Poet naţional, scriitor total al literaturii româneşti, poetul nepereche, geniul tutelar al culturii neamului, făuritorul limbii literare şi Luceafărul culturii româneşti. Sunt doar cele mai cunoscute supranume ale lui Mihai Eminescu, născut cu exact 160 de ani în urmă.
A publicat primul său poem la vârsta de 16 ani, iar la 19 ani a plecat să studieze la Viena. Activitatea literară a lui Eminescu se întinde pe ceva mai mult decât zece ani, suficient pentru a fi plasat pe cel mai important loc în literatura română.
Eminescu este un poet român tradiţional, folosind toate elementele literaturii antecedente. Deşi temele sunt legate de tradiţia românească, poezia lui Eminescu se înscrie în contextul european. Se regăsesc în ea, alături de folclorul românesc, elemente din Goethe, Schiller sau Schopenhauer.
Al doilea domeniu al preocupărilor sale, ignorat de cele mai multe ori, dar la fel de important, este jurnalistica. Deşi a ajuns jurnalist printr-un concurs de împrejurări, Eminescu nu a practicat jurnalismul ca pe o meserie oarecare din care să-şi câştige existenţa. A fost un ziarist incomod, iar acest lucru i-a adus, în cele din urmă, şi sfârşitul.
A fost retrogradat, interzis, arestat, internat într-un ospiciu, iar apoi defăimat prin crearea unei poveşti potrivit căreia ar fi fost nebun şi bolnav de sifilis, adevărul fiind ascuns sub dragostea şi respectul pentru poezia şi geniul său, promovate chiar şi de cei care l-au redus la tăcere.
În urma poetului Mihai Eminescu a rămas opera sa unică şi inegalabilă, dar ziaristul Mihai Eminescu ne-a lăsat o lecţie postumă, valabilă şi astăzi.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Türkiye’nin yeni Köstence Başkonsolosu Füsun Aramaz görevine başladı. Dışişleri Bakanlığında son olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Dairesi Başkanı olarak görev yapan Başkonsolos Aramaz’ın başarılı bir diploması geçmişi var.
Ankara doğumlu Aramaz, Boğaziçi Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü mezunu. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde Master yapan Başkonsolos Aramaz, 1991 yılında Dışişleri Bakanlığı’nda aday meslek memuru olarak göreve başlamış.
1992’de Konsolosluk İşleri Dairesi (II)’de Aday Meslek Memuru, Ataşe, 1993’de Almatı Büyükelçiliği’nde Ataşe, Üçüncü Katip, 1995’de ise SLGY–I.’da Slav Ülkeleri Dairesi Üçüncü Katipliğini yapmış. 1997’de Anvers Başkonsolosluğu’nda Muavin Konsolos, Konsolos, 2001’de Siyaset Planlama Dairesi’nde Başkatip olarak görev yapan Aramaz, 2004’de Anvers Başkonsolosluğu’nda Konsolos ve Başkonsolos Yardımcılığı yapmış. 2007’de Avrupa Konseyi Dairesi’nde Daire Başkanı olarak görev yapan Füsun Aramaz, 2009’da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Daire Başkanı olarak atanmış.
Yeni yılın ilk günlerinde, 8 Ocak’ta sayın başkonslos, Füsun Aramaz hanımefendinin davetine cevap vererek, bizler, Romanya Demokrat Türk Birliği ziyarette bulunduk; başkan Fedbi Osman, genel sekreter Ervin İbraim, milletvekili Iusein İbram, kültür komisyon başkanı Serin Türkoğlu, kültür komisyonun başkan yardımcısı Melek Osman ve gazeteci, Nurcan İbraim.
Tanışma amacı ile yapılan resmi ziyarette söz alan başkonsolos hanım kendini tanıdıktan sonra derneğimiz ile ilgili bir kaç soruların cevaplarını alarak, kendisinin ve Türkiye Cumhuriyeti’nin temsilcisi olarak herhangi bir desteğe ve yardıma hazırolduğunu belirtti.
Romanya Demokrat Türk Birliğin ve T.C. Köstence Başkonsolosluğu arasında iyi çalışmalar ve işbirliği sağılanması dileğile, Hakses dergisi tarafından yeni görevinde sayın başkonsolos hanıma başarılar diliyoruz.
Nurcan İbraim
La sfârşitul lunii ianuarie, noul consul general al Republicii Turcia la Constanţa, Füsün Aramaz s-a întâlnit cu liderii Uniunii Democrate Turce din România, la sediul uniunii. A fost prima vizită oficială la U.D.T.R. a consulului general după preluarea mandatului, în luna decembrie.
Diplomatul turc acreditat la Constanţa a fost întâmpinat de preşedintele U.D.T.R., ing. Osman Fedbi, de secretarul general, profesorul Ervin Ibraim, de preşedintele comisiei de religie Islam Remzi, precum şi de cel al comisiei de femei, Melek Amet. La întâlnire au mai participat vicepreşedintele comisiei de cultură Melec Osman şi redactorii revistei lunare Hakses, editată de U.D.T.R.
În cadrul întâlnirii, secretarul general, prof. Ervin Ibraim a prezentat câteva informaţii despre istoricul comunităţii turce din România şi despre acţiunile care se desfăşoară în cadrul uniunii. Preşedintele comisiei de religie, Islam Remzi a făcut o scurtă prezentare a vieţii religioase a comunităţii turce, evidenţiind existenţa lăcaşelor de cult musulmane şi posibilitatea exercitării credinţelor religioase de către toţi credincioşii de religie islamică.
Excelenţa sa, consulul Füsun Aramaz şi-a exprimat interesul de a colabora cu cadrele didactice de la Universitatea „Ovidius”, în special cu cele de la Facultatea de Litere, secţia Română-Turcă şi de a sprijini obţinerea unor burse pentru studenţii care studiază limba turcă, la universităţi din Turcia.
În cadrul discuţiilor, preşedintele U.D.T.R., Osman Fedbi şi-a exprimat gratitudinea pentru sprijinul acordat de reprezentanţa diplomatică a Turciei în România în obţinerea aparaturii tehnice aflată în dotarea Radio T şi şi-a exprimat dorinţa de a fi sprijinit de consulul general pentru obţinerea unei tipografii necesare tipăriturii de reviste şi cărţi în limba turcă.
Consulul general al Turciei la Constanţa a mai vizitat sedıul Radio T unde a purtat discuţii cu directorul, prof. Ervin Ibraim şi cu redactorii postului de radio.
Pe tot parcursul vizitei la U.D.T.R. consulul general a fost însoţit de, viceconsulul Republicii Turcia la Constanţa, Mesut Çevik.
Sorina Asan
Radio T a aniversat miercuri, 27 ianuarie un an de când a emis pentru prima dată în eter. Radio T emite pe frecvenţa de 104,40 Mhz şi este singurul post de radio din peisajul mediatic dobrogean care difuzează timp de 9 ore emisiuni în limbile română şi turcă.
Radio T a fost înfiinţat în scopul de a satisface cerinţele comunităţii turce din Dobrogea de a avea nu numai o revista bilingvă, ci şi un alt mijloc de comunicare de masă în limba maternă unde să îşi promoveze evenimentele, tradiţiile, obiceiurile şi credinţa religioasă. Radio T difuzează în limbile română şi turcă emisiuni: informative, culturale, de sănătate, pe teme religioase şi muzicale.
Demersurile de înfiinţare a Radio T au început în anul 2008, prin eforturile susţinute ale Uniunii Democrate Turce din România, ale Muftiatului Cultului Musulman din România, ale U.D.T.T.M.R. şi cu sprijinul Consulatului Republicii Turcia la Constanţa acestea fiind finalizate o dată cu obţinerea deciziei de autorizare audiovizuală nr. 1565.0 din 27 ianuarie 2009, din partea CNA. A fost un an greu pentru directorul radioului, profesorul Ervin Ibraim dar şi pentru conducerea U.D.T.R. care s-au ocupat de întocmirea documentaţiei necesare şi de obţinerea autorizaţiilor de funcţionare.
