Au trecut 15 ani de când s-a înfinţat, la Constanţa, Uniunea Minorităţii Etnice Turce din România, devenită ulterior Uniunea Democrată Turcă din România, singura organizaţie ce reprezintă oficial interesele comunităţii etnice turce din România.
Au fost 15 ani de muncă neobosită în apărarea identităţii etnice turce aici pe pământ generos în România.
În ciuda tuturor vicisititudinilor vremii organizaţia a parcurs un drum impecabil în afirmarea intereselor comunităţii turce, în păstrarea limbii materne turce, a tradiţiilor şi obiceiurilor specifice, a religiei strămoşeşti.
Cu acest prilej, vineri 17 iunie 2005 a avut loc în organizarea U.D.T.R. o acţiune la care au participat actuali dar şi foşti membrii ai uniunii noastre, oameni care în decursul celor 15 ani şi-au adus într-un fel sau altul contribuţia la dezvoltarea U.D.T.R.
De asemenea au participat reprezentanţi ai Consulatului General al Republicii Turcia la Constanţa, ai Uniunii Democrate a Tătarilor Turco-Musulmani din România, ai Muftiatului Cultului Musulman din România, ai altor instituţii cu care U.D.T.R a stabilit de-a lungul anilor o colaborare fructuoasă.
Toţi participanţii la acţiune au primit câte o diplomă de onoare din partea organizatorilor, alături de 2 broşuri „La moment aniversar 15 ani“ şi „Femeia Turcă în Balcani“ editate special cu acest scop de U.D.T.R.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
În cadrul şedinţei de guvern din 19 mai a fost aprobat proiectul Legii privind statutul minorităţilor naţionale din România.
În calitate de iniţiator al acestui proiect de lege, Departamentul pentru Relaţii Interetnice consideră că legea reprezintă un cadru legal imperios necesar pentru păstrarea şi dezvoltarea identităţii etnice, lingvistice, culturale şi religioase a minorităţilor naţionale din România.
Proiectul de lege privind statutul minorităţilor naţionale conţine prevederi importante cu privire la învăţământul, cultura şi mass media minorităţilor naţionale. Totodată, el promovează un cadru clar şi concis de funcţionare a organizaţiilor minorităţilor naţionale şi stabileşte reguli privind autonomia culturală.
În conformitate cu textul acestui proiect de lege, minorităţilor naţionale din România li se va recunoaşte dreptul de a fi implicate în toate problemele ce se referă la propria lor educaţie şi cultură.
Departamentul pentru Relaţii Interetnice consideră că prin adoptarea acestei legi, se vor putea implementa adecvat toate amenda-mentele cu privire la minorităţile naţionale, amendamente specificate în raportul Pierre Moskovici referitor la România.
Marţi, 14 iunie 2005, la sediul Departamentului pentru Relaţii Interetnice a avut loc şedinţa Comisiei de Învăţământ a Consiliului Minorităţilor Naţionale din România, având ca temă aspecte legate de echivalarea actelor de studii ale absolvenţilor care au urmat cursuri universitare în alte state în baza acordurilor interguvernamentale sau interministeriale.
Ulterior a avut loc şedinţa Subcomisiei de Tineret, având ca temă pregătirea Congresului reprezentanţilor de tineret din rândul minorităţilor naţionale preconizat pentru această toamnă.
Au participat din partea U.D.T.R. d-nul Ervin Ibraim, preşedintele Comisiei de Învăţământ,
d-nul Gevat Ismet Nejdet – consilier în cadrul comisiei, d-ra Nilgün Asan, preşedinta Comisiei de Tineret.
„Aş vrea să subliniez importanţa extraordinară în menţinerea unei atmosfere tolerante a comunităţii musulmane din România, care a fost capabilă alături de alte intervenţii să creeze după momentul de criză din 27 aprilie o adevărată avalanşă de declaraţii şi mesaje în favoarea ostaticilor“.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Pe data de 10.06.2005, la Brăila au avut loc alegeri pentru desemnarea conducerii filialei locale a U.D.T.R. dar şi pentru revigorarea activităţii etniei turce din localitate.
Au participat din partea conducerii U.D.T.R., d-nul Osman Fedbi - preşedinte, d-nul Asan Murat - prim-vicepreşedinte, d-na Sureia Şachir - secretar general, d-nul Iusein Ibram - deputat în Parlamentul Românie.
De asemenea în calitate de invitaţi au participat Ambasadorul Republicii Turcia la Bucureşti d-nul Ahmet Rıfat Ökçün, d-na Consul General a Republicii Tutcia la Constanţa Serap Ataay, d-nul Ahmet Erdem, ataşat pe servicii religioase în cadrul Consulatului General al Republicii Turcia, d-ra Filiz Halil din cadrul Consulatului General al Republicii Turcia, d-nul Ismail Bayindir, preşedintele TIAD, d-nul muftiu Bagâş Şanghiray, reprezentanţi ai presei locale din Brăila, ai publicaţiei Hayat etc.
Şedinţa a fost deschisă de d-nul muftiu cu o scurtă rugăciune. D-nul ambasador a adresat câteva cuvinte etnicilor turci din Brăila pe care i-a asigurat de sprijinul ambasadei.
D-nul Abdula Bechir, a citit statutul U.D.T.R. pentru o mai bună cunoaştere de către participanţi a obiectivelor U.D.T.R. În final s-a trecut la alegeri. Noul preşedinte al filialei Brăila a fost desemnat în persoana d-nului Ismail Duran, vicepreşedinte d-nul Abdula Bechir, secretar Menakai Birsen.
Dorim noii conduceri ai filialie Brăila mult succes în realizarea obiectivelor pe care şi le-au propus.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Gheorghe Zamfir şi Corul Madrigal au susţinut un concert extraordinar, sub egida Ambasadei României la Ankara
Marele Teatru Antic din Efes a răsunat luna aceasta de acorduri româneşti de mare valoare într-un concert organizat de Ambasada României la Ankara şi susţinut de maestrul Gheorghe Zamfir şi Corul Madrigal condus de maestrul Marin Constantin. La concertul, au participat şi Mona Muscă, ministrul român al Culturii şi Cultelor, Filiz Ezacıbaţ cı Sarper, ministrul Culturii şi Turismului din Turcia, Bartolomeu I, Patriarhul Ecumenic al Constantinopolului, Attila Koç, preşedintele Fundaţiei pentru Cultură, Artă şi Educaţie, Yusuf Ziya Göksü, guvernatorul regiunii Izmir, reprezentanţi ai Parlamentului şi guvernului turc, ai cercurilor academice şi de cultură, oameni de afaceri, diplomaţi, ziarişti, precum şi membri ai comunităţii române din Turcia.
Manifestarea, lansată la iniţiativa ambasadorului României în Turcia, Constantin Grigorie, şi organizată împreună cu Fundaţia pentru Educaţie, Cultură şi Artă din Izmir, a inaugurat ediţia din acest an a Festivalului Internaţional de la Izmir. Piesele prin care Gheorghe Zamfir şi-a încântat publicul au fost “Doina”, “Doliul pământului”, “Glorie mamei noastre celeste”, “Fecioara Maria”, “Cornereva – dans din Banat”, “Ave Cornevera – Dans din Banat”, “Ave Maria”. Din repertoriul Madrigalului: “Madona mia Cara”, “Ave Maria”, “Ivaghi fiori”, “Lasciate mi morire”, “Gagliarda”, “Fire”.
Spaţiu încărcat de istorie, Efesul a fost, în perioada sa de glorie, al doilea oraş al Imperiului Roman după Roma. A adăpostit una dintre cele şapte minuni ale lumii, Templul Zeiţei Artemis. Tot la Efes a trăit, o parte din viata, Sfânta Fecioară Maria. Pe scena pe care au evoluat artiştii români, cea a Marelui Teatru Antic din Efes, veche de peste două milenii, au mai concertat, de-a lungul anilor, formaţii şi nume sonore ale muzicii internaţionale, precum Orchestrele Simfonice din Londra şi Berlin, Julio Iglesias, Diana Ross, Elton John sau Jose Carreras.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Mezarlık deyince aklımıza önce taş ve toprak yığını geliyor. Belki yakın zamanda ölen hısım akrabamız, sevdiklerimiz varsa onları görünce içimizden bir hüzün, bir burukluk geçiyor. Kederleniyoruz. Yaslı, matemli taşların yanında ölümü benliğimizde hissediyor; ancak oradan ayrılınca bütün bunları unutuyoruz. Kimi zaman oluyor bayramlar geliyor. Bayramlarda ölülerimizi hatırlıyor ve birer Fatiha, Yasin okumak veya okutmak için mezarlıklara gidiyoruz. Bu da çok sürmüyor.
Acaba mezarlıklar sadece bu mu? Onlar bize sadece bayramlarda gitmemiz gereken, ölülerimizi gömdüğümüz bir mekanı mı oluşturuyor? Elbette ki hayır.
İnsan hayatında üç dönemecin sonuncusu olan, ölüm ve ölümün etrafında oluşmuş gelenek görenekler mezarlıklarda mücessem, taştan topraktan şekle bürünür, karşımıza çıkar. Yani mezarlıklar yöresel, etnik kültürümüzün bir parçası, belki yapı ve kalıtsallık bakımdan en önemlilerindendir. Bu açıdan baktığımızda her taşın anlayana, bakmasını bilene anlattığı çok şeyler vardır. Mesela bir mezar taşından o mezarın bir erkeğe mi yoksa bir kadına mı ait olduğunu veyahut mevkisi yüksek birinin mi yoksa sıradan bir vatandaşın mı olduğunu anyabilirsiniz. O kişinin hayata bakış açısını, dinini, meşrebini, mezhebini, milliyetini, aşiretini, sülalesini, döneminin eğilimlerini bir mezar taşından anlamak mümkündür.
Mezarlıklar, bir milletin coğrafyaya vurduğu mühürdür. Nasıl ki bir kağıda vurulan mühürden o kağıdın sahibi anlaşılır, işte öyle de mezarlıklardan o topraklarda tarihte kimlerin yaşadığı, hayat sürdüğü bilinir. Bununla ilgili Kurtuluş Savaşı yıllarında düşünülmesi gereken bir olay Erzurum’da şöyle cereyan etmiştir. Erzurum’da gözü olan Ermeniler, Erzurum’da Ermini nüfusun Türk nüfusundan daha çok olduğunu ileri sürerek dönemin hakim gücü Amerikalılara Erzurum’un Ermenilere verilmesi konusunda ısrar etmişlerdir. Bunun üzerine durumu yerinde incelemek üzere Erzurum’a gelen Amerikalı general Hamilton, Erzurum Belidiye Başkanının yanına gider. Ermenilerin kendilerine söylediği şeyleri söyler. Erzurum Belediye Başkanı General Hamilton’u alır ve Erzurum’un mezarlığına götürürür. Kocaman bir mezarlığı göstererek “Burası müslüman mezarlığıdır.” Der. Sonra döner çevresi duvarla çevrili ufak bir yeri gösterip “Burası da Ermeni mezarlığıdır. Madem bu Ermeniler müslümanlardan çoktu, o zaman kendi ölülerini mi yediler?” der. Bunları gören Hamilton ise Ermenilerin yalan söylediklerini anlar ve bölgeden ayrılır. İşte cansız, kansız mezarlar bir vatanı böyle kurtarır.
