca) şi 8 plus cârmaci (Ogedau Girisken, Selahattin Gursoy, Berk Guldal, Birol Atmaca, Muhammet Cansi, Ozkan Ozkara, Deniz Akzurek, Alican Ozisik plus Tuna Barin), dar şi o medalie de bronz la 4 vâsle juniori mici (Telli Mevlut, Pehlivan Semih, Aksu Mertcan, Sofuoglu Kerem).
În timpul concursului am dialogat cu domnul Ahmet Şenkai, vicepreşedintele Federaţiei de Canotaj a Turciei, care se afla pentru a doua oară aici şi ne-a făcut propuneri însemnate pentru baza de concurs de aici, tot cu domnia sa stabilind şi unele programe culturale la viitoarele concursuri internaţionale, care să promoveze zona, inclusiv să prezentăm pentru tinerii competitori ceea ce a însemnat insula Ada Kale şi comunitatea turcă stabilită aici.
Constantin JUAN
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Et yemeklerinin çoğuna, kuru fasulye gibi kurutulmuş sebzelerin hemen hepsine eşlik eden pilav türleri yalnız pirinç değil, bulgurla ve kuskuslu da yapılır. Sade pilav, domatesli pilav, bademli, fıstıklı, üzümlü, bezelyeli, patlıcanlı, tavuklu türleri vardır.
Bu çeşitli yemekler Osmanlı mutfağında, özellikle saray mutfaklarında doğmuştur. Pirinç pilavları değişik pirinç türlerine göre yapılır. Düğünlerde zerdeyle birlikte ikram edilir.
Yalnız Osmanlının değil, Türklerin tümünün vazgeçilmez yemeklerinin başında gelir pilav.
Meraklı Osmanlı hanımları 27 çeşit pirinç pilavı yapıyorlardı mutfaklarında. Aside, beyinli, bezelyeli, domatesli, düğün pilavı, l’pa, patlıcanlı pilav, sade, salma, şehriyeli, tavuklu ve daha da neler..
Osmanlı sofraları etli ya da zeytinyağlı sebze yemeklerinde inanılmaz bir zenginlik taşır.
Başta fasulye türleri gelir, ardından 40 türlü yemeğiyle patlıcan. Arkası saymakla bitmez. Domates, biber, lahana, patates, bakla, kabak, ebegümeci, enginar, havuç, ıspanak, karnabahar, kereviz, kuşkonmaz, semizotu, mülukiye, yer elması, pırasa. Başka, unuttuklarım da olabilir.
Kuru sebzeler ise, bakla, bamya, barbunya, kuru fasulye, mercimek, nohut, bezelyedir.
Bu yemeklerin etli ve sıcakları sırada öndedir, zeytinyağlılar arkada. Mutfağın tel dolabında sırasını bekler.
Tükenmez bir konu olan Osmanlı mutfağının hamur işleri, börekler ve hamur tatlıları olarak ikiye ayrılır. Börekler sıcak yemektir genelde. Fırında yapılır ya da tavada pişirilir. Hamur arasına konulan malzeme ise, kıyma çeşitli peynirler ve ıspanaktır. Ramazan sofralarının vazgeçilmez yiyeceklerinden biridir börekler. O zamanlar börek yufkaları da evlerde yapılıyordu. Oklava ile açılan hamurlarla. Evin özel ekmek fırını yoksa tepsiler, üstü örtülü olarak çarşı fırınına gönderilirdi. Bu böreklerin adı tepsi böreğiydi.
Tava böreklerinin en güzeli sigara böreğiydi. İçi kaşar peyniri rendesiyle doldurulan sigara börekleri kızartılır, içkili sofraların pek hoşuna giderdi.
Genelde, peynir, ıspanak, kıyma, sütle yapılan börekler bazen tek yemek olarak bile (ama yanında mutlaka ayranla) o sofraların doyurucu yemeği oluyordu.
Hoşaf da, özellikle ramazanın sahur yemeklerinde sofraya gelirdi. Ya da tükenmez adlı meyve sularından evde yapılan o harika içecekle yenirdi.
Üç türlü tatlısı var bu Osmanlının. Yani ağzının tadını bilenlerin. Hamur tatlıları, süt tatlıları, meyve tatlıları. Bir de, az önce adını ettiğimiz baklavalar.