Directorul Radio T, profesorul Ervin Ibraim a declarat: „Pe parcursusul unui an de zile am reuşit să ne creăm un segment de ascultători fideli ai programelor Radio T. Aceştia nu sunt numai de etnie turcă ori tătară ci sunt şi români, iubitori de muzică turcească. Chiar dacă emitem numai de un an de zile tânăra echipa redacţională a urmat un stagiu de perfecţionare la T.R.T., postul naţional de radio din Turcia, familiarizându-se cu aparatura de ultimă generaţie şi cu noile tendinţe mediatice.”
„Ştirile Radio T, Radio T Haberleri” se aud zilnic pe frecvenţa de 104,4 Mhz. Vocile care ne însoţesc dimineţile de un an de zile sunt: Selmin Arif, Fenis Şerif şi nu în ultimul rând, Nida Ablez, iar de la pupitrul tehnic, Fatih Osman fără de care emisia nu ar putea fi posibilă. Un colectiv tânăr, care a reuşit într-un timp relativ scurt să treacă peste emoţiile inerente debutului „on the air”.
Politica editorială este echilibrată, astfel încât emisia în limba turcă, contrabalansează cu cea în limba română iar iubitorii de muzică turcească pot asculta cele mai recente piese din repertoriul celor mai îndrăgiţi interpreţi din Turcia.
La mulţi ani Radio T emisie cât mai lungă şi audienţă cât mai mare!
Sorina Asan
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
În S.U.A. a fost marcată pe 20 ianuarie „Ziua Internaţională a Libertăţii Religioase” printr-o conferinţă în sistem web-chat cu tema: „Libertatea de expresie sau defăimarea religioasă”. Timp de mai bine de o oră doi specialişti americani în drepturile omului şi drept constituţional american au răspuns întrebărilor musulmanilor din România, Macedonia, Taiwan, S.U.A. Participanţii la dialog s-au putut loga de la orice computer accesând adresa: statedept.connectsolutions.com/special.
În centrul discuţiilor s-au aflat subiecte precum libertatea religioasă a musulmanilor din S.U.A., modul în care aceştia îşi pot practica credinţa religoasă în propriile lăcaşe de cult dar şi modelul interetnic dobrogean.
Salam Al-Marayati unul dintre cei doi specialişti participanţi la web-chat este director executiv al Consiliului Islamic pentru Afaceri Publice (MPAC) şi are o vastă experienţă în probleme privitoare la Islam, drepturile omului şi Orientul Mijlociu. Totodată, el este consilier pentru mai multe instituţii politice şi civile americane care abordează problematica rolului Islamului şi al musulmanilor în S.U.A. şi în întreaga lume. MPAC este un serviciu public creat special pentru protejarea drepturilor civile ale musulmanilor din America, pentru integrarea islamului în pluralismul american precum şi pentru asigurarea unei relaţii pozitive şi constructive între musulmanii americani, reprezentanţii acestora şi societatea civilă.
Cel de al doilea interlocutor, dr. Philippa Strum este specialist al Centrului Internaţional Woodrow Wilson, fiind expert în drept constituţional american, libertăţi civile şi drepturile omului.
Philippa Strum a declarat că:„În S.U.A. cele 6 milioane de musulmani sunt liberi să practice Islamul în propriile lăcaşe de cult şi pot învăţa în şcoli islamice. Islamofobia este o preocupare reală dar trebuie administrată în sferele politice şi culturale ale societăţii.”
În cadrul discuţiilor musulmanii din România au spus: „În România alegem tolerenţa şi respectul pentru celelalte religii şi credem că acestea sunt cele două aspecte de bază ale islamului”. Participanţii la web-chat au mai subliniat că în România există 18 minorităţi etnice şi că între acestea nu au existat niciodată conflicte pe criterii religioase.
Salam Al-Marayati a concluzionat: „Este de datoria noastră în calitate de musulmani să apărăm şi să respectăm drepturile omului indiferent dacă acesta este musulman ori de altă credinţă”.
Nu este prima oară când etnicii turci din România pot intra în dialog pe teme religioase cu musulmanii din S.U.A. Anul trecut American Corner Constanţa a organizat o video conferinţă despre semnificaţia lunii Ramazan la care au participat studenţi dar şi lideri ai comunităţii turce, precum secretarul general al U.D.T.R., profesorul Ervin Ibraim şi muftiul cultului musulman din România, Iusuf Murat.
Sorina Asan
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
2009 yılı acılarımızla, sevinçlerimizle geride kalacak. 2010 daha fazla umut, daha fazla sevinç, daha fazla mutluluk getirsin. Yaşamında güzel yıllar, mutlu yarınlar, gerçek dostluklar hep sizinle olsun. Yeni yılın size ve tüm sevdiklerinize sağlık, mutluluk, neşe, başarı, bolca para, sevgi ve huzur getirmesini dilerim.
2010 yılı öyle bir yıl olsun ki, 2009 yılının tüm olumsuzluklarını bize unutturabilsin… İsteklerimizin gerçekleşeceği bir yıl.
Sahip olduklarımızla yaşamayı öğrenmek bir süreç, bir katılım, yani yaşamımızın yoğrulmasıdır. Gelecek yıllar varlığımızı zenginleştirecek. Yeni yıl ilk adım…
Sağduyu aklın kapıcısıdır. Görevi: Kuşkulu fikirlerin içeri girmesine, ve de dışarı çıkmasına engel olmaktır.
Herkes bir başkasına yardım etseydi, herkesin işi yapılmış olur. Yeni yıl paylaşımlarımızın yılı olsun. Mutluluk, esenlik ve sevinçler getirsin.
Şunu unutmayın: Her şeyin yok olduğunu düşündüğünüz anda, gelecek hâlâ yerindedir. Yeni yıl geleceğin ilk adımıdır.
İdeal denen şey bir yıldıza benzer, ona hiçbir zaman ulaşamayız ama, tıpkı denizcilere olduğu gibi bize de yolumuzu gösteren odur. Yeni yılda tüm ideallerine kavuşman dileğiyle.
En işe yaramayan günümüz hiç gülmediğimiz gündür. Yeni yılın dolu dolu ve geniş en içten gülümsemelere açılması dileğiyle
İnsan, armağanını kalbi ile birlikte vermezse ne değeri vardır. Yeni yıllar Tanrı’nın bizlere verdiği armağandır. En mutlu günler seninle olsun.. Armağanınla yücel…
Susmak, dayanılması çok güç bir yanıttır. Yeni yılda tüm sorunların yanıtları seninle olsun…
Dünyayı değiştirmek istersen yüreğine inan, dostlarına güven, sevgine sarıl.. Yeni yıl senin başarılarının anahtarıyla tüm kapıları açacaktır..
Zamanı yapamayacağımızı şeyleri istemekle geçirdiğimiz söylenir. Oysa gücümüz tüm zamanları zorlar. Yeter ki kendimize ve dostlarımızın gücüne inanalım. Yeni yılda inancımızı pekiştirmemiz ve mutlu olmamız dileklerimle…
Gül için dikene razı olur musunuz, yoksa dikeni de gülü de red mi edersiniz? Yeni yıllarda güllerle dolu günlerin dikenleri sizi düşmanları koruyan çitler olsun.
Geleceği oluşturacak her yeni günün bir önceki günden daha güzel, isteklerinize uygun ve sizi daha da mutlu etmesi dileğiyle.
Her Yeni Yıl, yeni tazelenen umutların, çoğalan sevgilerin habercisidir. 2010 yılı da böyle olsun ama hep güzel olsun…
Mutluluk bankasının sevgi şubesinde, 2010 no’lu hesabınıza, 365 gün daha yatırılmıştır. Mutlu bir şekilde harcamanız dileğiyle…
Sevgi bestesinin tınılarını tüm insanların yüreğinde hissedeceği, hüzünlerinizin dostluklarla silineceği, ümitlerinizin hiç bitmeyeceği, sağlık, mutluluk ve başarı dolu bir yılı sevdiklerinizle birlikte geçirmeniz dileğiyle. 2010 yılı size sağlık, mutluluk, başarı ve bol kazanç getirsin! Neşe dolu bir yıl geçirin!Sevgi bestesinin tınılarını yüreğinizde hissedeceğiniz, ümitlerinizin dostluklarla pekişeceği, gülücüklerinizin hiç bitmeyeceği, barış dolu bir yıl dileğiyle…
Bulutsuz gökyüzü senin olsun demiştim; ümitlerin solmasın, tükenmesin diye. Yeni yılda hiç ümitsiz kalmaman ve hayallerine kavuşman dileğiyle…
Bembeyaz yağan kar, ne yaşanmışsa yaşansın örter geçmişin hatalarını… Yeni bir gelecek sunar bize ve yeni bir başlangıç…
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
La 16 ianuarie la Istanbul s-a dat startul manifestărilor culturale prilejuite de declararea metropolei drept capitală culturală europeană, în 2010. În suita manifestărilor culturale s-au înscris concerte de muzică uşoară, spectacole de dans tradiţional turcesc, muzee şi obiective turistice deschise noaptea, focuri de artificii dar şi o recepţie oferită de către preşedintele Abdullah Gül invitaţior din diferite ţări europene.