Dobruca bölgesi tarihin çok eski dönemlerinden beri Asya’dan Avrupa’ya geçiş bölgesi olması bakımından çeşitli Türk boylarının uğrak yeri olmuştur. Bugün burada yaşayan Türkler onların torunlarıdır. Bu Türk boylarının Bulgarlar gibi, Kumanlar gibi bir kısmı ise yerli halk arasında eriyip gitmişlerdir. Bu nedenle burada mezarların yapısı çeşitlilik göstermekte, oldukça büyük bir yekunu oluşturmaktadır.
Bölgede Türklerden kalan en eski mezarlar, kurgan dediğimiz Göktanrı inancında olan Türk boylarında görülen mezarlardır. Bugün kurganlara Kobadin, Kurikan, Komana gibi köylerde rastlamak mümkündür. Bu mezarlıklarda büyük taşlar veya taş heykeller, balballar bulunur. Kurganların çapları üç metre ile iki yüz metre arasında değişiklik gösterebilir. Kurganın büyüklüğü ölünün mevkisinin göstergesidir. Kurgan yapılırken önce genellikle çam ağacından bir oda yapılır, ardından bu odaya ölü, ölünün boğazlanan atı, birkaç kapta koyun eti, zırhı, kılıcı konur ve kurganın etrafı taş ve toprakla kapanır. Böylece kurgan küçük bir tepe şeklini alır.
Bugün hâlâ daha bölgede yaşayan Tatar ve Nogayların mezarlıkları ise birbirlerine benzemektedir. Eski Türk kültüründen de izler taşıyan bu mezarlıklarda mezartaşları genellikle Arap harfleriyle yazılı değil, çoğu kez yazısız kısmen de mezar sahibinin hangi oymağa ait olduğunu gösteren damgalarla damgalıdır. Taşların düzgün yontulduğu görülmektedir. Son dönem Tatar ve Nogay mezar taşlarında ay yıldızların görülmesi Osmanlı tesirini göstermesi açısından önemlidir. Zaten Osmanlı Tükleriyle Tatar ve Nogay Türklerinin mezarları yanyanadır. Burada ay yıldız mezar sahibinin Müslüman olduğunu göstermektedir. Ne yazık ki taşların kalitesiz olması zamanla üzerlerindeki damgaların ve yazıların silinmesine sebep olmuştur. Yerin yumuşak olması nedeniyle de mezar taşlar toprağa gömülmüş ve yok olma noktasına gelmişlerdir.
Osmanlı Türklerinin mezarları Tatar ve Nogay Türklerinin mezarlarına benzemekle birlikte onlardan mezar taşlarının yontuluş ve yazılı olması nedeniyle ayrılırlar. Kadın ve erkekler için farklı mezar taşları kullanılır. Kadınların mezarlarının baş kısmı bir çiçek şeklinde yontulmuştur. Erkek mezar taşlarındaki kavukların, sarıkların ve feslerin tiplerinden mezar sahibinin mevkisi anlaşılabilir. Osmanlı Türklerinin mezar taşlarının en güzel örneklerini bugün Mangalya’daki Esma Hatun Camii çevresinde görmekteyiz. Kısmen Mecidiye, Babadağ, Maçin ve Tulça’da da klasik Osmanlı mezar taşlarına rastlamak mümkündür.
Burada da görüldüğü üzere mezar taşları yanlarından öylesine gelip geçilecek taş yığınları değildir. Onlar bizim geçmişimiz, geçmişimiz ise geleceğimizin köprüsüdür. Ne yazık ki bugün Dobruca’da yıkık perişan Müslüman mezarlıkları görülmektedir. Bunda her ne kadar dönem dönem nesillerin Türkiye’ye göç etmesi neticesinde bir sahipsizliğin etkisi olsa da burada kalanların bütün bu kültürel değerlerimizi devam ettirmesi boyunlarına vebaldir. Bu durum mazur görülebilecek bir şey değildir.
Geçmişte mezarlıklar, bütün kültürel ve dinî değerlerin reddedildiği bir dönemde yıkılıp sökülmüştür. Bir tarih mezarlıklarla beraber yok edilmek istenmiştir. Ancak bugün artık bu karanlık dönemin yerini aydınlık, güzel günler almıştır. Bu günlerde kültürel değerlerimizi, gelenek ve adetlerimizi, bunlarla birlikte mezarlıklarımızı ve mezar kültürümüzü korumalı ve onlara sahip çıkmalıyız. Unutmamalıyız ki biz beğensek de beğenmesek de o mezarlarda yatanların torunlarıyız.
Sinan Uygur
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Son iki asırda Bükreş’te yaşayan Türkler hakkında bazı bilgilerin mevcut olmasına rağmen, bunlar hakkında her hangi bir somut araştırma yoktur.
XIX asırında, Bükreş’te, yerli Türklerden oluşan bir topluluktan bahsetmek zaten söz konusu olmazdı. O dönemlerde, Romen Prenslikleri , Osmanlı karşıtı olan Rusya’nın baskısı altındaydı ve bu durum Balkan savaşlarını başlamasını da etkilemiştir. Berlin Anlaşmasından sonra (1878) Dobruca Osmanlı İmparatorluğundan alınmış ve Romen Prensiliklerinin topraklarına ilave edilmişitir. Dolayısıyla, bu bölgede yaşayan Türklerin problemlerini Romen devleti üstlenmiştir. Romen devletinin, Osmanlı vatandaşlarının Romen vatandaşlığına geçirilmesini öngören Dobruca’nın Özel Idari Kanunu (1878)'nu kısa zamanda çıkarmasına rağmen, mülkiyet ve dini sorunlar hakkında düzenlemeler yapılamamıştır.
Bu nedenle, Türkler bölgeyi boşaltıp, göç yolunu almışlardır. Onların göçüyle beraber, bölgeye Bulgar göçmenlerin yerleşmesi, başka savaşlarda da göründüğü gibi, etnik çarpışmalara yol açabilmesi durumu daha da tehlikeli kılmaktaydı.
Sadece 30 sene içerisinde Dobruca’daki Müslüman nüfusuı 134.662 kişiden 1878 yılında kaydedilirken, 1910 yılında 40.626 kişiye kadar düştü. ( Mehmet A. Ekrem, s. 103). Bu durumda ve büyük göçleri önlemek amacıyla Römen devleti, Türk azınlığı ve Osmanlı İmparatorluğuna karşı kültürel bir açılım sergilemeye başlar. 1891-de Babadağ’daki Medrese tekrar açılır ve 1901 yılında bu medrese Medgidiye’ye taşınır. 1906’da Romen Kraliyeti tarafından iki cami inşaat edilir: biri Könstence şehrin merkezinde, diğeri Bükreş’in Karol parkında. Aynı zamanda, 1905 senesinden itibaren, kamu göreverinde bulunan Türklere, Romen makamları tarafından şeref diploması gibi çeşitli diplomalar takdim edilirdi. Ayrıca, Türk azınlığına Meclis’te 2 millet vekili ve 2 senatör sandalyesi ayrılmıştır. Bu yeni düzenlemelerin yer alması, Türkiye Veziri Hakkı Paşanın 1910 yılında, Bükreş’te ve Sinaya’daki Peleş Şatosun’da görüşmelerin gerçekleşmesini sağlamıştır.
Birinci Dünya Savaşından sonra Türk – Römen ilişkilerinde ilerlemeler kaydedilmiştir. Böylece, Römen devleti, 1923 yılında, Birinci Dünya Savaşı’nda Romanya topraklarında şehit olan Türkler için Gencea semtinde bir mezarlık arazisi verilmiştir. Bu arazi günümüz de mezarlık olarak kullanılmaktadır.
Zamanla, bu mezarlık Bükreş’te yaşayan yerli Türk Tatar topluluğu tarafından da kullanılır. Ancak bu tarihlerden sonra Bukreş’te bir Türk topluluğu oluşturulmuştur. 1930 yılında yapılan Resmi Nüfus Sayısında, yeni Büyük Romanya’ da Türklerin sayısı 154.772, Gagauz Türkleri 105.750 ve 22.141 Tatar kaydedilmiştir. Bükreş’te ise 3245 Türk ve 830 Tatar kaydedilmiştir.
Bükreş’te bulunanların tümü, dini bayramlarını Karol Parkında bulunan camide kutlarlardı. O dönemlerde, yeni bir aydınlar tabakasının oluşmasıyla beraber, özellikle Dobruca bölgesinde yayımlanan ve Bükreş’e de ulaşan birçok yayımlar ortaya çıkmılştır.
1924 senesinin başlarında bunlar Arap harfleriyle, Osmanlıca yayımlanmaktaydı. 1930 yılından sonra, bu yayımlar Latin harfleriyle yayımlanmaya başlamış, bunların yanında Türkçe-Romence iki dilli yayımlar da yer almıştır. Bu yayımlar arasında 1921 yılında çıkarılqn Hayat gazetesi’dir. İki dilli bir gazete, Hamdi Nusret tarafından yayınlana ve 1936 çıkarılan Halk gazetesi’dir. O zamanlarda, Memet Niyazi, Iusuf Isa Halim, Ismail Ziyaeddin gibi Türkçe yazanların yanında Türk Birliği gazetesini ve Emel dergisini (1935) yayımlayan Ülküsal Mustecip’te yer almaktaydı. Bunların yanında, dr. Ibrahim Temo, Mustafa Lutfi, Hak Ses gazetesinin kurucusu Habib Hilmi (1929) Tuna gazetesinin kurucusu Ismail Ergun (1936), v.b.
Söz konusu yayınlar, Romanya’ya Atatürkçü fikirleri, Türkiye’de yapılan reformlarla ilgili haberler ve Türkiye ile beraber Türk Dünyası’nın Avrupa’yla uyum sağladına ilişkin haberler içermekteydi.
O zamanlarda, bu dünyaya ilginin ir örneği olarak, Kraliçe Maria’nın, 1929’da, Türk tarzında bir minaresi olan bir yazlığın Balçik’te yaptırtması hatırlatmak gerekmektedir. Bu yazlık bugün Bulgaristan’da müzedir.
Fakat, bu olumlu hava az sürmüştür.
1930 senesinde sonra, Yahudilere karşı kanunların çıkarılması ve tüm azınlıkları korkutan savaş bulutları Avrupa’da görünmekteydi. Bu dönemlerde de Türklerin ikinci büyük göç dalgası başlamıştır.
Bu durumu göz önünde bulundurularak, 1936 yılında, başbakan Gh. Tătărăscu ve Türkiye Büyükelçisi H. Suphi Tanrıover arasında bir anlaşma imzalanmıştır. Anlaşmaya göre, göç eden tüm Türklerin mal ve mülkiyetleri Romanya devletine devredilip, buna karşılık iki petrol gemisi ve 10 yıl süresince belli bir miktar paranın verilmesi öngörülüyordu.