Baklavaların temel maddesi unla açılan ince yufkalar, yağ şeker ve bal. Bir de fındık, fıstık, cevizden biri ve kaymak. Baklava türlerinin hepsi fırında pişer. Karadenizli kadın, bayramlarda şeker yerine konuklarına baklava ikram ediyor ve konuğuna baklava tabağını uzatırken de usulca:
“Buyur, 60 yaprak yufkayla yaptım” diye gülümsüyor. 60 ince yufkayı düşünün. Bu sayı bazen 70, bazen 80’e doğru da gidiyor.
Süt tatlılarıysa, muhallebi, sütlaç, kazandibi, tavukgöğsü, keşkül ve güllaçtır.
Keşkül, davet-ziyafet yemeği olarak başta gelmiştir sofralarda. Kazandibi ve tavukgöğsü uzun süre çarşı imalatı olarak yapılmıştır. Güllaç ise, ramazan sofralarının baş tatlısıdır. Malzemesi çarşılarda hazır satılır., evlerde evin hanımı sütle pişirir güllaç tatlısını. Azıcık ılık sütün içinde gelir sofralara. Kaymağıyla beraber.
Ramazan sofralarının en saygı gören tatlısı, tabii güllaçtı. Günümüzde güllacı seven, pişirmesini bilen kimse kaldı mı bilemiyorum.
Ama yemek ve tatlı seçiminin ustası olanlar yine de keşküle dayanamıyorlar. Süt tatlılarından en duyarlılarından biri olan keşkül Ankara’nın son Osmanlılarından olan rahmetli Vehbi Koç ile babamın, en sevdiği tatlısıydı. Bütün bunlar unutulup gidiyor. Ne yazık ki sofralarımızın şimdi yabancı sofralara dönüştü. En azından Konya’nın “etli ekmeği” İtalya’nın pizzası oldu sanki.
Amaa.. Osmanlı sofralarının en yaygın tatlısı aşuredir. Aşure, bir tören tatlısıdır. Genellikle muharrem ayının onu ile yirmisi arasında yapılır. Bu tarihin Kerbela Vak’ası günleri ile ilişkisi olduğu söylenir.
Söylencelere göre Nuh Tufanı’nın bitiminde, gemideki yolculara, kilerdi kalan son yiyecekler bir araya getirilerek yapılan ve kurtuluşun kutlandığı son yemekte yenilen aşure kırk türlü malzemeyi içerir. Eski günlerin evlerinde bu kırk türlü malzeme okumalarla konurmuş kazanlara, tencerelere. İlahiler okunarak karıştırılırmış uzun süre.
Ve sonra, hemen her Osmanlı evinde bulunması âdet olan büyük aşure sürahileriyle komşulara dağıtılırmış, aşurenin bir kısmı.
Bu ünlü tatlının başka hikayeleri de var. Muharrem ayının onuncu günü Adem baba ile Havva anamızın ilk tanıştığı günmüş. İlk aşure bu gün için pişirilmiş.
“Hayır öyle değil” diyenler de var. Onlara göre ise aşure, Adem’le Havva’nın cezalandırılıp yeryüzüne indirilmelerinden sonra (Hani Havva Ana Adem Babaya izinsiz ilk elmayı yedirmişti ya…) İşte bu nedenle dünyaya cezalı olarak yollanmışlar. Ama bir gün Tanrı onları affetmiş. İşte o affın müjdesi olarak pişirilmiş ilk aşure…
Biz bu nefis, ama yapımı hayli zor tatlıyı bir af tatlısı olarak değil, tatlıların şahı olarak çok seviyoruz, kim icad ettiyse Tanrı ondan razı olsun.
Temel malzemeleri un ya da irmik, yağ, şeker, süt, kaymaktır.
Doğumlarda, ölümlerde, askere giderken, hac dönüşünde, okula başlayan çocuklar için, yeni bir eve sahip olunca, okul bitince, yağmur dualarında, kuzunun sütten kesilme günü olan “yoğurt bayramı”nda, “çiğdem düğünü”nde (ilk çiğdemin görüldüğü gün) Osmanlı evlerinde kesinlikle çeşitli helvalardan biri yapılır ve eşe dosta dağıtılır.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
O gün, orada gencecik bir padişah, önce imkansızlığı yendi, sonra Bizans’ı… Pek çoğumuzun “pes” edeceği durum karşısında müthiş bir sabır ve irade imtihanı vererek galip çıktı.