Pregătirile pentru proiectele culturale care se vor derula pe parcursul anului au început din 2006, anul când în premieră un oraş din Turcia a fost declarat de către Uniunea Europeană, alături de Pecs din Ungaria şi Essen din Germania, drept capitală culturală europeană.
În plan politic evenimentul este important pentru Turcia care a început negocierile de aderare la Uniunea Europeană încă din 2005 şi chiar dacă ţări precum Germania şi Franţa au respins aderarea, în acest an Turcia speră că se va arăta Europei într-o imagine favorabilă, cât mai mulţi europeni îi vor trece graniţele şi evenimentele culturale planificate vor deveni un factor important de susţinere a accederii acesteia în UE.
Capitală a trei imperii: Imperiul Roman, Imperiul Bizantin şi cel Otoman, metropola fondată în anul 330 de împăratul Constantin cel Mare are toate atuurile să ia ochii în acest an Occidentului prin manifestări culturale de amploare. Peste 300 de proiecte culturale, din care peste două treimi destinate patrimoniului istoric vor aduce la Istanbul aproximativ zece milioane de vizitatori.
Istanbul, oraşul celor patru elemente: apa, aerul, focul şi pământul care, conform filozofilor greci Thales, Anaximene şi Heraclit constituie componentele constitutive ale universului a convins comisia de selecţie pentru a fi ales drept capitală culturală europeană. Sub semnul celor 4 elemente se vor desfăşura şi manifestările culturale din care nu vor lipsi inaugurarea „Muzeului Inocenţei” de către câştigătorul premiului Nobel pentru literatură, Orhan Pamuk şi expoziţia „De la Bizanţ la Istanbul“, prezentată deja în capitala europeană de pe malul Senei, Paris.
Startul manifestărilor culturale a fost dat de spectacolul intitulat „Farmecul Istanbului” la care au luat parte 3000 de spectatori, eveniment cultural desfăşurat pe parcursul a trei ore, în prezenţa preşedintelui Abdullah Gül şi a premierului Recep Tayyip Erdoğan.
Sorina Asan
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Kurtuluş Savası, dünyadaki en meşru, en haklı ve en kutsal savaşlardan biri. Kazanılan zafer üzerine bugüne kadar çok söz edildi. Kurtuluş Savaşı eskilerde mi kaldı?.. bu ülkenin verdiği bağımsızlık kavgasını konu alan bir eser yüzlerce baskı yapıyor ve 400.000’den fazla insan tarafından gözyaşları arasında okunuyorsa sorunun cevabı çok net: “Hayır!” Kadınıyla erkeğiyle, genciyle yaşlısıyla; gücünü Anadolu topraklarından alan bir ulusun “İsimsiz kahramanlar” albümünden insan manzaraları…
Kurtuluş Savaşının ilk günlerinde doğru dürüst ne kılıçları, ne de mızrakları vardı. Eksiklikleri giderildiğinde Yunanlılar için en korkulan güç oldular. Büyük Taarruz’da, Süvari Kolordusu sel gibi akarak düşmanın kaçış yollarını kesecekti…
Anadolu yanan gözleriyle duruyordu bu dünyanın üzerinde. İzmir, Manisa, Menemen, Aydın, Akhisar; 1919’un Mayıs ortalarından Haziran ortalarına kadar düşmüştü. Adana, Antep, Urfa, Maraş dövüşüyordu… Murat Nehri, Canik Dağları ve Fırat, Yeşilırmak, Kızılırmak, Gültepe, Tilbeşar Ovası İngilizlerle boğuşuyordu. Aksu ile Köpsu, Karagöl ile Söğüt Gölü, belki de ilk kez görüyordu İtalyan’ı. Çukurova, Seyhan ve Ceyhan Fransızlara bakıyordu.
Nazım Hikmet, Kurtuluş Savaşı üzerine yazılmış en güzel esere, “Kuvva-i Milliye” destanına
“Ateşi ve ihaneti gördük” diye başlar,
“Dayandık” diye sürdürür:
“Dayandık her yanda, dayandık İzmir’de, Aydın’da, Adana’da dayandık.
Dayandık, Urfa’da, Maraş’ta, Antep’te…”
20. yüzyılın ilk yıllarından beri bir kavgadan ötekine sürüklenen ülke, müttefikleriyle birlikte Büyük Savaş’tan yenik çıkmıştı. Bu topraklarda yaşayan hemen her ailede ya bir gazi vardı ya da bir şehit. Umutlar tükenmiş, bezginlik ve çaresizlik artmış, teslimiyetçilik dalga dalga yayılmıştı.
İşte böyle bir ortamda, bir “Çılgın Türk”ün önderliğinde, “Çılgın Türkler” ortaya çıktı ve yedi düvele karşı kavgayı başlattı. Bu kavga, Anadolu’nun tek vücut, tek yürek olan insanların hayranlık duyulacak destanlarıyla kazanıldı.
Kurtuluş Savaşı’ndaki “Çılgın Türkler”in birbirlerinden farkı yok. Ancak; anamız, avradımız, bacımız ve de yârimiz olan kadınların o akıl almaz, o çılgınca fedakârlıkları olmasaydı, bu savaş nasıl kazanılırdı? Bu, günümüzde bile kimsenin kolayca cevaplayamayacağı bir soru.
Savaş galipleri arasında çıkar çatışması başlamış, geleceğe dönük planlar müttefikleri yol ayrımına getirmişti. Çukurova, Antep, Urfa ve Maraş’ta “Çılgın Türkler”den umulmayan bir direniş gören Fransa, Ankara hükümeti ile anlaşma yolları aramaya girmiş, Fransız temsilcisi Franklin Bouillon, Ankara yollarına düşmüştü. O günlerde, Türk ordusunun silah ve cephane ihtiyacı İnebolu üzerinden karşılanıyordu. Özellikle İstanbul’da, işgal güçlerinin denetimindeki depolardan çeşitli yollarla kaçırılan silahlar ve cephaneler, küçüklü büyüklü teknelerle İnebolu’ya getiriliyor, buradan da “İstiklal Yolu” üzerinden cepheye götürülüyordu. Hangi araçla mı? Kağnılarla tabii. Başka araç yoktu ki!
“… Genç adam ‘uğurlar olsun anam’ diye seslendi. Kolbaşı ‘Sağ ol oğul’ dedi, elindeki sopayla öküzleri dürttü. Kağnılar, tekerlekleri inleyerek kımıldayıp yürüdüler. Kağnıcıların hepsi kadındı. Yalnız üçüncü kağnıyı 12 yaşında bir erkek çocuğu götürüyordu. Kadınlardan biri hamileydi. Yedinci kağnının yanında yürüyen sırım gibi genç kadının ayakları çıplaktı. Bazı kadınlar, bebelerini torbalayıp sırtlarına bağlamışlardı. Konvoyu uğurlayan genç subaylardan birisi ‘Ne mübarek kadınlar bunlar’ dedi.”
Öyleydiler…
Onlar, Franklin Bouillon’un Ankara yollarında gördüğü konvoylardan yalnızca birisiydi ve Fransız temsilcisi müthiş etkilenmişti. Şerefine verilen akşam yemeğinde, “kağnıcı kadınlar”ı anlata anlata bitiremiyordu. Sofrada geleceğe dair konuşuluyordu. Mustafa Kemal, girdikleri kavgayı kısaca özetledi F. Bouillon’a:
“Mösyö Bouillon, milli yeminimizin özü tam bağımsızlıktır. Yani; siyasi, mali, iktisadi, adli, askeri, kısaca her hususta bağımsızlık! Türk milleti kanını tam bağımsızlığı sağlamak için akıtıyor.”