Göçmenlerin çoğu, Türkiye’nin Çanakkale, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli, Istanbul gibi bölgelere yerleşirler. Yalnız Çorlu’ya, 1934 yılında yaklaşık 10.000 kişi yerleşmiştir. (Mehmet A. Ekrem, s. 130). Ancak, o anlaşmada öngörülen maddelerden, Romen tarafı sadece bir gemi petrolun karşılığınıvermiş, diğer borçların üstüne savaş dönemi başlamış ve daha sonra hiç bir şey ödenmemiştir.
Savaştan sonra, 1950 – 1990 yıllar arasında Romanya’ya Rusya yanlısı komunist rejimi yerleşmesi Romanya Türkleri için tam bir felaketti. Öyleki 1956 senesinde yapılan Resmi Nufus Sayısında 14.329 Türk ve 20.469 Tatar kaydedilmiştir. Bukreş’ te ise 820 Türk ve 370 Tatar kaydedilmiştir.
1953 yılın bir gecesinde Bukreş’in tek hocası Mehmet Hoca tutuklanmıştır. O 42 yaşındaydı. O geceden, onun peşinden hic bir haber gelmedi.
1954 – 1956 yılları arasında Türkçe eğitim veren tüm okullar kapanmıştır. 1956 senesinde, Karol parkında buluan gölün üstündeki adada olan güzel Geamimiz yıkılmıştır. Yalnız Türkiye’nin Büyükelçiliği ve Arap ülkelerin elçiliklerinin tepkisi üzerinde, 1968 yılında yeni bir cami inşa edilmiştir, ancak bu cami eski park ve gölün adasında değil, sokaklar arasında bulunmaktadır. 1963 yılında, ülkede bulunan ve imam hazırlyan Medgidiye’deki tek Müslüman Semineri kapatılmıştır.
Ada –Kale’nin hocası, Sali Recep, dinî inançlarından dolayı 12 sene hapishanede yatmıştır. Hapishaneden çıktıktan sonra Bukreş’te 3-4 yıl dini hizmet vermiştir. Ruhuna El Fatiha.
1975 yılında Bükreş Üniversitesi’nin Türkçe bölümü de kapatılmıştır. Böylece, 1980 yılından sonra Türkçe eğitimden veren her düzeydeki tüm okullar kapanmıştır. İkinçi Dünya Savaşından sonra, Türk azınlığı Meclis’teki sandalyelerini de kaybetmiştir. Azınlıkları zorla asimile olaylarından sonra, Türkler için yine göç yolları görünmekteydi. Göçlerin çoğu illegal olup, her kişi imkanlarına göre ülkeden kaçmıştır.
1992 yılında yapılan Resmi Nüfus Sayımı’nda, Romanya’da 29.832 Türk ve 25.596 Tatar kaydedilmiştir. Bükreş’te 700 Türk ve 230 Tatar kaydedilmektedir.
Ancak, 1992 yılında yer alan sosyal ve siyasi yeniliklerle beraber, Romanya Türk topluluğu tekrar canlanmıştır.
15 senede, Bukreş’teki Türk topluluğunun içerisinde iki sosyal dernek kurulmuştur: biri Türklerin, biri de Tatarların’dır. Bunlardan ayrı üç ticari kuruluşlar vardır::TIAD, TUYAB ve Türk-RomenTicaret Odası. 2004 senesinde gerçekleşen genel seçimlere üç Türk dernekleri ve bir Tatar derneği katılmıştır. Bu derneklerin adaylarından iki kişi Romanya Meclisinde milletvekili görevinde bulunmaktadır. 2002 yılında gerçekleşen Resmi Nüfus Sayımında 32.596 Türk ve 23.934 Tatar kaydedilmiştir. Bugün Bükreş’te, Türkçe yayımlanan dört büyük gazetemiz vardır: Zaman, Hayat , Gurbetçi ve Anayurt
Böylece Bükreş’te Türk ve Tatar toplumu, bügün gelişmeye devam etmektedir.
Miktat Gârlan
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
In ultimele 2 secole există referinţe despre turcii din Bucureşti, dar nici o lucrare despre ei. În Bucureştii secolul XIX nici nu se putea forma o comunitate turcă. Ţările Române de atunci erau puternic dominate de presiuni antiotomane din partea Rusiei, situaţie care a dus la cunoscutele războaie balcanice.
După pacea de la Berlin (1878) când Dobrogea s-a desprins de Imperiul otoman şi a trecut la Principatul României, acesta va prelua şi toate problemele administrative ale turcilor din regiune.
În acele momente, deşi statul român a emis foarte repede o Lege specială de organizare a Dobrogei (1878) prin care toţi cetăţenii otomani au devenit cetăţeni români, totuşi problemele de proprietate şi cele confesionale nu s-au putut reglementa.
Din această cauză a apărut un mare exod de populaţie turcă, cu depopularea zonei, cu valuri de emigranţi bulgari, cu pericolul unor noi conflicte etnice din care în mod obişnuit apăreau alte războaie.
În numai 30 de ani populaţia musulmană a scăzut de la 134.662 pers. în 1879, la 40.626 pers. în 1910 (Mehmet A. Ekrem, pg. 103).
În această situaţie, pentru a mai potolii marea migraţie, statul român va trece la o politică de deschidere culturală faţă de minoritatea turcă şi Imperiul otoman. În anul 1891 se redeschide Seminarul Musulman de a Babadag, care în anul 1901 se va muta la Medgidia. În 1906 Casa regală a României va construi 2 mari Geamii, una în mijlocul oraşului Constanţa şi alta la Bucureşti în parcul Carol.
De asemenea, după anul 1905 turcii care ajungeau în funcţii publice primeau din partea autorităţilor tot felul de diplome ca cetăţeni de onoare în localităţile lor. Iar în Parlamentul României pentru minoritatea turcă s-au stabilit cu 2 deputaţi şi 2 senatori.
Aceste noi realităţi au permis în anul 1910 o vizită a marelui vizir al Turciei, dl. Hakki – Paşa, care a avut convorbiri cu regele Carol la Bucureşti şi castelul Peleş din Sinaia.
După primul război mondial relaţiile româno-turce vor avea o nouă dezvoltare pozitivă. Astfel, în anul 1923 statul român acordă Turciei un teren de cimitir în cartierul Ghencea pentru eroii turci căzuţi în România în timpul luptelor din primul război mondial, care se foloseşte şi astăzi.
Cu timpul acest cimitir va intra şi în folosinţa turcilor şi tătarilor localnici. Abia din acest moment s-a format în Bucureşti o comunitate turcă. La Recensământul 1930 în noua Românie Mare existau 154.772 de turci, 105.750 de turci găgăuţi şi 22.141 de tătari. Iar în Bucureşti erau 3.245 de turci şi 830 de tătari. Toţi cei din Bucureşti îşi respectau sărbătorile la Geamia turcească din parcul Carol.
Tot atunci apare o nouă intelectualitate turcă cu un mare număr de publicaţii înfiinţate mai ales în Dobrogea, dar care ajungeau şi în Bucureşti.
La început, în anii 1924 ele erau scrise în limba turcă din osmana veche. După anul 1930 apar scrieri de limba turcă cu litere latine, inclusiv ziare bilingve în limba română. Din această presă notăm ziarul Hayat apărut în anul 1921. Un ziar bilingv a fost Halk (1936) editat de dl. Hamdi Nusret. In acel timp scriitori de literatura turcă au fost domnii Mehmet Niyazi, Iusuf Isa Halim, Ismail Ziyaeddin şi alţii. Ulkusal Mustecip iniţiator al ziarului Turk Birligi (1930) şi al revistei Emel (1935). Alţi publicişti au fost dr. Ibrahim Temo, Mustafa Lutfi, Habib Hilmi fondator al ziarului Hak Ses (1929), Ismail Ergun editor al ziarului Tuna (1936) şi alţii.
Această presă aducea în România idei kemaliste, cu ştiri despre reforme revoluţionare care au schimbat până şi îmbrăcămintea oamenilor cu renunţare la fes, văl, şalvari, cealmale şi prin care Turcia cu lumea turcă s-a integrat total în moda europeană.
De amintit şi interesul din acel timp faţă de această lume din partea Reginei Maria, care în anul 1929 va ridica la Balcic un Palat de vară, cu minaret tipic turcesc – astăzi muzeu la Varna în Bulgaria.
Dar acest climat pozitiv a durat puţin.
După anul 1930 în Europa au apărut semnele marelui război cu legi împotriva evreilor care au speriat minorităţile.
Aşa a început cel de al doilea mare val al turcilor plecaţi.
În 1936 s-a încheiat chiar şi un acord între primul ministru Gh. Tătărăscu şi ambasadorul H. Suphi Tanriover prin care proprietăţile în cladiri şi terenuri ale turcilor plecaţi să rămână României. în schimbul a 2 vapoare de petrol şi o plată în bani pe timp de 10 ani.
Majoritatea celor plecaţi se vor aşeza în vilayetele Ceanakkale, Tekirdag, Edirne, Kirkkareli, Istanbul, etc. In Ciorlu s-au aşezat 10.000 persoane în anul 1934 ( Mehmet A. Ekrem, pg. 130). Dar din acel acord partea română a plătit numai un vapor. Peste celelalte datorii a venit războiul şi nu s-a mai plătit nimic.
După război, instaurarea regimului comunist rusesc din anii 1950 – 1990 pentru turcii din România a fost un dezastru. Deja în anul de Recensământ 1956 mai erau 14.329 de turci şi 20.469 de tătarii, în Bucureşti fiind 820 de turci şi 370 de tătari.
Într-o noapte din anul 1953 a fost arestat singurul hoge de Bucureşti, pe nume Memet Hogea. Avea 42 de ani. De atunci nici o ştire nu mai avem despre el.
Între anii 1954 – 1956 s-au închis toate şcolile cu predare în limba turcă. În anul 1959 frumoasa Geamie din parcul Carol, aşezată pe o insulă în mijlocul unui lac a fost demolată. Numai după mari reclamaţii din partea ambasadelor Turciei şi ale ţărilor arabe, ea sa reconstrui în anul 1968, dar fără lacul şi parcul de altă dată. În anul 1963 s-a desfiinţat şi Seminarul Musulman Medgidia, singura şcoală de hogi din această ţară.
Alt hoge de Ada – Kale, dl. Sali Recep pentru convingerile sale islamice va sta la închisoare 12 ani. După puşcărie 3-4 ani a fost şi hoge de Bucureşti.
În anul 1975 s-a închis şi secţia de limbă turcă a Universităţii Bucureşti. În acest fel după anul 1980 toate gradele de învăţământ etnic turc au fost desfiinţate. Şi aşa după cel de al doilea război mondial toate cele 4 locuri din Parlament au fost desfiinţate. În urma acestei urgii de asimilare forţată a minorităţilor după anii 1980 s-a ridicat al treilea val de plecări, în majoritate ilegale prin care fiecare a fugit peste graniţă cum a putut. Astfel, în anul de Recensământ 1992 au mai rămas în România 29. 832 turci şi 24.596 tătarii, din care în Bucureşti mai erau numai 700 de turci şi 230 tătari, acestea fiind cifre oficiale.