Önce olayın kısacık hikayesine bakalım
Bizans, 06 Nisan 1453 sabahı 150.000-200.000 arası olduğu çeşitli kaynaklarda belirtilen Osmanlı ordusu tarafından son kez kuşatıldı.
Bu arada Osmanlı donanması Haliç’in girişine dayanmış, Sarayburnu önlerinde demirlemişti.
Ordu, merkez, sağ ve sol olarak üç kısma ayrıldı. 19 Nisan’da yapılan ilk saldırıda, tekerlekli kuleler kullanıldı ve bu saldırı ile Topkapı surlarında burçlara kadar yanaşıldı.
Çok şiddetli çarpışmalar oluyor, Bizanslılar şehri koruyan surların zarar gören bölümlerini hemen tamir ediyorlardı. Venedik ve Cenevizliler de donanmalarıyla Bizans’a yardım ediyorlardı. Kara ordusu sıkışmıştı. Donanmanın devreye girmesi lazımdı.
Sultan II.Mehmet böyle düşünüyordu. Fakat donanmayı deveye sokamıyordu. Çünkü surlarının zayıf olduğunu İstanbul’un Haliç tarafına zincir gerilmişti. Osmanlı donanmasının Haliç’e girişi böylece engellenmişti.
Bizans’ın fethi Osmanlı donanmasının Haliç’e indirilmesine bağlı görünüyordu. Sultan II. Mehmet, geceler boyu düşündü. Böyle elleri kolları bağlı bekleyemezdi. Bir şeyler yapmalı, bir an önce Bizans’a girmeliydi.
“Çare olur” diye düşündüğü herkese sordu. Lakin kiminle konuştuysa bunun “imkansız” olduğunu söylediler…
Fakat genç padişah, hiçbir imkansızlığa teslim olmak istemiyordu. Aradığı çare, çaresizlikten çıkacaktı.buna inanıyordu.
Düşündü, düşündü… Umudunu hiç yitirmedi., Bizans’ı fethetme kararından hiç vazgeçmedi…
Derken kafasına bir şimşek çaktı, bir fikir dolandı. “Olabilir” diye söylendi kendi kendine…
Osmanlı donanmasına ait bazı gemiler karadan çekilerek Haliç’e indirilecekti. Aklına gelen “son çare” buydu.
Kurmaylardan bazıları bunun mümkün olduğunu, bazılara ise “imkansız” olduğunu söylediler.
“İmkanın sınırını görmek için imkansızı denemek lazım” dedi padişah, “Tiz hazılanasuz, gemiler karadan yürütülecek, daha da olmazsa havadan uçacağız!”
Gemileri uçurmayacaktı elbette, sadece hiçbir engel yüzünden fetih yolundan dönmeyeceğini, olumsuz hiçbir şarta teslim olmayacağını söylemeye çalışıyordu.
Kısacası, fetih konusundaki kararlılığını vurguluyordu.
Önce kurmaylarıyla birlikte bölgeyi gezdi. Ölçüp biçtiler ve denemeye karar verdiler.
Bu karardan hemen sonra çalışmalar başlatıldı.Tophane önündeki kıyıdan başlayıp Kasımpaşa’ya kadar ulaşan bir güzergah üzerine kızaklar yerleştirildi.
Gemilerin, kızakların üzerinden rahatça kayabilmesi için, Galata Cenevizlilerden zeytinyağı ve tereyağı dahil, bulunabilen her türlü yağı satın alarak kızakları yağladılar.
21-22 Nisan gecesi 67 (ya da 72)parça gemi düzeltilmiş yoldan Haliç’e indirildi.
Haliç’teki Osmanlı donanmasına ait toplar surları dövmeye başlayınca, Rumlar gözlerine inanamadılar.
Olamayacak bir şey olmuş, imkansızlık ve olumsuzluk, kararlılık karşısında bir kez daha yenilmişti. Bu azmin zaferiydi.
“Normal insanlar”, hayatı en kolay tarafıyla yaşamaya çalışırlar.