Yemek bitip Mustafa Kemal odadan çıktığında, Bouillon, Birinci Meclis’in Hariciye vekili Yusuf Kemal Bey’e (Tengirşenk) hayretle sordu:
“Yoksa siz aklınızdan kapitülasyonları kaldırmayı mı geçiriyorsunuz?”
“Evet Mösyö. Milli Mücadele toprak için yapılmıyor. Biz İstiklal için mücadele ediyoruz. Büyük Millet Meclisi kapitülasyonların kalktığını görmeden kılıcını kınına koymaz…”
Fransız diplomat gülmeye başlamıştı:
“Ah dostum! Azminizi ve sabrınızı temsil eden kağnı kollarını büyük bir hayranlıkla izledim. Ama gerçekçi olun ve bizimle uzlaşmaya bakın. Çünkü kağnı kamyonu yenemez!”
Franklin Bouillon, 30 Ağustos 1922’de Dumlupınar Meydan Savaşı’nın bu kağnıların taşıdığı silah ve cephanelerle kazanılacağını nereden bilebilirdi ki…
Halide Edip (Adıvar), cepheyi görmek üzere trene bindi. Kompartımanda İstanbul’dan kaçıp gelen, İstanbul’un tanınmış ailelerinden birisinin kızı ile genç bir subay vardı. Sohbet sürerken, Halide Edip, genç subayın dizindeki yamayı eliyle örtmeye çalıştığını fark edince gülümsedi;
“Lütfen dizinizi örtmeye çalışmayın. Utanmayın da. O yama, bizim için İngilizlerin dizbağı nişanından çok daha değerli. Ordumuz, heybetini yoksulluğundan alıyor…”
Kütahya Eskişehir Cephesi’nde ölümüne savaşıldığı günlerde, Ankara Öğretmen Okulu’nun konferans salonunda, kadınlar Halide Edip’i dinlemek için toplanmışlardı. Ön sıralarda sıkma başlı, uzun mantolu, iskarpinli İstanbullular. Arkalarda rengârenk çarşaflı, potinli, mest lastik giymiş, yüzleri açık Ankaralılar. Halide Edip, çok tutumlu olduklarını duyduğu Ankaralı kadınların orduya yardım etmelerini sağlamak için bir konuşma yapacaktı;
“Bir hafta önce Eskişehir’deydim. Uçakları gördüm. Kanatlar ve gövde, özel keten kumaşla kaplanırmış. Bizimkiler kaput beziyle kaplıyorlar. Özel yapıştırıcı olmadığından kaput bezi, nal mıhı veya zamkla tutturuluyor. Bezin gerginliğini sağlamak için emayit kullanılırmış.
Bizimkiler, bezi kaynatılmış patates kabuğu ve paça suyuna tutkal, kola karıştırarak yaptıkları pelteyle kaplıyorlar. Ve pilotlar, gözlerini bile kırpmadan bu uçaklara binip havalanıyorlar. Kardeşlerim! Sizleri, milletin şerefini ve namusunu canından aziz bilen bu genç ve yoksul orduya yardıma çağırıyorum!”
Salonda çıt çıkmıyordu. Sonra, Ankaralı kadınlar hareketlendiler, sıraya girdiler. Masanın üstü kısa sürede para, altın bilezik ve yüzüklerle dolmuştu. Tam bu sırada, beyaz başörtülü, gözleri görmediği anlaşılan yaşlı bir kadının seslendiği duyuldu:
“Ne olur bana Halide Hanım’ı bulun!”
Yaşlı hanım, hemen yanına koşan Halide Edip’in yüzünü okşamaya başladı:
“Çamaşırcılık yaparak geçiniyorum kızım. Bunu zor günüm için saklamıştım. Ama sözlerinden anladım ki, ordumuz benden daha zordaymış. Al bunu kızım!”
Görmeyen gözleriyle Halide Edip’e gururla bakan kadının derisi çatlamış avucunda 1 lira vardı. Halide Onbaşı, gözlerinden yaş fışkırırken sarıldı yaşlı hanıma;
“Ah anam ah! Bir kere daha iman ettim. Kurtulacağız…”
İşte onlar dünyanın hiçbir yerinde görülmemiş fedakârlıklarıyla bizim kadınlarımızdı.
Mehmet Akif in Çanakkale Şehitleri için yazdığı şiirdeki hu mısra, aslında bu vatan için gözünü kırpmadan ölüme giden tüm “Mehmetler” için yazılmıştı… En acemisinden yedek subayına, teğmeninden albayına şehit olan tüm Mehmetlerin amacı; Anadolu topraklarını arsızca işgal eden, kadın erkek, çoluk çocuk gözetmeksizin hoyratça davranan düşmanı geldiği yere göndermekti.
15 Mayıs 1919… İzmir limanına demirleyen Yunan savaş gemilerinden karaya asker çıkmaya başlamıştı. İzmir Askerlik Şubesi başkanı Miralay Süleyman Fethi, gelişmeleri makamında endişeyle izliyordu. Sabah evinden ayrılırken, eşi Edibe Hanım, kötü bir şey olacağını hissetmiş gibi, o gün işe gitmemesini söylemiş, ancak Miralay Süleyman Fethi’nin cevabı kısa olmuştu;
“Ben askerim! İşime böyle bir günde gitmezsem, başka ne zaman gideceğim!”
Edibe Hanım’ın korktuğu başına gelecekti. İzmir’i işgal eden Yunanlılar, Fethi Bey’i savaş esiri olarak tutuklayıp, Pasaport’ta, rıhtım boyunda esir diye getirdikleri başka Türk subaylarının da bulunduğu sıraya kattılar. Özel kıyafetli efzun askerlerinin başındaki Yunan subayı sıradakilere seslendi:
“Kimin önünde durursam, o kollarını iki yanda kaldırıp indirecek ve ‘Zito Venizelos!’ diye bağıracak. Karşı gelen süngülenecek.”
Venizelos, o tarihteki Yunan başbakanı idi. Subay, Türk askerlerinden başbakanı kutsamalarını istiyordu. Bir tek Miralay Süleyman Fethi direndi. Bağırıp duran Yunan subayının karşısında kayadan oyulmuş bir heykel gibi duruyordu. Subay, ummadığı bu direniş karşısında öyle kızmıştı ki, birden elini uzatıp Fethi Bey’in omuzlarındaki apoletlerini sökmek istedi. Fethi Bey, Yunan subayının elini şiddetle itti.
“Onları sen takmadın ki sen sökesin!”
diye bağırdı ve ilk süngü yarasını aldı. Efzun eri, süngüyü onun göğsüne sokmuştu… Yirmi iki kez önünde durdu, isteğini yineledi Yunanlı subay ve yirmi iki kez süngülendi Miralay Süleyman Fethi. Artık ayakta durmaya direnci kalmayan, kendi kanından oluşan gölcüğe yığılıp kalan kahraman asker, İzmir’deki Fransız Konsolosluğu aracılığıyla kaldırıldığı hastanede, sabaha karşı şehit oldu.
İşgalciler, ertesi gün, tüm İzmir’in katıldığı cenaze törenine müdahale etme cesaretini gösteremediler. İzmir’deki Mevlevi tekkesinin mezarlığına gömüldü. Bu kahraman subay, bugün çok yalın yapılan mezarında, üzerinde kabartma bir kılıç ile bir kalpak resmi yontulu taşın altında, huzur içinde yatıyor.
Porsuk Çayı’nın kuzey kıyısındaki bir patikada 40 kişi yürüyordu. Çoğunun ayağı çıplak, bazılarının ayakları çuvalla, çaputlarla sarılıydı. Aralarındaki yaralılara arkadaşları destek olmaya çalışıyorlardı. Bunlar,10-25 Temmuz 1921 arasındaki Kütahya-Eskişehir savaşlarında yarılan cepheden kopan askerlerdi. Düşe kalka, dövüşe dövüşe birliklerini bulmak için cephe gerisine ulaşmaya çalışıyorlardı.
Aniden ortaya çıkan bir süvari birliği, grubu çevirdi. Asker kaçaklarının peşinde olan süvari yüzbaşısının sesi çok sertti:
“Hangi birliktensiniz?”
“4. tümen, 55. Alay, 3. Tabur 1. Bölük’teniz komutanım.”