Dar după anul 1992, odată cu liberalizările sociale şi politice care s-au produs, comunitatea turcă a renăscut într-o surprinzătoare dezvoltare.
Astfel în ultimii 15 ani în cadrul minorităţii noastre din Bucureşti s-au înfiinţat 2 organizaţii sociale, una turcă, alta tătară şi separat s-au dezvoltat alte 3 organizaţii comerciale (TIAD, TUYAB, TT). La alegerile parlamentare din anul 2004 s-au prezentat 3 organizaţii politice turceşti plus 1 tătară, din care s-au ales 2 deputaţi. In anul de Recensământ 2002 erau 32.596 turci şi 23.935 tătari, iar în Bucureşti s-au declarat oficial 2.473 turci şi 363 tătari. Iar astăzi în Bucureşti avem 4 mari publicaţii, respectiv ziarele Timpul, Viaţa, Pribeagul şi Apărarea patriei.
Astfel, noua comunitate turcă şi tătară din Bucureşti se află astăzi într-o continuă dezvoltare.
Miktat Gârlan
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Yeni bir döneme daha girdiniz. Hepinize başarılar dilerken, sizleri çok yakından ilgilendiren bir konudan, tutumluluğun öneminden söz edeceğim.
Tutumlu olan insanlar öncelikle Allah’ ın emrini yerine getirmiş olurlar. Böylelikle hem kendilerine, hem de başkalarına iyilik yapmış olurlar. Tutumlu olmayan kimselere müsrif, savurgan kimse denir. Savurganlık, dinimizin yasak ettiği günah olan bir davranıştır. Yüce Mevlâ Kur’an’da şöyle buyurur: “Akrabaya, yoksula ve yolda kalana hakkını ver. Malını israf ederek saçıp, savurma. Çünkü malını boş yere saçıp-savuranlar şeytanların kardeşleridir. Şeytan ise Rabbine karşı çok nankör bulunur.”Bir başka âyette ise şöyle buyrulmaktadır. “Ey Adem oğulları! Her mescide, güzel elbisenizi giyinerek gidin… Yiyin, için fakat israf etmeyin. Çünkü Allah israf edenleri sevmez. “Yüce Mevlâ tarafından yasak edilen savurganlıktan uzak olabilmemiz için mutlaka tutumlu olmalıyız. Temizlik, çalışkanlık ve tutumluluk gibi güzel özellikler birer alışkanlıktır. Insan bu alışkanlıkları çocukluk çağında kazanır. Hayatı boyunca da bu kazandıklarını uygular. Hiçbir kimse yiyecek maddeleri israf etmeyecektir. Bazı ülkelerde insanlar açlıktan kıvranıyor. Yiyecek bir dilim ekmeği bile bulamayanlar var. Çocuklar açlıktan ve gıdasızlıktan ölüp, gidiyorlar. Buna karşın memleketimizde ve diğer ülkelerde milyonlarca insanın karnını doyuracak miktarda ekmek ve yemek çöplere dökülüyor. Bu olayları düşünmek, tutumlu olmanın ne kadar önemli bir şey olduğunu açıkça göstermektedir. “Ekmek kutsal bir varlıktır, Israfın sonu darlıktır.” Milletimiz eskiden tutumluluğa çok önem verirdi. Bir dilim ekmek, bir buğday tanesi boşa gitmesin diye herkes gayret gösterirdi. Tutumlu olmanın önemini belirten güzel sözler dillerde dolaşırdı. Işte bazıları:
Ayağını yorganına göre uzat.
Ak akçe kara gün içindir.
Damlaya, damlaya göl olur.
Sakla samanı, gelir zamanı.
Elektrik, su ve gıda maddeleri gibi herkesin ihtiyacı olan şeyleri ihtiyacımız kadar kullanmalıyız. Hiç kimse “Parasını ben veriyorum. Istersem suyu boşa akıtırım. Elektriği gereksiz kullanırım. Ekmeğin bir kısmını çöpe dökerim” diyemez. Çünkü bunlar tüm insanların ortak malıdır. Ihtiyacından fazla tüketenler başkalarına haksızlık etmiş olurlar. Diğer insanların suyunu ve elektriğini kesmiş, onların yiyeceği ekmeği elinden almış gibi olurlar. Bazı kimseleri aç susuz ve karanlıkta bırakmak ne kadar kötü bir hareket değil mi? Hiç birimiz böyle bir kötülüğü yapmak istemeyiz. Öyleyse çok tutumlu olmalıyız. Evde, okulda, iş yerinde, kısacası her yerde israftan kaçınmalıyız. Sevgili Peygamberimiz bir hadislerinde şöyle buyuruyor: “Tutumlu olmak geçimin yarısıdır. Güzel ahlâk da dinin yarısıdır.” Sözün özü şudur ki, her insan savurganlıktan sakınıp, tutumlu olmaya özenmelidir. Dikkatli davranarak kendimizi tutumlu olmaya alıştırmalıyız. Haydi tutumlu olmaya!…
Firdevs Veli
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
În data de 27 iunie încep cursurile de vară, de religie islamică în cadrul geamiilor din Dobrogea. Sunt aşteptaţi copii cu vârste cuprinse între 8-15 ani cât şi liceeni şi studenţi. Cursurile sunt ţinute de imamii localnici numiţi de către Muftiatul Cultului Musulman cât şi de Ataşatul pe probleme de religie din cadrul Consulatului Turc. Nu lăsa, să treacă vara fără să înveţi ceva din religie!
27 Hazıran camilerimizde yaz kursları başlıyor. Romanya Müftülüğu ve T.C Başkonsolosluğu Din Hizmetleri Ataşeliyi düzenlediği kurslara 8 ile 15 yaşları arasındaki çocuklar, lise ve üniversite öğrencileri bekleniyor.
Firdevs Veli
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Haydi çocuklar haydi
Camilere gidelim
Güzel dinimiz İslam’ı
Gelin camide öğrenelim.
Euzu ve Besmeleyi,
Rabbimize güvenmeyi,
Ona itaat etmeyi,
Gelin camide öğrenelim.
İmanımızın tadını,
Peygamberlerin adını,
Imanın altı şartını,
Gelin camide öğrenelim.
Kelime-i Şehadeti
Namaz, oruç, hac, zekatı.
İslamın beş şartını,
Gelin camıde öğrenelim.
Allahımızın birliğini,
Müslümanın kimliğini,
Milletimizin dirliğini,
Gelin camide öğrenelim.
Allah ve Peygambere sevgiyi,
Ana-babaya saygıyı,
Kur’ an-daki o güzel duyguyu,
Gelin camide öğrenelim.
Peygamberin ahlakını,
Saygı, edep ve hayayı,
Camideki o güzel havayı,
Gelin camide öğrenelim.
Sevmeyi ve sevilmeyi,
Mevlana, Yunus Emre’ yi
Pir sultan, Hacı Bektaşi veliyi
Gelin camide öğrenelim.
Nevzat Cebeci
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Rep.-:İlkönce kendinizi tanıtır mısınız?
S.İ.:- Adım İlmia Süleyman, 2 yıllık öğretmenim. Ciocarlia de Sus, Basarabi ve Valea Dacilor okullarda görev yapmaktayım.
Rep.- :İzmir’e gittiğinizi duyduk ve bu proje hakkında bilgileri bize aktarır mısınız?
S.İ.:-Projeyi ben başlattım fakat İstanbul cevap vermeyince, Kemal Atatürk Kolejinin sayın müdür Tahsin Aksit bey bizlere kardeş okulu buldu ve bu şekilde Basarabi 2 nolu İlköğretim okulu ve İzmir’deki Emlak Bankası İlköğretim okulu kardeş okul oldular. Böylece, ben Basarabi okulun müdürü Stanca Doina hanımla görüşüp projemi sundum. Kendisi, çok büyük bir memnuniyetle projeyi kabul etti ve Emlak Bankası okulu Türkiye ziyareti için bizlerden 10 öğretmen ve 20 öğrenci olmak, üzere bir grup istemişti. Asıl sürpriz, bundan sonra geldi. Bu grubumuz İzmir Uluslararası 23 Nisan Çocuk Festivaline katılacaktı. Evet ağır ağır adım ilerleyerek, müdür hanım ve okulumuzun, öğretmen kadroları ıle uzun bir çalışmanın sonunda İzmir’e gittik.
Rep.- Yol ne kadar sürdü ve yolculuk boyunca neler yaptınız?
S.İ.- Yol 17 saat sürdü ve hem gidiş hem de dönüşte, Burhaniye’de dinlendik. Oradaki makamlar ve Burhaniye’nin halkı çok güzel karşıladılar, hatta İzmir’e gitmeden önce, Mustafa Keskin İlköğretim Okulunu da ziyaret etme fırsatı da bulduk ve bizleri bu ziyaret çok memnun etti.
Rep.- İzmir’de kaldığınız 10 gün süresince neler yaptınız?Ne gibi faaliyetlere katıldınız?
S.İ.- İlkönce Emlak Bankası, İzmir’e yetiştiğimizde okulun bahçesinde çiçeklerle karşılandık. Festivale gelince, çocuklarımız küçük bir program hazırladılar ve İzmir halkına romen folklörüne ait iki şarkı ve iki halk oyunu sergilediler. Festivale 16 ülke katıldı ve bizler de Romaniya’yı büyük bir gururla temsil ettik. Bu günlerde gezdiğimiz yerler oldu: Efes’i ziyaret ettik, Aziz Meriyem Ana kilisesini gördük ve Milli Parkında çocuklarla piknik yaptık. Kardeşlik protokolü imzalandı ve böylece bundan sonra, Basarabi 2 nolu Okulu ve Emlak Bankası İlköğretim Okulun arasında tüm faaliyetler ve desteklemeler süreceğini umarız. Başka güzel bir olay da, İzmir Belediye Başkanı bizim öğrencilerimizle Barış Parkın’da bir ağaç dikmesi oldu. Elbette 10 gün süresince bizim öğrenciler İzmir’in çeşitli yerlerinde programlarını sundular. İzmir’i çok beğendiler. Hem çocuklar hem öğretmenler tüm halkın misafirperverliğine, düzenlenmiş olan organizasiyon mükemmelliğine, ayrıca, Türkiye’nin doğanına ve türk mutfağına hayran kaldılar. Son gecede resepsiyon gecesinde müdür hanımımız İzmir Belediye Başkanına, Milli Eğitim Müdürüne ve sayın kaymakama hadiye vermiştir.
Rep.- İizmir’deki izlenimleriniz nelerdir?
S.İ.- İzmir güzel bir şehirdir ve Türkiye çapında hem ekonomik hem de sosyal açıdan meşhurdur. Grubumuzun tarafından, çok beğeni kazanmıştır ve herkes, türk halkının misafirperveliğine, düzenlenmiş organizasiyon mikemmelliğine, ayrıca Türkiye’nin doğasına ve mutfağına hayran kaldılar. Elbette bu beni türk olarak çok onurlandırdı. Her zaman anavatanımla gurur duymuşumdur.
Rep.- Bu projeyi maddi ve manevi olarak kimler destekledi? Bize de söyleyebilir misin?