Bazılarımız “zor” karşısında pes ederiz, bazlarımız, “çok zor” karşısında yelkenleri suya indiririz.
Tarihe şan verenler “imkansızlıklar” karşısında “pes etmeyenlerdir!”
Hatırlayalım:Sultan II. Mehmet’in büyük bir donanması vardır. Ondan başka, iyi eğitilmiş, deneyimli askerleri vardı. Ve koca “Şahi” topları, mancınıkları, kuleleri vardı.
Ama eğer “olmaz”ı oldurup gemileri karadan yürütmeseydi, elindeki imkanları kullanamayacak, dolayısıyla, Doğu Roma İmparatorluğunun 1125 yıllık başkenti İstanbul’u fethedemeyecekti.
Yavuz Bahadıroğlu
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
cine spune că va veni această zi ca o provocare
nu pot privi în viitor, plânge timpul
aşa cum şti n-am învăţat încă să respir fără tine
deznădejdea mi-a bătut ţinte-n tălpi
descoperă tu locul unde să-mi aşez mai ales
nopţile prelungi ce-mi clănţene poemul
trebuie scris şi n-ajung
la diamantul ce străluce în sângele zilei de mâine
liniştea e sângele palid ce mânează căderea
nămeţi se rostogoale în viitorul cuiva
aş vrea să cumpăr o măsură a zilei
fantomele aroganţei pisează conventţiile
vântul deşi nu-l vezi îţi mângâie umerii
cerul îndrăgostiţilor are culoarea limpede
mai şti unde ai uitat fulgul de zăpadă
dantelările unei raze de soare?
vin să te întreb unde-i copilăria ta
ar fi nefiresc să te predai acestui foşnet prelung
cu degetele cu unghiile cât nu-i târziu
lasă-mă să te scriu bob cu bob.
Lasa-mă să te adun la sânul meu.
s-au topit visele, oasele cern durere
atât de singură „carul mare“n-ajunge la mine
fibrele de pe unghii se despică una câte una
ce a mai rămas din noi, din ultima întrebare
poticnindu-mă de un nor de cuvinte
într-o nebuloasă plutesc, are cineva nevoie de mine?
Cuprinsă de flăcări alerg pe ecranul calculatorului
să-mi dezmorţesc poemul scris cu o noapte-nainte
ca o existenţă în trecut număr respiraţia muzicii
simt clipa mirifică cum răbdătoare mă aşteaptă
mirosul brânduşelor le mai pot respira
şezând sub mesteceni mă zgârcesc de iarbă
vântul răsfoieşte moartea tatei, o prăpastie
mă cutremură, cimitirul mă-ngheaţă
nu pot să-i duc tatii un fir de zmeură
au trecut trei ani tufele din jur se fac baloane
căţărându-se pe trupul meu mă alungă
tremur ca şi când într-o ladă aş coborî însămi în groapă
vezi mamă, eu sunt un fragil balon
o câmpie, o deasă pădure
mă legăn când nici nu am plecat
mă întorc ca o tresărire a existenţei…
Fatma Sadık
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
|
Timp de preparare: Ingrediente:un dovleac de 1,5 kg, 500 gr zahar, 100 gr nuci Mod de preparare:Se taie dovleacul în sferturi şi se curaţă de sâmburi. Se taie bucăţi şi se pun într-un vas. Se presară cu zahăr şi se acoperă cu un capac. Se lasă 4-5 ore, până lasă zeamă. Se pune apoi vasul la cuptor, acoperit, timp de o ora. După ce se răceşte se scoate pe platou şi se presară cu nuci mărunţite. |
Malzemeler:2 kg balkabağı Hazırlanışı:Kabağı ince ince dilimledikten sonra soyup çekirdeklerini çıkart. Yıkadıktan sonra 2-3 parmak genişliğinde dilediğin uzunlukta doğra. Büyük ve yayvan bir tencereye kabakları, aralarına şeker serperek kat kat diz. Bir gece ağızı kapalı olarak beklet. Bu bekleme sırasında kabak su salacağı için pişirirken ayrıca su koymaya gerek yok. Geceden bekletilen kabak orta ateşte yumuşayana kadar pişirilir.Kabağın şerbetinin koyulaşması için bir sürede kapağı açık olarak pişirin. Soğuduktan sonra servis tabağına alınarak üzerine dövülmüş ceviz serpilerek servis edilir. Aynı şekilde fırında pişirerekte çok hoş bir tat elde edebilirsiniz. |
Chifteluţe cu caşcaval la tavăIngrediente:500 gr de carne tocată de vită Pentru sos: 1 lingură pastă de tomate, sare, boia de ardei, piper negru, chimen, cimbru şi apă Mod de preparare:Se amestecă într-un bol adânc carne tocată, ou, ceapă, usturoi, brânza rasă, pesmetul, ulei de măsline, apă, sare şi condimente |
KAŞARLI KÖFTEMALZEMELER:
YAPILIŞI:
|
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
HACİVAT – Karagöz’üm ne iyi ettik de parka oturmaya geldik!