“Bölüğün geri kalanı nerede?”
“Geri kalan biziz komutanım!”
“Nereye gidiyorsunuz?”
“Duyduk ki ordu Sakarya ötesine çekiliyormuş. Alayımızı aramaya gidiyoruz.”
Yüzbaşı sevindi. Bunlar, silahlarının şerefini sonuna kadar korumaya kararlı sahici askerlerdi:
“Şu tepenin ardında suyu bol küçük bir köy var. Orada dinlenin. Sonra doğuya yürüyüp Sakarya’yı aşın. Ama birliği köye bu haliyle sokma. Halkı üzmeyin. Anladın mı asker?”
“Evet komutanım. Köye belimiz kırılmamış” gibi gireceğiz. Baş üstüne!”
Süvariler dörtnala uzaklaşırken çavuş birliğe döndü:
“Duydunuz. Halka teftiş vereceğiz. Ona göre. Sıraya girin, çabuk olun, çabuuuk. Hazır ol! Arş!”
Perişan Mehmetçikler ayaklarını sürüyerek yürümeye koyuldular. Çavuş birden dellendi;
“Bu ne biçim yürüyüş? Başınızı kaldırın, canlı yürüyün. Haydi hep beraber…
Annem beni yetiştirdi, bu ellere yolladı
Al sancağı teslim etti, Allaha ısmarladı…”
Çavuşun başlattığı, yavaş yavaş tüm Mehmetçiklerin katıldığı bir marş yükselmeye başladı bozkırın ortasında. Sanki çıplak ayaklı, yaralı ve bir muharebeyi kaybetmiş olanlar onlar değildi. Çınarlı köyüne sefil ve bitkin görünüşlerine hiç uymayan bir çalımla girdiler. Süvari yüzbaşısının gözü arkada kalmayacaktı…
Kurtuluş Savaşı’nın kırılma noktalarından biri, Kütahya-Eskişehir muharebeleriydi. 14 Temmuz 1921 günü Yunanlılar 180 top ve 40.000 kişiyle yüklendiler Türk hatlarına. Karşı koymaya çalışan kuvvet ise, 113 top ve parça parça cepheye ulaştırılmaya çalışılan 30.000 askerdi. Türk ordusu zamanla yarışıyordu. Her iki ordu da kazanmak için tüm gücüyle savaşıyordu. Süngü hücumları arka arkaya tazeleniyordu. Öyle ki, bir tepe bir saat içinde tam 11 kez el değiştirmişti.
4. Tümen komutanı Yarbay Nazım, başta Mustafa Kemal olmak üzere hem tüm komutanların, hem de emrindeki askerlerin gözbebeğiydi. Mehmetçik, onun bir emriyle gözünü bile kırpmadan çıkıyordu siperlerden. 4. Tümen, Yunanlıları durdurmak için en güvenilen birlikti ve komutanlar Yarbay Nazım’dan çok şey bekliyorlardı.
15 Temmuz sabahı gün doğarken, Yarbay Nazım ve karargâh subayları atlanıp Yumurçal mevzilerini denetlemeye çıktılar. Az ileride bir tepe vardı ve tepede Türk ordusundan kimse yoktu. Yunanlılar bu tepeyi ele geçirirlerse cephenin yarılması kaçınılmazdı. At inildi, komutan ve karargâhı tepeye doğru yürürken Yarbay Nazım, süvari takım komutanına emir veriyordu:
“Takımınla hemen tepeyi tut. Düşman taarruz ederse, alaydan birlik yetişene kadar ne pahasına olursa olsun tepeyi tut. Şimdi ben…”
Bitiremedi cümlesini. Sabaha karşı gelip tepeye mevzilenen Yunanlıların açtığı makineli tüfek ateşi biçti bu çok sevilen komutanı ve karargâh subaylarını. Emir çavuşu Eyüp, göğsünün sol tarafındaki kan lekesi giderek artan komutanını kucaklayıp at bindi ve cephe gerisine götürmeye başladı. Yarbay Nazım’ın ünlü beyaz atı dörtnala peşlerinden geliyordu.
Eskişehir hastanesi… Çok hafif soluk alan komutanın başında Eyüp Çavuş ve subaylar bekleşiyordu ümitle. Yarbay Nazım fısıldadı:
“Tepeyi tuttular değil mi?”
“Tuttular komutanım…”
“Arkadaşlar iyi mi?”
‘’Hepsi iyi. Çok iyiler komutanım.”
“Asıl siz iyi olun, iyi dayanın çocuğum…”
Başı Eyüp Çavuş’un dizine dayalı yatan Nazım Bey’in son sözleriydi bunlar…
Çankaya’daki çalışma odasının kapısı usulca aralandı, Fikriye Hanım bir hayalet gibi içeri süzüldü. Masadaki haritanın üzerinden başını kaldıran Mustafa Kemal, genç kadına sorgulayan gözlerle baktı.
Kötü haber tez ulaşmıştı. Salih Bey (Bozok) söylemeye cesaret edemiyordu. Başı öne eğikti. Mustafa Kemal
“Ne var? Ne oldu?” diye sordu. Yılgın bir sesle
“Fevzi Paşa telefon etti. 4. Tümen karargâh kadrosu felakete uğramış!” diye cevapladı.
“Ne demek o?”
“Kurmay başkanı Binbaşı Şerafettin yaralı olarak esir düşmüş. Çoğu da şehit olmuş efendim!”
“Nazım?”
Salih Bozok ağlamaya başladı. Mustafa Kemal donup kalmıştı. Yarbay Nazım, çok sevdiği, çok kıymetli bir komutanıydı.
“Gel biraz yürüyelim Salih!”
dedi… Ölümü çok yakından tanıyan iki subay, ağaçların altında yürümeye başladılar. İkisinin de ağzını bıçak açmıyordu…
Kaynak: Focus Aralık 2005 sayısından alınmıştır. Bazı resimler yazıya eklenmiştir
– devam edecek –
Sayfayı hazırlayan: Nurcan İbraim
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
T.C. Köstence Başkonsolosu Sayın Füsun Aramaz ile MülakatR: Başlangıç olarak kendinizi tanıtmanızı, diplomatik kariyerinizi ve ailenizi anlatmanızı teklif ediyorum. „Hakses” muhabiri Sorina Asan |
„Voi acorda o atenţie deosebită activităţilor de promovare a culturii şi valorilor noastre comune”R: Pentru început vă propun să vă prezentaţi, să marcaţi succint reperele carierei dumneavoastră diplomatice şi nu în ultimul rând, să ne vorbiţi şi despre familia dumneavoastră. Interviu realizat de Sorina Asan |
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Cheamă-mă din inimăUnde eşti frăţioare Se îndreaptă către tine timpul Salah Nevres, Irak ŢieÎmbrac glasurile Ca o stradă fără ieşire Neriman Cahit, |
În vârful muntelui fără tineÎn singurătate-mi te gândesc pe tine Şaban Kalkan, Turcia În câte limbi am scris poeme, poemul tău nu l-am ştiut scrieM-am zvârcolit în vocile din mine Rămâi nemuritoare în mine În cate limbi am scris poeme Ilhami Emin, Macedonia |
Traduceri din limba turcă în limba română, Fatma Sadık
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Zübeyde Hanım (1858, Selanik- Langaza – 14 Ocak 1923, İzmir), Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu olan Mustafa Kemal Atatürk'ün annesidir. Aslen Konya-Karamanlı'dır.
Osmanlı devrinde, Fatih Sultan Mehmet zamanında Anadolu (İzmir) ‘dan Rumeli’ye göçen ve Selanik yakınlarındaki Langaza’da toprak işleri ile uğraşan bir Türkmen ailesi olan Hacı Sofi ailesindendir.[NTV Tarih Dergisi ‘nin Kasım 2009 tarihli sayısında; “Zübeyde Hanım ‘ın şeceresinin ortaya çıkması ile birlikte pek çok iddia da çürütülmüş oldu. Bunlardan birisi Zübeyde Hanım’ın Hacı Sofiler’den olduğu iddiasıydı. Bu iddia çürüdü çünkü bu aile Mustafa Kemal’in değil, şecerede görüldüğü gibi Hacı Sofiler’e gelin giden Gülsüm Molla yoluyla Süleyman Sırrı’nın sülalesini oluşturuyor.” denilmekte ve Zübeyde Hanım ‘ın soy ağacı ayrıntılı bir şekilde verilmektedir.] Babası: Sofuzade Feyzullah (Sadullah) Ağa, annesi: Molla Hanım olarak anılan Ayşe Hanım’dır. Döneminde kadınların okula gitmesi yaygın olmadığı için, okur yazar oluşu nedeniyle kendisi de Zübeyde Molla olarak anılırdı.