S.İ.- Verdiğin fırsattan istifade ederek teşekkür edeceğimiz birkaç insan var: ilkönce bu okullar arasında diyalogu sağlayan M.K. Atatürk Kolejinin müdürüne sayın Tahsin Aksit beye, Romstal’a Sofem’a S.A. Comat S.A., Türkiye Başkonsolosluğu’a, son olarak değil, Vildan Bormambet hanıma bu konuda tecrübelerini bizlerle paylaştğı için ve çalıştığım ekibime yani müdürümüze sayın Stanca Doina hanımımıza ve iş arkadaşlarıma teşekkürlerimizi borç biliyorum.
Mülakatı yapan SUBİHAN İOMER
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Stând şi gândindu-mă că viaţa îţi oferă şi bune şi rele, aş vrea să luaţi aminte la ce vă voi spune.
Am o vârstă când, zic eu, pot analiza cum e viaţa unui om obişnuit, supus greşelilor. De aceea voi începe cu un muşatism „Nu-i bucurie mai mare pe lumea asta ca nenorocirea altuia“ – lucru care în ultimii ani chiar s-a adeverit printre oameni, dar eu vin şi vă spun să nu vă bucuraţi niciodată de necazul altuia, pentru că se poate întoarce necazul şi asupra voastră.
Un vechi proverb spune „să faci bine ca să ai parte de bine“, să nu fiţi dezamăgiţi când câteodată nu veţi primi răsplata cuvenită, la binele făcut. Cel de sus le aranjează pe toate, iar voi să fiţi mulţumiţi că aţi făcut un bine unui semen al nostru.
Sigur fiecare om are şi duşmani, pe ei trataţi-i cu bineţe, pentru că a proceda cu fapte asemănătoare înseamnă că nu te deosebeşti de ei. Şi mai ştiţi voi acea zicală „Fereşte-mă Doamne de prieteni că de duşmani mă feresc singur“. Foarte adevărată această zicală, pentru că de foarte multe ori prietenul cel mai bun te trădează şi te dezamăgeşte. Dar nu-i nimic, fii tu în continuare prieten cu el, ca să-i dovedeşti că pentru tine prietenia e mai preţioasă decât trădarea lui, care poate fi un moment necugetat. Acum câţiva ani, fetiţa mea, după o călătorie în Turcia, mi-a adus o plachetă pe care scria: „Hatasız dost arayan, dostsuz kalır“ (cel ce caută un prieten fără defecte, va rămâne fără prieteni).
Nativii zodiei gemeni, zodie în care sunt născută şi eu, nu pot trăi fără prieteni, fără bucuria de a avea în preajmă oameni veseli, nepretenţioşi, fără blazoane, cu poftă de viaţă şi cu moto-ul „Trăieşte clipa“.
Iubesc oamenii care ştiu să ierte şi oferă încredere celui cu care colaborează. Sfaturile bune sunt gratuite, aşa că nu ezitaţi să-l încurajaţi pe cel ce este descumpănit şi nu are încredere în viaţă, fiţi buni cu ei, aşa cum aţi fi fost cu voi înşivă şi să nu uitaţi că tot ce faceţi rău se poate întoarce împotriva voastră.
Am să vă relatez o poveste pe care mi-a spus-o vărul meu şi mi se pare că e bine ca toţi să o ştie.
Cu multă vreme în urmă era un om bogat, care avea pământuri cât vezi cu ochii, şi case cât să găzduieşti un oraş întreg.
Acest om avea doi băieţi, pe care într-o zi îi chemă la el şi le spuse:
„Eu mă apropii de clipa când voi da socoteală pe lumea cealaltă, aşa că mi-am făcut testamentul după o viaţă întreagă. Singura mea pretenţie este ca atunci când voi muri, pe drumul spre cimitir să îmi scoateţi mâna dreaptă din coşciug cu palma îndreptată spre cer.“
nu trecu mult timp şi tatăl muri. În timpul pregătirilor de înmormântare, băieţii îşi amintiră de dorinţa tatălui şi procedară ca atare.
Tot drumul spre cimitir, toată lumea se aştepta ca acest gest să facă un miracol, dar nu se întâmplă nimic deosebit.
Înţeleptul satului fiind întrebat, le explică tuturor că acest muritor a vrut să arate că este egal cu toată lumea şi oricât de bogat ai fi, pe lumea cealaltă pleci cu mâna goală şi nu iei nimic din ce ai agonisit toată viaţa.
Această poveste sper că vă va face să fiţi mai buni cu semenii voştri şi să nu vă duşmăniţi aproapele pentru lucruri minore. Să ştiţi că toate sunt trecătoare, aşa că fiţi buni, înţelegători, iertători şi bucuraţi-vă de tot ce vă oferă viaţa, oricât de mic ar fi.
În încheiere voi reda una din frumoasele poezii ale distinsei doamne Emin Emel:
“Yaşama sevinci
Bir insan
Bir çiçek
Bir tebessüm, bir selamlama
Seviniyorum
Yaşadığıma seviniyorum.“
Cader Abdula, Filiala Tulcea
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
2.nolu Basarabi Ilköğretim Okulunun kardeş okulu olan İzmır’deki „Emlak Bankası” İlöğretım okulun öğretmenlerini ve öğrencilerini sevgiyle karşılayıp, 1 Haziran Çocuk Bayramında Basarabi’ta ağırladılar. 5 gün kaldıkları sürece, organizatör olan İlmia Süleyman – Türkçe öğretmeni ve okulun müdürü Stanca Doina misafirlerine unutulmaz günler yaşatmaya çalışmışlar, ve bunu büyük bir gururla dile getirmektedirler. „Dünya küçülmektedir. Yeni olan nesilimize dünyanın barışını aşılayarak bu atmosferde büyütmeliyiz ve eğitmeliyiz. Ayrıca, her iki ülkenin kardeşliği ve birbirinin ülkelerini tanıması ve berabece sosyo-kültürel faliyetlerde bulunmaları, bu çocuklarımıza verilebilecek en büyük mirastır bence…” diyor , İlmia Süleyman Hanım.
Türkiye’den gelen misafirler Dobruca’mızın tarihi yerlerini tanımaları yanısıra, Romanya’daki azınlığımızın sosyal hayatını da görüp, çok memnun kalmışlar,
Köstence’deki Kral Camisi tarihi eserimize büyük bir hayranlık ile ziyaret ettiler.
Sonunda, son gününde, her iki tarafının hem çocukları hem de öğretmenleri
kardeşliğe uygun bir davranış sergileyip, heyecanla dolu konuşmalar yapmışlar. Bayrak değişimi bu Okul Kardeşliğinin devam edeceğini ve çocuklar adına neler yapılacaksa, ilerde yapılacağının bir göstergesidir. Bizlerde onlara başarılar dileyip, onların adına sevindiğimizi belirtmek istiyoruz.
Sponsorlara teşekkürler: Köstence Türkiye Başkonsolosluğ’una, Köstence’deki Uluslararası Bilgisayar Lisesi’ne, Romanya Müftülüğ’üne, Basarabi Belediye Başkalığ’ına, Mecidiye „Kemal Atatürk” Kolejine, „Flora” Oteline, „Tuna” Vakıfına, Köstence Kültür merkezinin başkanlığına ve özellikle Basarabi’daki 2. nolu İlköğretim Okulunun velilerine, yavrularımıza ve öğretmenlerine.
VİLDAN BORMAMBET
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Ziua copilului, zi mult aşteptată de copiii turci din cadrul U.D.T.R. Celor mai cuminţi şi merituoşi copii li s-a promis o zi plină de surprize. Chiar dacă natura le-a făcut o surpriză mai puţin plăcută, plouând, bucuria şi fericirea de pe chipurile micuţilor nu a putut fi ştearsă. Îmbarcaţi în autocare şi însoţiţi de preşedinţii de filiale şi de d-nul Asan Murat prim-vicepreşedinte, cei 150 de copii s-au îndreptat spre Delfinariul din Mamaia. Aici au fost intâmpinaţi de jucăuşul delfin Mark. Copiii au aflat că frumoasele mamifere sunt înzestrate cu o inteligenţă deosebită ce uimesc şi distrează în acelaşi timp. Li s-a mai spus că Delfinariu şi-a început activitatea la 1 iunie 1972, constituind prima formă muzeistică de acest gen din ţara noastră şi prima din SE-ul Europei. Începând cu anul 1995, zestrea muzeistică s-a diversificat, prin aducerea a două exemplare de lei de mare, aparţinând familiei Otaridae (Otaria beyronia) originale de pe coastele sudice ale Americii de Sud. Micuţii au mai aflat că delfinii, deşi au formă de peşte, sunt mamifere acvatice care respiră oxigen atmosferic şi nasc pui, pe care îi alăptează. Mark şi cei doi lei de mare i-au distrat pe copii, prin comportamentul prietenos şi prin inteligenţa lor, obţinând aplauzele micuţilor.
Surprizele au continuat prin servirea unei gustări la Mc Donalds. Ca o amintire a acestei frumoase zi Uniunea turcă a oferit fiecărui copil câte un tricou cu sigla U.D.T.R. Cu speranţa că micuţii au plecat cu amintiri plăcute, dorim să continuăm tradiţia şi în anii ce vor urma.