KARAGÖZ – Bilsem, parasız kaldıkça parklara giderdim. Peki, kızmazlar mı?
HACİVAT – Niye kızsınlar?
KARAGÖZ – Söyleseydin çuval getirirdim.
HACİVAT – Çuval ne olacak?
KARAGÖZ – Canım efendim, “Parka ot yolmaya geldik”, dedin ya… Hem otları kime satacağız?
HACİVAT – Efendim, ot yolmaya değil, oturmaya dedim. Bak, etraf yemyeşil, hava mis gibi…
KARAGÖZ – Öyleyse başka parka gidelim.
HACİVAT – Ne oldu yine?
KARAGÖZ – “Havası pis gibi” demedin mi?
HACİVAT – Değil efendim, “Havası mis gibi…” dedim. Yani temiz ve güzel kokulu…
KARAGÖZ – Âmin, âmin…
HACİVAT – Burada insan kendini unutuyor.
KARAGÖZ – Burada, ihsan kenevir mi yutuyor?
HACİVAT – Karagöz’üm, bana laf yetifltireceğine şöyle derin derin nefes al da ciğerin bayram etsin!
KARAGÖZ – Evvela cüzdanım bayram etse, ben ciğerime bayram yeri bulurum.
HACİVAT – Neyse efendim, kasvetli şeyler konuşmayalım.
KARAGÖZ – Hay hay, kasketli şeyler konuşmayalım.
HACİVAT – Bak aklıma geldi! Hoşça vakit geçirmenin bir yolu da karşılıklı bilmece sormaktır.
KARAGÖZ – Yine beni kandırdın ama evvela ben soracağım.
HACİVAT – Efendim, sohbetimizi daha renklendirelim. Mesela bak şurada kahvehane var, ben bilemezsem sen bana çay ısmarla, sen bilmezsen bana sen çay ısmarla!
KARAGÖZ – Hay hay, çayı anladım da kim kime ısmarlayacak onu anlayamadım Hacı avcav? Neyse, çaycı bilir. Ben başlıyorum.
HACİVAT – Haydi kolay gele, başla Karagöz’üm!
KARAGÖZ – Parmağı var canı yok, damarı var kanı yok?
HACİVAT – Efendim, bu, eldiven! Bir çay kazandım. fiimdi iyi dinle!
KARAGÖZ – Kolay sor!
HACİVAT – Karagöz’üm, girdiği evde kıymetli bir şey bulamayan hırsız ne çalar?
KARAGÖZ – fiimdi, bu bilmece mi?
HACİVAT – Canım niye olmasın, tabi bilmece…
KARAGÖZ – Ne çalar?
HACİVAT – Efendim, ben sana soruyorum.
KARAGÖZ – Ben kendime soruyorum. Belki boş bulunup cevabını söylersin diye sesli düşündüm. fiey, hırsız boş eve mi girmiş?
HACİVAT – Değil efendim, ama kıymetli bir şey bulamamış… Yine de bir şey çalmış, acaba ne?
KARAGÖZ – Hacı Cavcav, bu hırsız acemiymiş mi?
HACİVAT – Allah müstehakını versin, eve beraber girmedik ya! Ne bileyim, acemi mi?
KARAGÖZ – Hırsızı iyice tanımadan ne çaldığını nasıl bulacağım. Peki, çaldığı şeyi cebine mi koymuş, yoksa çuvala mı?