Hacı Sofi gibi dinine bağlı bir aileden geldiği için kendisi de öyleydi. Türk tarih kitaplarında sıkça geçen, eğitim sisteminin karışık olduğu bir dönemde, Mustafa Kemal’in ne tür bir okula gideceği konusundaki tartışmalarda Zübeyde Hanım’ın, dini eğitim veren Mahalle Mektebi’ne gitmesinde ısrarcı oluşu bu yüzdendir.
Selanik’te Gümrük Muhafaza Teşkilatında memur Ali Rıza Efendi ile 1871 yılında henüz 14 yaşında iken evlendi. Ali Rıza Bey, sarışın ve mavi gözlü bir kadınla evlenmeyi düşlerken, kendisinden 20 yaş küçük olan, siyah saçlı ve derin mavi gözlü bu kadına sevdalandığını belirtmiştir.
Yeni çift Selanik Yenikapı semtinde yeni hayatını başlatmış ve Zübeyde Fatma, Ömer ve Ahmet adlı çocukları doğmuştur. Ancak Fatma bu dönemde ölmüştür.
Eşi Ali Rıza’nın Yunanistan sınırında Çayağzı (ya da Papaz Köprüsü)’na tayin ediliği için taşınmış ve orda Ömer ve Ahmet ölmüş.
1881’de dördüncü çocukları Mustafa, 1885’te Makbule, 1889’da Naciye doğdu. Naciye’yi de küçük yaşta veremden kaybettiler. Ali Rıza Efendi de 1888 yılında öldü.
Bunun üzerine Zübeyde Hanım, çocuklarını da alarak abisi Hüseyin Bey’in Langaza’daki çiftliğine gitti. Babasının erken ölümünün ve dayısının çiftliğinde ailenin erkeği olarak yaşadıklarının Mustafa üzerinde derin etkileri olduğu düşünülür.
Abisine daha fazla yük olmak istemeyen Zübeyde Hanım, ikinci evliliğini Selanik Gümrükler Başmüdürü Ragıp Bey ile yaptı. Ragıp Bey’in de önceki evliliğinden dört çocuğu vardı. Bu evlilik, babasının hatırasına saygı gösterilmediğini düşünen Mustafa Kemal’i kızdırdı. Zübeyde Hanım, Balkan Savaşı’ndan sonra Ragıp Bey’den ayrıldı ve artık Osmanlı toprağı olmaktan çıkan Selanik’i terk ederek kızı Makbule ile birlikte İstanbul’a göç edip Beşiktaş Akaretler’de bir eve yerleşti.
Bana karşı hep çok saygılı davranmış, büyük adam muameleri etmiştir. Nazik ve kibar bir insandır.
demiştir.
1919’da Anadolu’ya çıktığından beri görmediği ve üstelik Osmanlı Padişahı tarafından hakkında ölüm emri verildiğini öğrendiği oğlu Mustafa Kemal ile ancak 14 Haziran 1922’de Adapazarı’nda tekrar buluşan Zübeyde Hanım, onun yanına Ankara’ya yerleşti. Ancak bu şehrin sert iklim koşulları sağlığını olumsuz etkileyince tedavi amacıyla İzmir’e gitti. 14 Ocak 1923 günü 66 yaşında hayatını kaybetti. İzmir’in Karşıyaka ilçesinde 1940 yılında yaptırılan anıt mezarda yatmaktadır.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Prof. dr. Dan Bodea
Geniul unui popor îşi are izvorul în credinţa acestuia, în focul ce-l mistuie, în cuvântul – lumina ce-l călăuzeşte spre nemarginile libertăţii, a libertăţii greu definibilă şi greu încadrată între luceferii lexicului.
Ca un trăsnet, arareori, în momente de cumpănă pentru neam acest geniu – fulger sparge a nopţii chingi, sfarmă a întunericului pânza şi implanta înţelepciunea pentru ca toate popoarele să ia aminte şi să-şi redeseneze rostirea diplomatică după rostirea acestui uriaş; printr-o astfel de personalitate se redesenează câmpul istoriei şi poporul turc, în cazul de faţă îşi certfică personalitatea şi îşi înscrie tinereţea în câmpul statului modern.
Atatürk exteriorizează geniul poporului care l-a zămislit şi care curge prin vremi când în „rostire” de tunet, când în parfumul trandafirului, când în imnele şi cugetările aleşilor, a gânditorilor de rara stirpe. În această personalitate grandioasa se revarsă unicitatea politico – militară întrupată în Mehmet al II-lea sau în Soliman Magnificul, ori înţelepciunea, esenţă şi miere a cuvântului din Coran ce ne ţine legaţi de Dumnezeu – Allah, ori gingăşia simtamantului filosofico – social şi poetic încoronată Yunus Emre sau Melvana – personalitate singulară venerată de spiritul orientului sau Ahmet Yesevi – semănător de misticism, titan care a preluat esenţele islamice pe care le-a topit în grandoarea societăţii turceşti. Acestea sunt fântânile dion care s-a adapat acest titan al epocii moderne – Atatürk, pe care cugetarea filosofico – politica nu-l alunga, pe care diplomaţia îl oferă drept pisc de neatins pe muntele trăirii…
Personalitatea întemeietorului Turciei moderne este extrem de complexă, evidenţiind chipul renascentiştilor sau enciclopediştilor. „Călăuza cea mai reală în viaţa este ştiinţă”, afirma Atatürk. Ştiinţa istoriei i-a fost cămaşa sufletească pe care a primenit-o cu fiecare faptă-făptuire, rostirea filosofică i-a adăugat o cultură politică de excepţională aprindere, iar arta diplomaţiei a fost fără cusur la acest salvator de naţiune şi patrie. Semnificative pentru viziunea şi definirea conceptelor sale filosofice sunt aprecierile faţă de naţiune, de naţiunea turcă în primul rând: „există forţe care fac dintr-o naţiune o adevarată citadelă, asigurându-i progresul şi prosperitatea. Acestea sunt forţa intelectuală şi forţa socială. Ideile sunt temelia naţiunii. Ideile nu pot fi ucise prin constrângere, nici cu arme, oricât de sofisticate ar fi acestea. O naţiune lipsită de artă, artişti şi cultură nu poate avea o viaţa perfectă”. Expresiile, aprecierile omului de stat au purtat întotdeauna amprenta momentului istoric în care s-au ivit; de aici viitorul îşi decantează tainele prin efortul naţiunii „spre străpungerea cuvântului-cunoaştere”. Idei logice însoţesc aproape permanent dialogul dintre conducător şi naţiune, pentru că ambele părţi să fie într-o stare de veghe, de rodnica lucrare, de eminentă afirmare: „nu există domnie faţă de naţiune, ci numai cel care o slujeşte devine domnul ei”.
Deosebit se arată omul politic în obligarea neamurilor de a se certifica în timpul istoric: „Timpul este însăşi viaţa noastră. Trăim şi respirăm odată cu el. Ei ne-a fost dat ca cea mai mare binefacere şi cea mai preţioasă comoara. Pentru noi, timpul este atât de preţios încât nu există nici o posibilitate de a-l compara sau de a-l schimba nici măcar cu cele mai bogate comori ale lumii”.
Întâiul preşedinte al Turciei moderne a avut darul de a fi un orator înnăscut. Spre deosebire de vorbaria goală, de textul întunecat şi ilogic, acest bărbat a posedat o frază politică uluitoare, iar textul sau este presărat de aforisme şi cugetări, care împing mintea spre cele mai nebanuite unghere ale înţelepciunii: „Când se spune independenţa totală, aceasta înseamnă independenţa şi libertate în toate sferele existului: politic, militar şi juridic. Dacă o ţară şi o naţiune sunt lipsite doar de una din ele, înseamnă în sensul adevarat al cuvântului ca ele sunt lipsite de orice fel de independenţă.” Acestea sunt puţinele trepte care ne urcă spre emblematica personalitate a evului modern, pe numele sau Atatürk.