Serin Gafar
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Kuran’ da Allah, gökyüzünün ilginç bir özelliğine şöyle dikkat çeker: “Gökyüzünü korunmuş bir tavan kıldik; onlar ise bunun ayetlerinden yüz çeviriyorlar.” (Enbiya Suresi, 32) Ayette belirtilen gökyüzünün bu özelliği, 20. yüzyıldaki bilimsel araştırmalarla kanıtlanmıştır. Yerküremizi çepeçevre kuşatan atmosfer, canlılığın devamı için son derece hayatı işlevleri yerine getirir. Dünyaya doğru yaklaşan irili ufaklı pek çok gök taşını eriterek yok eder ve bunların yeryüzüne düşerek canlılara büyük zararlar vermesini engeller. Atmosfer, bunun yanısıra, uzaydan gelen ve canlılar için zararlı olan ışınları da filtre eder. Işin ilginç olan yanı, atmosferin sadece zararsız orandaki ışınları, yani görünür ışık, kızıl ötesi ışınlar ve radyo dalgalarını geçirmesidir. Bunların tümü yaşam için gerekli ışınlardır. Örneğin atmosfer tarafından belirli oranda geçmesine izin verilen ultraviyole ışınları, bitkilerin fotosentez yapmaları ve dolayısıyla tüm canlıların hayatta kalmaları açısından büyük önem taşır. Güneş tarafından yayılan şiddetli ultraviyole ışınlarının büyük bölümü, atmosferin ozon tabakasında süzülür ve Dünya yüzeyine yaşam için gerekli olan az bir kısmı ulaşır. Atmosferin koruyucu özelliği bunlarla da kalmaz. Dünya, uzayın ortalama eksi 270 derecelik dondurucu soğuğundan yine atmosfer sayesinde korunur. Atmosfer, sadece canlılar için gerekli olan ışınların yeryüzüne geçmesine izin verir. Örneğin bu ışınlardan ultraviyole ışınları belirli oranlarda bize ulaşır. Bu oran bitkilerin fotosentez yapmaları ve dolayısıyla tüm canlıların hayatta kalması için en uygun ölçüye sahiptir. Dünya’yı zararlı etkilerden koruyan, yalnızca atmosfer değildir. Atmosferin yanısıra “Van Allen Kuşaklari” denilen ve Dünya’nın manyetik alanından kaynaklanan bir tabaka da, gezegenimize gelen zararlı ışınlara karşı bir kalkan görevi görür. Güneş’ten ve diğer yıldızlardan sürekli olarak yayılan bu ışınlar, insanlar için öldürücü etkiye sahiptir. Özellikle Güneş’ te sık sık meydana gelen ve “parlama” adı verilen enerji patlamaları, Van Allen Kuşakları olmasa, Dünya’daki tüm yaşamı yok edebilecek güçtedir. Van Allen Kuşakları’ nın yaşamımız açısından önemini Dr. HughRoss şöyle anlatmaktadır:
Dünya, Güneş Sistemi’ ndeki gezegenler arasında en yüksek yoğunluğa sahiptir. Bu geniş nikel-demir çekirdeği büyük bir manyetik alandan sorumludur. Bu manyetik alan Van Allen radyasyon koruyucu tabakasını meydana getirir. Bu tabaka yeryüzünü radyasyon bombardımanından korur. Eğer bu koruyucu tabaka olmasaydı Dünya’ da hayat mümkün olmazdı. Manyetik alanı olan ve kayalık bölgelerden oluşan diğer tek gezegen Merkür’dür. Fakat bu manyetik alanın gücü Dünya’nınkinden 100 kat daha azdır. Van-Allen radyasyon koruyucu tabakası Dünya’ ya özeldir. Geçtiğimiz yıllarda tespit edilen bir parlamada açığa çıkan enerjinin, Hiroşima’ ya atılanın benzeri 100 milyar atom bombasına eş değer olduğu hesaplanmıştır. Parlamadan 58 saat sonra pusulaların ibrelerinde aşırı hareketler gözlenmiş, Dünya atmosferinin 250 km üstünde sıcaklık sıçrama yapıp 2500° C’ ye yükselmiştir. Kısacası, Dünya’ nın üzerinde, kendisini sarıp kuşatan ve dış tehlikelere karşı koruyan mükemmel bir sistem işler. Işte Dünya göğünün bu koruyucu kalkan özelliği yüzyıllar öncesinden Kuran’da bizlere Allah tarafından bildirilmiştir. Tüm bu bilimsel bulgular, Dünya’nın özel bir şekilde korunduğunu kanıtlamaktadır. Önemli olan, bu korunmanın “gökyüzünü korunmuş bir tavan kıldık” ayetiyle 1400 sene önce Kuran’ da haber verilmiş olmasıdır.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Milletleri ayakta tutan millî ve manevî değerlerdir. Bu değerler, milletlerin birlik beraberlik ve toplumsal dayanışma içerisinde yaşamasını ve milli kimliğiyle tarih sahnesinde yer almasını sağlamaktadır. Milletler, söz konusu değerleri gelecek kuşaklara aktardığı oranda varlıklarını sürdürürler. Tarih, bize milli ve manevi değerlerine sahip çıkmayan ve başka milletleri körü körüne taklit edip milli şahsiyetlerini kaybedenlerin dünya cografyasından silinip yok olduklarını göstermektedir. Bu yüzden, bir toplumu içten yıkmak isteyenler, inanç, ahlak ve milli değerleri yok etmeyi ilk hedef olarak seçmektedirler.
Yüce dinimizle milli kültürümüz adeta bütünleşmiş ve dinimizin güzel prensipleriyle yoğrulmuştur. Sevgi, saygı ve fedakârlığın geliştirilmesinde, toplum hayatımızın ahenkli ve sağlam bir şekilde devam ettirilmesinde, gençlerimizin ve çocuklarımızın yetiştirilmesinde, manevi değerlerimizin ve milli kültürümüzün katkısı büyüktür. Özellikle genç kuşakları bu değerler çerçevesinde eğitmek ve yetiştirmek oldukça önemlidir. Çünkü gençlerin dini ve ahlakı değerlerden uzaklaşmaları, örf ve adetlerimize uymayan davranışları benimsemelerine, zararlı akim ve alışkanlıkların tuzağına düşmelerine yol açmaktadır. Bu itibarla geleceğimizin teminatı olan gençlerimizi, milli, manevî ve kültürel değerlere uygun yetiştirmek, anne-baba eğitimci ve toplum olarak hepimizin görevidir. Nitekim Yüce Allah, dini ve ahlakî prensiplere sahip çıkarak kimlik ve şahsiyetimizi korumamızı emretmiş ve şöyle buyurmuştur: “Işte bu din, benim dosdoğru yolumdur. Artık ona uyun. Başka yollara uymayın. Yoksa o yollar, sizi parça parça edip, doğru yoldan ayırır. Işte bunları, sakınasınız diye Allah size emreder”. Sevgili Peygamberimiz (s.a.v) de bizleri ahlakî çöküntüye neden olabilecek, birlik ve beraberliğimizi bozacak başka milletlerin örf ve adetlerini benimsemekten sakındırmıştır.
Bugün, toplumumuzda yılbaşı kutlaması adı allında düzenlenen eğlence ve toplantılar kültürel ve geleneksel bir temele sahip değildir. Bu tür eğlencelerde aklı ve sağlığı tehdit eden içki içmeyi, aile bütçesini sarsan kumarı ve israf boyutundaki harcamaları milli ve dini değerlerimizle bağdaştırmak asla mümkün değildir. Ayrıca milli ve manevi değerlerimize ters bu tür eğlence ve adetler, kültürel tahribata yol açmakta, bizleri millî kimliğimizden uzaklaştırmaktadır. Bunun için kültürel mirasımızdan, dini anlayış ve heyecanımızdan kaynaklanan değerlerimizi yaşatmaya gayret edelim ve bu değerlerimizi genç kuşaklara aktarmaya çalışalım. Dini ve milli değerlerimizle çelışen başka kültürlerin örf ve adetlerini körü körüne taklit ve özentiden kaçınalım. Yılbaşı kutlamalarını vesile edinerek Allah ve Resulünün razı olmayacağı tavırlar yerine, geçmiş senelerde yaptıklarımızı gözden geçirerek ve gelecek yeni yılda hayatımıza daha iyi nasıl yön verebileceğimizi düşünelim.
Hazırlayan Firdevs Veli
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Sevgili okuyucular, bügün sizlere bu yayında “Allah korkusunun” fazileti ve faydaları hakkında sunacağım.
Allah korkusu demek, Allah’ ın kudret ve azametini, büyüklük ve yüceliğini aklından çıkarmamak demektir. Her zaman, her yerde Allahü Teala’ nın hazır ve nazır olduğunu düşünmek demektir. Her şeyi yaratan, yoktan var eden, bütün varlıkları besleyen, büyüten, teriye eden, nimetler veren Allahü Teala olduğunu hatırlamak demektir. Cenab-ı Allah Kuran Kerim’ de şoyle buyurur:
“Ey Müminler! Allah’ tan nasıl korkmak gerekiyorsa öyle korkun ve ancak müslüman olarak ahirete göçün, müslüman olarak ölünüz”.
Dikkat edersek Ayette “ Ey müminler !” buyuruluyor. Mümin, inanan demektir. Her mümin ve müslüman Allah’ ın büyüklüğünü ve azametini en iyi bilen, inanan, güvenen kimse demektir.
Bir korkulu fırtına karşısında, akılları alt üst eden bir zelzele sarsıntısında, herhangi bir tehlike karşısında insanın ilk çağırdığı. Yardım beklediği kuvvet kimdir? Böyle tehlikeli anlarda insanın ilk aklına gelen hangi sevinçli günü olabilir? Mesela: Müftü seçildiği günu mü hatırlar? Hangi mes’ ut ve mutlu günlerini anabilir? Mümkün mü? Elbette değil! Aklına ilk gelen kurtarıcı Allah olacaktır. Bütün insanların bu tehlikeler karşısında Allah diye feryad edip Allah’ a sığındıklarını hep görmekteyiz ve kıyamete kadar da böyle görülecektir.
Evet, en koyu müşrik, kıpkızıl kafir bile başı daralınca Allah der. Hz. Musa (A.S.) Firavuna girip Allah’ a ibadet et dediüi zaman, O koca kafir “ benden büyük Allah mı var ?” diye kafirce bir karşılık verdi. Hz. Musa (A.S.) ya. Vaktaki Allah, Hz. Musa’ sına (A.S.) kızıldenizden yollar açtı. Hz. Musa (A.S.) denizden açılan yollardan kendisine iman eden kavmiyle geçerken Firavun, yine kafirce düşündü, Musa’ nın (A.S.) açtığı yoldan geçip de Musa’yı (A.S.) yakalayıp öldüreyim dedi. Kafir aklı bu! Bilmiyor ki O yolu Musa’ nın (A.S.) sahibi, muini (yardımcısı) olan Allah açmıştır. Firavun, tam deniz ortasına gelince denizin açılan kanatları birleşiverdi. Firavun denizin üzerinde bir alabora oldu, o dehşetli dalgalar arasında şöyle bağırdı: “ Ben Musa’nın Harun’ un Allah’ına inandım! dedi. Ama vakit çoktan geçmişti. Kızıl deniz Firavuna mezar oldu. Boğuldu.
Demek ki, Allah’ ın büyüklüğünü, kuvvet ve kudret sahibi olduğunu her kafir, her dinsiz her ahlaksız gibi, Firavun kafiri de biliyordu. Ama başı daralınca bildi. Artık denizin dalgalarından kurtulamadı.
Aklımızı başımıza toplayalım. İşimizi, amelimizi kafirlere sapıklara, ahlaksızlara benzetmiyelim. Bunlar gaflet içinde yaşarlar. Başları sıkışınca Allah derler. Allah’ a yalvarırlar. Halbuki mü’ minler, her nefes Allah derler. Allah’a karşı saygılı olurlar. Bunun için Allah Ey Mü’min kullarım! Buyurarak Allah’ dan gereği gibi korkacak olanların mü’minler olduğu bildiriliyor.
Şimdi ayeti kerimenin ma’ nasını daha iyi anlamış olduk kanaatindeyim. Ne diyor Ayet-i Kerime, “Allah’ tan nasıl korkmak gerekiyorsa öyle korkun!” Yani, Allah’ a nasıl saygı ve hürmet göstermek gerekiyorsa. Allah’ ın şanına ve büyüklüğüne yakışır bir şekilde tazin ve hürmet gösterin, diyor.
Hz. Ömer (R.A.) Medine sokaklarını bir bir dolasıyor. Acaba derli kederli bir halkım var mı endişesiyle Medine etrafında dört dönüyor.