HACİVAT – Elinin körüne koymuş… Tamam, bilemedin… Bir çay daha
kazandım, iki oldu. Sıra sende!
KARAGÖZ – Bu soracağımı bilirsen iki çay kazanırsın, bilemezsen dört çay ısmarlarsın, tamam mı?
HACİVAT – Pekâlâ kabul…
KARAGÖZ – Dur biraz düşünüp uydurayım.
HACİVAT – Canım uydurmak olur mu?
KARAGÖZ – Sesini çıkarma! Tamam, iyi dinle! fiey, ağzımızda cik cik öten meyve hangisidir?
HACİVAT – Karagöz’üm bu bilmece mi?
KARAGÖZ – Bilmece zahir… Yirmiye kadar sayıyorum.
HACİVAT – Şey, birader, böyle bilmece olur mu?
KARAGÖZ – On altı, on yedi, on sekiz, on dokuz, yirmi! Hem de nasıl olur kerata! Bademcik dediğimiz zaman badem ağzımızda cik cik diye ses çıkarmaz mı? Sen şu çay paralarını bana ver de gidip akşama ekmek alayım.
HACİVAT – Al şu parayı ama bunun acısını çıkarırım. (Gider)
Ünver ORAL
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Avcının biri kuş avlamak için bir tuzak kurdu. Tuzağa küçük bir kuş yakalandı. Avcı, minik kuşu eline alınca şaşırdı.
Çünkü minik kuş konuşuyordu.
Minik kuş:
— Ey insan oğlu sen birçok koyunlar, sığırlar, develer yedin. Onların etleriyle bile doymadın benim etimle mi doyacaksın? Ben senin dişinin kavuğunu bile dolduramam.
Şayet beni bırakacak olursan sana üç öğüt vereceğim. Bunlar sana daha yararlı olabilir. Bu öğütlerden birini elinde ikincisini şu damın üzerinde üçüncüsünü şu dalın üzerinde söyleyeceğim. Bu öğütlerimi tutarsanız ömür boyu mutlu olursun, dedi.
Avcı bu teklifi beğendi. Zaten eti olmayan bu küçük kuşla nasıl doyacaktı ki? Kuşun öğüdü belki işe yarayabilirdi. Avcı:
— Peki, Söyle bakalım, dedi.
Minik kuş:
— Elindeyken vereceğim öğüt şudur: Olmayacak bir şeye sakın inanma.
Kuş, Bu birinci öğüdünden sonra avcının elinden karşıdaki damın üzerine kondu.
— İkinci öğüdüm: Elinden kaçırdığın fırsatlara hiçbir zaman üzülme.
Kuş, şöyle devam etmiş: Akılsız insanoğlu, eğer beni kesmiş olsaydın kursağımda iki yüz elli gram ağırlığında bir inci bulacaktın. O inci seni de, çocuklarınıda zengin ederdi. O inci senindi ama kısmetin değilmiş. Öyle bir inci kaçırdın ki dünyada eşi benzeri oktu, dedi.
Avcı, bunu duyunca:”Eyvah! Ben kendi elimle kendime yazık etti. Elimdeki talih kuşunu kaçırdım. Ah benim akılsız kafam” diye üzülmeye saçını başını yolmaya başladı.
Kuş avcının bu halini görünce:
— Be aptal adam! Biraz önce ben sana ne öğüt verdim mi? Şu haline bak. İnci elinden gittiyse ne üzülüyorsun? Ben sana “Elinden kaçırdığın fırsata hiçbir zaman üzülme” demedim mi? Sözümü anlamadın mı?
Sonra sana “olmayacak bir söze sakın inanma” diye ilk öğüdümü verdim. İkinciyi duyunca aklın başından gitti. Benim iki yüzelli gram gelmiyeceğimi bildiğin halde nasıl içimde iki yüz elli gram inci bulunabilir? dedi.
Avcı, kuşun uyarısını dinleyince, aklı başına geldi.
— Haydi güzel kuş! Şu üçüncü öğüdünü de söyle, öyle git, dedi.
Minik kuş dalın üzerine kondu ve alaycı bir şekilde:
— Hayret doğrusu! İlk iki öğüdümü çok iyi tuttunda üçüncüsünü mü tutacaksın? dedi ve göğün maviliklerine doğru uçtu.