Şi faptele – statul modern turc, de după 1918 – îl venerează, deoarece a dălţuit un monument politic de respiraţie universală, şi de care lumea viitorului – apropiat sau departat va ţine seama.
Istoria lumii îi rezerevă un loc aparte lui Atatürk într-un salon aparte, într-un salon de aur acolo unde Abraham Lincon îşi prezintă lucrarea, acolo unde Machiaveli îşi dezvăluie capacitatea diplomatică şi harul de a dăltui simfonii umane desprinse dintr-o imaginaţie aparţinând sfârşitului de mileniu trei.
Atatürk a ştiut să-şi aşeze poporul în vârsta istorică care aparţine veşniciei şi nu jocului de moment ; prin tot ce a zidit se arată un uriaş înnobilat de fapte – unicat şi de o cunoaştere care sparge teritoriul obişnuitului : „civilizaţia este un foc aşa de mare încât arde şi distruge pe toţi cei care rămân în afara ei” … „Acest val al civilizaţiei nu cunoaşte înduioşare faţă de cei care nu i se supun. Naţiunile care se încăpăţânează să păstreze mentalitatea medievală, trăind în legendele primitivismului sunt condamnate să dispară sau să se târască în robie în faţa puterii sublime a civilizaţiei. Ţările sunt diferite, dar civilizaţia e unică” şi când ne gândim că Uniunea Europeană îşi trage seva şi pe aceste plaiuri de gândire şi analiza milenare. Atatürk îşi dezvăluie măreţia pe măsura ce popoarele săruta sublimul civilizaţiei…
Atatürk
Lăsaţi libertatea să zburde
Precum mieii pe dealuri, pe câmpuri
În primăvara iubirii…
Lăsaţi libertatea să cânte
Din podişul Anatoliei până în Cetatea Sultanilor
Lăsaţi libertatea să-nflorească
Din cetatea Konyiei până dincolo
De-a Daniubiului curgere
Lăsaţi libertatea să vorbească
Despre imperii, despre barbarii de faimă
Lăsaţi libertatea să-şi arate odăjdiile
Şi Mihrab-ul să atingă ala Arabiei întinderi
Şi apoi pe apele Eufratului să-şi expună regalul
Lăsaţi libertatea să dezvăluie
Comori de înţelepciune
Din Stambul şi până la Mecca,
Căci de-acolo Logosul scânteiază
Şi punte de comunicare – salvare
Se face între etnii
Lăsaţi libertatea să picure vara trăirii
Căci dincolo de cuvânt este cuvântul
Pe care lumea se zideşte…
Dan Bodea
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Sultan Kosen – cel mai înalt om din lumeÎn vârstă de 26 de ani, Kosen are 2 metri, 46 centimetri şi 5 milimetri şi deţine de asemenea recordul pentru cele mai mari mâini – 27,5 cm lungime – şi pentru cele mai mari tălpi – 36,5 cm. A crescut ca un copil normal până la vârsta de 10 ani, când, din cauza unei dereglări a glandei pituitare, corpul sau a început să se dezvolte cu o rată extrem de accelerată. |
En Uzun Boylu İnsan: Sultan KösenDünyanın yaşayan en uzun insanı bir Türk. Eğer az çok gazete okuyup, magazinsel 19:00 haberlerini izliyorsanız bunu zaten biliyorsunuzdur. Ama ben gene de buradan değinmek istedim. Bu adamın neden bu kadar uzun olduğu hiç yazmıyordu. |
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Günümüzün, bütün dünyaca tanınmış ve eserlerinin hepsi, hemen bütün dillere çevrilmiş Türk yazarı Cengiz Aytmatov, 12 Aralık 1928’de Kırgizistan’ın başkenti Biskek’te doğdu. Babası 1937’de Stalin terörünün kurbanı oldu… Üç kardeşiyle birlikte annesi tarafından büyütüldü. Çocukluğu İkinci Dünya Harbi’nin SSCB’yi adeta felce uğrattığı yıllarda geçti. Savaşın acılarını derinliğine yaşadı. Henüz 15 yaşında iken köyünün kolhozunda sekreter olarak çalıştı… Başarısı herkesçe alkışlanan bu önemli yazarın “İlk Öğretmen”, “Cemile”, “Deve Gözü”, “Selvi Boylum Al Yazmalım”gibi eserleriyle ard arda edebiyat ödülü kazandı.1968 yılında Büyük Sovyet Ödülüne de layık görüldü. Ülkemizde de birçok ödüle layık görüldü…
Türk Sineması’nın baş yapıtlarından herbirimizin en az 2 defa seyrettiği Türkan Şoray-Kadir İnanır ikilisinin baş rolleri paylaştığı AL YAZMALIM filiminde bizi ağlatan aşk hikayesi ve sonundaki “Sevgi Emektir”le başlayan cümleyi hiç unutmadık ki…
Nurcan İbraim
Anadol, Türkiye’de -en önemli parça olan ithal motor dışında- toplu olarak üretilen ilk otomobil markasıdır. İlk Türk üretimi otomobil ise 1961’de TCDD tarafından yalnızca dört tane üretilen “Devrim” adı verilen örnek otomobildir.
Vehbi Koç tarafından kurulan Otosan Otomobil Sanayi A.Ş. tarafından 1966-1984 yılları arasında İstanbul’daki fabrikada üretilmiştir. 1966’dan 1984’e kadar devam eden Anadol üretimi, yerini 1984’ten sonra Ford Taunus üretimine bırakmış, ancak Otosan 500 ve 600D pikap üretimi 1991 yılına kadar devam etmiştir. Bugün, Otosan Ford Motor Company lisansı altında Ford hafif ticari araçlarının üretimine Gölcük’teki yeni tesislerinde devam etmekte ve başta Avrupa Birliği olmak üzere pek çok ülkeye Ford Motor Company lisanslı otomobil ihracatı yapmaktadır. Fabrika 1984’ten sonra Ford üretimi için kullanılmıştır.
Anadol’un üretimi 19 Aralık 1966’da başlamış olsa da, satış ve trafik tescili için gerekli olan “Yeterlilik Belgesi” ve “Araçların imal, tadil ve montajı hakkında teknik şartları gösteren Yönetmelik” onayı Makina Mühendisleri Odası’ndan 28 Şubat 1967 tarihinde alınmış ve dolayısı ile Anadol satışları bu tarihten sonra başlamıştır.
Anadol’un ilk modelleri İngiliz Reliant ve Ogle Design tarafından tasarlanmıştır. Bütün modellerinde kaportası cam elyafı ve polyesterden yapılan Anadol’da motor olarak da Ford motorları kullanılmıştır. İlk kullanılan motor, Ford’un Cortina modelinin 1200 cc’lik Kent motorudur.
Anadol adı, açılan isim yarışması sonucunda finale kalan; Anadolu, Anadol ve Koç arasından seçilmiştir.
Az sayıda kalan örnekleri, günümüzde klasik kabul edilmekte, meraklıları tarafından korunmakta ve kullanılmaktadır. Ayrıca ortadan kesilerek kamyonet yapılmış biçimleri ile adını aldığı Anadolu’nun küçük şehirlerinde halen kullanılmaktadır.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
1 kase kuru fasulye
Yarım demet maydanoz (çok ince kıyılmış)
1 çay kaşığı kırmızı biber
5-6 yemek kaşığı zeytinyağı
1 çay kaşığı tuz
1 çay kaşığı karabiber
İlk yapmamız gereken 1 kase kuru fasulyeyi akşamdan soğuk suyla ıslatmak olmalıdır. Ertesi sabah suyunu süzelim ve bir tencerede üzerine 3-4 parmak çıkacak kadar su ilavesiyle haşlayalım. Fasulyeler iyice yumuşayıncaya (helmeleninceye) kadar pişirelim. Sonra robotta veya çatalla iyice ezelim. Üzerine tuz, karabiber, kırmızı biber, limon suyu ve zeytinyağı ile çırparak hazırladığımız sosumuzu gezdirelim. En son olarak ince kıydığımız maydanozlarla süsleyerek servise sunalım.