Yine böyle devriye gezdiği bir gecede, kulağına bir ses geldi. Sesin geldiği tarafa kulağını verdi. O tarafa doğru yaklaştı. İçerden ihtiyar bir kadın sesi geliyordu:
- Kızım! Biraz su getir de süte karıştıralım bugün süt gözüme çok az geliyor. Fakat kız hayretler içinde:
- Aman anneciğim! Sen neler söylüyorsun! Emirül-Mü’ minin sütlere su katmayınız, diye ilan etmedi mi? İhtiyar anne ısrar eder:
- Kızım! Biliyorsun bizim geçimimiz bu süt iledir. Ben dul ihtiyar bir kadınım, başka bir gelirimiz de yok. Süte biraz su koyarsan süt çoğalır, satar ve ihtiyaçlarımızı alırız der. Allah korkusunu kalbine yerleştiren iyi huylu kızcağız:
- Anacığım! bugün sana ne oldu? Sen eskiden böyle değildin? Halife duyarsa sonra halimiz ne olur? Anne yine israr eder:
- Kızım ! Gecenin bu saatinde Halife uykusunda, bizim burada süte su koyduğumuzu ne bilecek, nereden görecek. O mübarek kız annesini günahtan korumaya çalışır:
- Anneciğim! Bugün sana bir şeyler oluyor! Sen böyle değildin! Bu dediğin hileyi Halife görmüyorsa, her şeyi bilen Allah biliyor ve görüyor! Günahtır süte su koymayalım! Diyor ve bu süretle ihtiyar annesini günah işlemekten kurtarıyor.
Hz. Ömer, bütün bu konuşulanları dinledi. Sabah olunca hemen girip o Allah korkusuyla süslenmiş güzel, ahlaklı, iyi huylu ve terbiyeli kızı oğluna istedi.
Allahın sizdeki olan nimetlerinin ve hakkının çokluğunu ve büyüklüğünü düşünün, ona göre emirlerini yapıp yasaklarından kaçının. Her varlığa saygı büyüklük derecesine göre olur. Öyle değil mi? İnsan oğlu sevdiği bir kimseyi darıltmamak için elinden gelen fedakarlığı nasıl yaptığını içimizde bilmeyen yoktur.
İşte Resulü Ekrem Efendimiz, bu gerçeğin inceliğini beyan etmek için Hadis-i Şeriflerinde şöyle buyurmuştur:
“Hikmetin hidayet ve hakikatin başı Allah korkusudur.”
Her iyiliğin başı Allah korkusu ve Allah sevgisidir. Kalbinde Allah korkusu, Allah sevgisi olmayandan her kötülük gelir. Hani bir atasözümüz vardır. “Kork Allah’tan korkmayandan“ demiştir dedelerimiz. Hakikaten öyledir. Bir adam Allah’tan korkmazsa her kötülüğü yapar; hırsızlık yapar, yalan söyler, başkalarına küfür eder. Hülasa her fenalığı yapar. Yüreğinde Allah korkusu, Allah sevgisi olan kimse hiç bir zaman fenalık yapamaz. Allah’tan korkan, Müftü olabilmek için Şura uyelerine ruşvet teklif etmez. Şura uyeleri en iyi olan adaylarından birisini seçerler. Çünkü, Allah her şeyi görür ve bilir der.
Allah’ı bilen Allah’tan korkar. Allah’ın büyüklüğünü bilmeyen korkmasını ne bilsin!..
Resulullah ( S.A.V.) Hadis-i Şeriflerinde şöyle buyuruyorlar:
“Ey ümmetim ! Allah’a yemin ederim ki, benim bildiğimi sizler bilseydiniz pek az güler, çok ağlardınız.”
Allah-ü Teala Ayeti kerimesinde şoyle buyuruyor:
“Allah-ü Teala’dan ciddi bir şekilde korkan ancak alim – bilgili kullarıdır.”
Demek oluyor ki, Allah! ın kudret ve azametini bilmeyen Allah’tan layıkıyla korkmasını da bilmez. Allah’tan korkan her gün kendisini hesaba çekip muhasebe eder. Kendisini hiç kimseye incitmeye cüret edemez. Haramlardan kaçar, rızkını helallardan kazanır. Zerrece haram işleyen, onun bunun hakkına hukukuna dokunan da cezasını görecek. Böyle bir adalet günü var. Bunu her mü’min biliyor ve kendini ona göre terbiye edip kimsenin hakkına hukukuna göz dikmemeli. Allah’ın emirlerini yerine getirmeli, yasak ettiği haramlardan, günahlardan kaçmali ve uzak durmalı.
Allah-ü Teala’nın emrini unutmamalıdır.
“Ey Mümin kullarım! Eğer gerçek müminlerseniz benden korkunuz.”
Allah’tan korkmanın imanla çok yakın irtibatı, yakınlığı vardır. Hakiki müminler Allah’tan en çok korkanlardır. Bizler hakiki Allah korkusunu kendimizde bulamıyorsak sebebini imanımızın zayıflığında aramalıyız.
Bir gün Hz. Ömer (R.A.) Efendimize atının üzerinde giderken:
- Allah’tan kork Ya Ömer dediler.
Hz. Ömer Efendimiz sür’atla hayvanından inip yüzünü yerlere koyarak toprağa sürer, rengi sapsarı olmuş sesi kısılmış bir halde:
- Ömer de kim oluyor ki, Allah’tan korkmasın! diyerek başını secdeden kaldırdı. Allah korkusu hikmetin, hidayetin, saadetin anahtarıdır. Kendinin insan olduğunu bilen ancak Allah’ın büyüklüğü karşısında secdelere kapanır. Kendinin insanlığını bilemeyen, Allah’ın büyüklüğünü nereden bilsin?
Allah korkunun faydaları pek çoktur. Allah korkusu her hayrın başıdır.
İşte Hak korkusunun iyi neticeleri bunlardır. Allahı bilen Allah’tan korkar. Nefsinin kötülüğünü düşünebilen, nefsin bana düşmanlık yapabilir diyen Allahın himayasine sığınır.
Allah korkusu bütün hayırların başıdır. Allah korkusu bütün iyiliklerin başıdır. Allah korkusu bütün hikmetlerin başıdır.
Cenab-ı Allah cümlemizi kendisinden korkan kullarının zümresine idhal eylesin. Amin.
Allah Sizlerden Razı Olsun!
Hacı Ablachim Onder, Esmahatun Camisinin İmam Hatibi
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Poet romantic, gazetar. S-a născut în Istanbul. A început să studieze la Facultatea de Medicină, dar din cauza bolii o abandonează. A predat ca profesor de limbă turcă la diferite licee din ţară. A colindat multe localităţi, a cunoscut Anatolia Centrală şi folclorul ei.
Poetul F. Nafiz Çamlıbel este ca o apă curgătoare, trece lin, reflectă în apele sale lumea din împrejurimi şi mereu este în căutare. Çamlıbel este la fel de talentat ca Y.K. Beytalı. Spre deosebire de maestru său cu vederile orientate spre lume, caută izvorul artei în Anatolia.
Başka bir sanat bilmez o karşımıza dururken
Yazılmamış bir destan gibi Anadolumuz.
Arkadaş, biz bu yolda türküler tutarken
Sana uğurlar olsun Ayrılıyor yolumuz.
Poetul este convins că Anatolia este o comoară de studiu şi inspiraţie. Ea cuprinde multe legende despre trecut, în ea s-a închis sufletul poporului, căldura inimii, este un izvor nesecat. In poezia Han Duvarlari descrie călătoria sa prin Anatolia Centrală. Cititorul vede lumea contemporană a autorului şi cunoaşte din treecut sufletul poporului. Vede pustietatea naturii, simte singurătatea autorului.
Yağız atlar kişnedi meşin kıraç şakladı
Bir dakika araba yerinde durakladı
Neden sonra sarsıldı altımda demir yaylar
Gözlerimin önünden geçti kervansaraylar
Nostalgia după dragoste, o găsim în versurile poeziei "Çoban Ceşmesi". Poetul povesteşte legendele de dragoste ale orientului, tânjeşte după o asemenea iubire, însă este dezamăgit de contemporanii săi, numai sunt poeţi cu lacrimi, rapsozi îndrăgostiţi, şi cişmeaua, care cândva a cântat dragostea, acuma curge în zadar.
Deriden derine ırmaklar ağlar,
Uzaktan uzağa çoban çeşmesi.
Ey suyun sesinden anlayan bağlar,
Ne söyler şu dağa çoban çeşmesı?
Gönlümü Şiirin' in aşkı sarınça
O hızla dağları Ferhat yarınca
Başlamış akmağa çoban çeşmesi
Ne şair yaş döker ne aşık ağlar
Tarihe karıştı aşkı sevdalar
Seyhude seslerin beyhude çağlar
Bir sola bir sağa çoban çeşmesi
Poezia "Akarsu" dezvăluie ataşamentul petului faţă de idealurile sale. Chiar dacă sunt puteri mari, care îl obligă să devieze din drum, el nu-şi uită scopul şi asemănător ca o apă curgătoare îşi continuă drumul spe unicul ţel, marea. Chiar dacă se rupe din sidef, el îşi păstrează perla.
Görünce bir kuvvetin bükülmeyen kolunu
Ne var değiştirirse de ayaklarım yolunu
Gönlüme dokunmadı göğsünü yırtan eller
Ben bir akarsuyum ki ondaki tatlı rengi
Yaratan yaprakların salkımların hevengi
Bunlar sizin duygunuz sizin düşüncenizdir
Singurătatea este tema abordată şi de poet. Împreună cu o pasăre, din alte meleaguri, se simt singuri printre străini. Într-un sat, unde noaptea începe cu apusul soarelui poetul caută oameni cu sentimente, caută iubire, dar toţi din jurul lui sunt indiferenţi faţă de el, faţă de dragoste.
Lector univ. Emel Emin
Mai întâi s-a auzit un geamăt ameţitor în seară
Apoi s-a rupt o stea din drumul de unde nici o pasăre nu zboară
Înaintând din inima Asiei prin pământ
Din depărtări am văzut un car greu spre noi venind.
Ce se târăşte cu acest vaier vechi în bolţi
Un chip treaz s-a apropiat de mine cu iubire
Drumeţul cărui drum ? Cine e? Şi de unde această ivire ?
Era precum pasărea fără grai cel ce venea
Am cunoscut-o după glas, era o fată cea ce venea
Şi pe ea o învăluise o mare dragoste oarbă
Singură la drum cu muntele ca-ntr-o cunună albă
Culoarea pletei de aramă, pielea de aramă
Era aprinsă ca un jar şi m-a înfiorat
Pletele desfăcându-se, sângele roşu m-a cuprins
Am înţeles că fiecare duh e singur, nu poate fi învins
Cum nici o pasăre nu asculta în întuneric cântecul pletelor
Am înţeles, mâna lumii nu poate să te atingă,
Chiar de-ar lua foc în inima mea o mie şi una de frumoase.
Acest cap al tău cuprins de flăcări m-a luat şi m-a dus,
Mai departe nu pot vedea soarele căzut de sus….
Carul s-a pierdut acolo unde dispar soare şi cucuvea
Fata s-a îndepărtat dar înspre mine o ameţeală nebună venea.
Faruk Nafiz Çamlıbel
Küreleşme dönemi başladı yüzyılımızda.