9 kahve fincanı iri irmik
4 kahve fincanı tereyağı veya margarin
100 gr beyaz badem
3 su bardağı tozşeker
4 su bardağı süt
1 paket vanilya
Üzerine:
3-4 çorba kaşığı acı badem ikörü veya tarçın
2 çorba kaşığı tozşeker
Kalın tabanlı, iyi ısı geçiren derin bir tencerede tereyağını eritip bademleri 2 dakika kadar kavurun. İrmiği ekleyip kısık ateşte devamlı karıştırarak kavurun. Bu işlemi en az 25-30 dakika sürdürün.
Başka bir tencerede şeker, süt ve vanilyayı karıştırıp kaynatın. Karışımı kavrulmuş irmiğe ekleyip karıştırın. Tencerenin kapağını kapatın ve kısık ateşte suyunu tamamen çekinceye kadar pişirin.
Helva pişince üzerine 2 çorba kaşığı şeker serpin. Tencerenin üzerine bez veya emici bir kağıt örterek kapağını kapatıp demlendirin.
Ilınınca geniş ve düz bir servis tabağına kalıplarla şekil vererek yerleştirin. Üzerine likör döküp veya tarçın serperek servis yapın.
1 adet kuzu but
5 diş sarımsak
2-3 dal defne yaprağı
5-6 adet tane karabiber
Tuz
Kuzu butunu yıkayın ve tuzlayın. Sivri uçlu bir bıçakla but üzerinde 4 – 5 adet küçük delik açın ve açılan deliklere tane karabiber ve sarımsak tanelerini yerleştirin. Kuzu butunu yağlı tarafı tencereye değecek şekilde düdüklü tencereye yerleştirin ve üzerine defne yapraklarını koyun, hiç su ilave etmeden düdüklüyü ocağa alın. Harlı ateşte düdüğü çıktıktan sonra tencereyi en küçük ocağa alın ve en kısık ayara getirip 1 saat 20 dakika kadar pişirin. (Kullanılan düdüklü tencereye göre süre uzayabilir, etlerin pişmesini süre sonunda kontrol edip süreyi kendiniz ayarlayabilirsiniz, etlerin kemiklerden dökülecek kadar pişmiş olması gerekir. Ayrıca pişirme süresinin sonunda tencerede hiç su kalmamış ve butun alt kısmının nar gibi kızarmış olması gerekiyor. Bazen et fazla su saldığı zaman tandır sulu kalabiliyor ve et kızarmıyor, o gibi durumlarda etin suyunu küçük bir kaseye süzüp eti tekrar düdüklüye yerleştirip bir 5 dakika daha pişirmek gerekiyor ki zaten pişmiş olan etler nar gibi kızarıyor.) Ayrılmış olan et suyunu da servis esnasında tekrar etlerin üzerine paylaştırın. Yanında patates püresi ve pirinç pilavıyla birlikte servis yapın.
1 adet büyük boy patates
10 gram tereyağ
½ su bardağı kaşar rendesi
½ su bardağı dil peyniri
2 adet haşlanmış sosis
Rus salatası
Mayonez
Ketçap
Tuz
Patatesi fırında 180 dercede kabukları renk değiştirene kadar pişirin. Fırından alın ve üzerinden bıçakla enlemesine ortadan ikiye bölün. Bir kaşıkla patatesin içini iyice karıştırın. Tereyağ, kaşar rendesi, dil peyniri ve damak tadına göre tuz ekleyip hepsi birbirine karışana dek karıştırın. Sosileri dilimleyin ve karışıma ekleyin. En üstüne rus salatası koyup ketçap ilave ederek servis yapın.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Truva atı, zekasıyla ünlü Odysseus’un Truva surlarını aşmak ve şehre gizlice girmek için yaptırdığı tahtadan at maketidir. Savaş yaklaşık 10 yıldır sürüyordur. Askerler bıkkın ve yorgundur. Zekası yüzünden Athena tarafından da sevilen Odysseus’un aklına tahtadan bir at yapma fikri gelir. At yapılır ve en seçkin askerler atın içindeki bölmelere gizlenirler. Yunan ordusu Tenedos (Bozcaada)’un arkasına gizlenirler. At kumsala bırakılır. Truvalılar atı tanrılardan bir hediye olarak kabul eder. Yunanlıları yendiklerini ve savaşın bittiğini düşünürler. Atı şehrin içine alıp, kutlama törenleri yaparlarrıların Akhalıların en akıllı krallarından Odysseus, bir tahta at yapma fikrini ortaya atar. Plana göre Akhalılar savaştan çekiliyor gibi gözüküp, geride çok büyük bir tahta at bırakırlar. Odysseus ve diğer seçkin komutanlar atın içine gizlenirken, diğerleri denize açılıp gemileri Bozcaada’nın arkasına, Troyalıların onları göremeyeceği bir şekilde gizlerler. Planın yürümesi için, görevi tahta atın Truvanın surlarından içeri girmesini sağlamak olan bir Akhalı askeri atın yanında bırakırlar. Akhalıların çekildiğini gören Truvalılar, şaşkınlık içinde batı kapısının önündeki dev tahta atın yanına giderler. Bu sırada ortaya çıkan Sinon ismindeki Akhalı asker, ağlayıp, sızlanarak Yunanlılardan nefret ettiğini, onu Akhalıların geri dönüşleri için gerekli rüzgarın çıkması adına kurban seçtiklerini ve kendisinin kaçarak kurtulduğu yalanını söyler, ve şöyle devam eder:
Tahta at Tanrıça Athena’ya kutsal bir sunak olarak yapılmıştır. Büyük olmasının sebebi Troyalıların onu dar şehir kapılarından şehrin içine almalarını engellemek içindir. Akhaların beklentisi Troyalıların bu atı yakıp yıkmalarıdır. Böylece Tanrıça Athena’nın öfkesini Troya üzerine çekmiş olacaklardır. Ama Troyalılar atı şehrin içine alıp onu korurlarsa Athena’nın lütfu Troyalılara yönelecektir.
Barış özlemiyle yanıp tutuşan Truvalılar bu yalana inanırlar ve tahta atı içeri alırlar. Gece barış kutlamalarıyla coşan ve alkolün etkisiyle sızan Truvalılar, atın içindeki Akhalı Savaşçılara gafil avlanırlar. Bu sırada Truva’nın surlarına yaklaşmış olan Akhalı Ordusunun da takviyesiyle Truva Şehri tamamen harabe haline dönüşür. Truva’nın baştan sona yakıldığı bu korkunç katliam sonrasında Menelous Helen’i alarak Yunanistan’a yelken açar.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Kuşlar kendi aralarında bir tiyatro kurmuşlardı. İlk temsillerini vereceklerdi. Hepsi de çok heyecanlıydı. Kolay mı? O gece tüm orman onları seyretmeye gelecekti.
İşte şu gelen orman kralı arslandı. Nasıl da kibirliydi! En öndeki sıraya geçti, oturdu.
Arkadan diğerleri birer ikişer gelmeye başladılar. En son gelen fil oldu.
Bütün hazırlıklar tamamlandı. Nihayet perde açıldı. Bir alkıştır koptu.
Süslü tavus kuşu elinde mikrofon, artist kuşları takdim ediyordu:
– Şimdi karşınızda anne rolündeki sayın Leylek!
Leylek gözünde gözlük, yerlere kadar eğilip “Lak lak lak” diyor ve halkı selamlıyordu.
Tavus kuşu bu kez:
– Şimdi karşınızda baba rolündeki sayın Baykuş ! diyordu.
Baykuş şapkasını çıkarıyor ve “Uhuuu! Uhuuu!” diye halkı selamlıyordu.
Tavuskuşu rengarenk tüylerini açıyor ve bağırıyordu:
– Şimdi de doktor rolünde sayın Karga!
Karga elinde çantası, boynunda stetoskop ile “Gak gak” diyor ve halkı selamlıyordu.
Tanıtma böylece sürdü. Sıra temsili oynamaya geldi. Kuşlar rollerini çok iyi ezberlemişlerdi. Hepsi çok güzel ve başarıyla oynadılar.
Perde kapandı. Seyirciler ayağa kalkıp alkış tuttular.
– Bir daha, bir daha lütfen! diye kuşları sahneye çağırdılar.
Perde tekrar açıldı. Bütün kuşlar toplu halde bir kez daha halkı selamladılar.