Sınır kalkıyor, açılıyor serbest dolaşıma.
Bazılarımız korkuyor bu tarihî olaydan,
Çeşit halkların biribirine kavuşmasından.
Sanıyor dil, âdet, gelenek kaybolacağını,
Uluslar niteliklerinin yok olacağını.
Hayal etmiyorum dünyayı sadece bir türlü.
Aynı şekilde, bir birine benzer görüntülü.
Coğrafî rölyef, iklimler, bitkiler, yiyecekler,
Yer üstünde, altında, suda ve havadakiler,
Dünyada bütün varlıklar nasıl çeşit çeşitse,
İnsanlar da grup grup kalacaklar ileride de.
Aile, toplumun en sağlam birliği kalacak,
İnsanlık dinler, diller, uluslarla yaşayacak.
EMIN EMEL
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Summitul european de la Milano, din 1985, a decis ca ziua de 9 Mai să fie desemnată „Ziua Europei” sărbătoare care treptat a început să fie celebrată în toate ţările europene.
9 Mai este un simbol european împreună cu moneda unică euro, cu steagul albastru cu cele 12 steluţe şi imnul-celebra „Oda Bucuriei” din Simfonia a IX a de L. Van Beethoven.
Cum România şi Turcia sunt ţări europene ca aşezare geografică, care doresc să intre în Uniunea Europeană, au sărbătorit această zi cu entuziasm.
România va fi membră U.E. cu drepturi depline începând cu 01.01.2007.
Turcia a început şi ea tratativele de aderare la U.E. Sperăm că toate popoarele Europei se vor uni, fără să aibă graniţe între ele. În felul acesta ne vom întinde mâna cu prietenie, indiferent de naţionalitate, de economie, de cultură, urmând ca totodată fiecare popor să-şi păstreze specificul lui, limba, religia. Fiecare popor îşi va oferi ceea ce are mai bun, mai frumos. Împreună, uniţi şi mai puternici vom creea o Europă a păcii şi prosperităţii.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Ebru este o artă de împodobire a unei hârtii. Ea dă imaginea de sidef, sau nervuri de marmură, hârtiilor sau pielii cu care este legată marginile sau coperţiile interioare ale cărţilor. Ebru a fost descoperită mai întâi în Turchestan, apoi în Turcia a avut succes ca artă. Hârtiei ebru în Europa, i s-a spus hârtie turcească.
Pentru fabricarea ebru, se foloseşte un clei special, care a fost numit kitre. În stare de pulbere, din vopselurile de pământ, sunt obţinute culorile care sunt dorite. Ele sunt topite în vase speciale. Acestor amestecuri le este adăugată o măsură cunoscută din fiere de vacă.
Începând de la cea mai închisă cu-loare vopselurile sunt stropite deasu-pra, cu peria de apă, şi cu kitre. Vopse-lurile care rămân la suprafaţa apei sunt amestecate cu un beţigaş sau pieptăne special, şi se formează nervurile care sunt dorite. Hârtia este lăsată lent pe suprafaţa apei cu această vopsea. După ce a stat 5-10 secunde, este ridicată foaia de colţurile sale, atârnându-se să se scurgă bine kitreul.
Este lăsat să se usuce într-un loc drept. Maeştrii ebru fă-ceau şi desene florale. Cu cele mai vechi exemplare de ebru sunt împodobite palatul Topkapî, făcute în secolul al 15 lea.
Ebru bazen insan kadar karmaşık, bır o kadar da renkli ve güzel ama, tabiki bakmasına bile ebru bır kağıt süsleme sanatıdır. Kitap çiltlerını iç kaplarına, kenarlarına veya çiltçilikte kulanılır deri ve kağıtlara mermer damarları ya da sedef ğörüntüsü verir. Ebru önce Türkistan’da görülmüş daha sonra Türkiye’de başarı eserli yapılmış bir sanattır. Ebru kağıtına Avrupa’da Türk kağıdı denılmıştır.
Ebru yapımı için kidre adı verilen özel bir tutkal kullanılır.
Toz halinde istenen renklere ayıt toprak boyaları ayrı kaplar içinde eritilir. Bu karışımlara belli ölçüde sığır ödü ilave edilir. En koyu renkten başlayarak boyalar fırça ile kitreli su üzünde kalan boyalar bir çöple karıştırılarak itenen damarlar meydana getirilir. Kağıt bu boyalı suyu üzüne yavaşça bırakılır. Beş-on saniye kaldıktan sonra kaldırılır. Ebrulanan kağıt üçlarından asılarak kitresi iyiçe akıtılır.
Ebru ustaları çıçek desenleri de yapardılar. En eski ebru örnekleri Topkapı Sarayındaki on beşinci yuz yılında yapılmış süsleme kağıtlarıdır.
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Kızkulesi’nin ulaşılmazlığı nedeniyle, insanlar onun içinde yaşanılanlar hakkında çok fazla bilgiye sahip olamamışlar ve içi ile ilgili hikayeler anlatmak ve düşler kurmak ile yetinmişlerdir.
Kızkulesi ile ilgili anlatılan ilk hikaye; Ovidius’un kaydettiği bir aşk hikayesidir. Hero ile Leandros adlı iki gencin hüzünlü aşkını anlatan bu hikaye, Hero’nun kuleden ayrılmasıyla başlar. Hero Afrodit’in rahibelerindendir ve aşka yasaklıdır.
Yıllar sonra Afrodit’in tapınağında yapılan bir törene katılmak için kuleden ayrılır ve orada Leandros ile karşılaşır. Birbirine aşık olan iki genç, Leandros’un gece kuleye gelmesi ile aşklarını kutsarlar. Kızkulesi her gece iki gencin gizli aşkına ve yasak sevişmelerine tanıklık eder. Leandros’un yüzerek kuleye geldigi fırtınalı bir günde Hero’nun yaktığı sevda ateşinin feneri söner. Karanlıkta yolunu kaybeden Leandros boğazın sularına gömülür. Sevgilisinin öldüğünü gören Hero da kendini Kızkulesi’nden boğazın sularına bırakır. Kavuşamayan aşıklara atfen anlatılan bu hikayeden başka bir de; Kleopatra’nın sonuna benzer bir sonun anlatıldığı yılan hikayesi vardır. Kehanete göre kralın birine, çok sevdiği kızı onsekiz yaşına geldiğinde bir yılan tarafından sokularak ölecegi söylenir. Bunun üzerine kral denizin ortasındaki bu kuleyi onararak kızını buraya yerleştirir. Kaderin kaçınılmazlığını kanıtlarcasına, kuleye gönderilen üzüm sepetinden çıkan bir yılan, prensesin tenine süzülerek zehrini boşaltır. Kral, kızına demirden bir tabut yaptırarak Ayasofya’nın giriş kapısının üstüne yerleştirir. Bugün bu tabutun üstünde iki delik vardır. Yılanın, ölümünden sonra da onu rahat bırakmadığına dair hikayeler anlatılır. En son anlatılan hikaye ise Osmanlı Dönemi ile ilgilidir. Battal Gazi’nin askerleri ile Kızkulesi’ne baskın yaparak kuleye saklanan hazinelerin ve Üsküdar Tekfuru’nun kızını kaçırdığı ile ilgili hikayedir. Battal Gazi tekfurun kızı ve hazinelerini aldıktan sonra Üsküdar’dan atına atlayıp oradan uzaklaşmıştır. Çokça bilinen “Atı alan Üsküdar’ı geçti” lafı bu hikayeden gelir. Bu hikayeden günümüze gelen bir diğer şey de küçük kulemizin ismi ile ilgilidir. Diğer efsanelerdeki prenseslere de atfen Türkler buraya Kız-Kulesi ismini vermişlerdir. Antikçağ’da Arkla (küçük kale) ve Damialis (dana yavrusu) adları ile anılan kule, bir ara da Tour Leandros ismi ile ün yapmıştır.Şimdi ise “Kızkulesi” ismi ile bütünleşmiş ve bu ismi ile anılmaktadır.
La intrarea în Bosfor, în faţa Cornului de Aur, spre malul asiatic, pe o insuliţă, se află micul turn alb, Kızkulesi numit şi “turnul lui Leandru”. De-a lungul timpului oamenii au scris foarte multe legende despre Kızkulesi. Prima legendă de pe vremea lui Ovidius, ne dezvăluie povestea de dragoste dintre tânărul Leandru şi frumoasa Hero. Legenda spune că preoteasa Afroditei Hero, de pe malul vestic din Hellespont era iubită de tânărul Leandru din Abydos, care locuia pe malul opus. Spre a-şi întâlni iubita, în fiecare noapte Leandru traversa strâmtoarea înotând. Într-o noapte, prins de furtună, s-a înecat. Hero, neputâdu-i supravieţui, s-a aruncat în mare din înaltul acestui turn.
O altă legendă ne povesteşte despre un rege căruia i s-a prezis că unica şi iubita fiică, va muri când va împlini vârsta de 18 ani. Ca să-şi ferească copila de acest blestem regele a ordonat să se construiască un turn în mijlocul mării. Dar într-o zi în coşul cu struguri s-a strecurat un şarpe, ce i-a curmat viaţa tinerei prinţese.
O legendă mai recentă de pe vremea Imperiului Otoman, ne povesteşte despre cucerirea Kızkulesi de către soldaţii lui Battal Gazi şi răpirea fetei lui Üsküdar Tekfuru împreună cu comoara ascunsă în turn. Oricâte legende vom auzi despre acest inedit tur un lucru e sigur: că trebuie sa-l vizităm.
Serin Gafar
▲ Cuprins ▲ İçindekiler ▲ Contents ▲
Hâdrâlezul una din cele mai vechi şi totodată importantă sărbatoare a turcilor dobrogeni. Numele de Hâdrâlez provine de la cei doi patroni astronomici ai vieţii umane Hîzîr şi Ilias. În mitologia populară cei doi fraţi, l-au supărat pe stăpânul cerurilor; ca pedeapsă fraţii au fost despărţiţi unul devenind stăpânul apelor, altul stăpânul pământurilor şi li s-a permis să se întâlnească o singură dată pe an pe 6 mai. Ziua de Hâdrâlez simbolizează sfârşitul iernii şi începutul verii. Muslumanii se întâlnesc pe pajişti, la pădure, în zone cu verdeaţă şi ape, apa sim-bolizând sursa de viaţă. De Hâdrâlez gospodinele pregătesc cu o zi înainte plăcinte cu brânză, cu carne şi cu dovleac precum şi carne de miel. În popor e tradiţia ca în ziua de Hâdrâlez să nu se spele rufe, să nu se facă curăţenie, să nu se coasă. Curăţenia, gospodinele o fac înainte deoarece e credinţa că sfântu Hâzâr vizitează casele oamenilor.
Cu emoţie şi veneraţie, turcii din Dobrogea au vizitat mormintele celor dragi unde s-au citit rugăciuni din Sfântul Coran în memoria celor trecuţi în nefiinţă. Rugăciunile din această zi au o semnificaţie aparte.
Anul acesta de Hâdrâlez, Uniunea Democrată Turcă prin filialele Constanţa, Techirghiol, Tuzla, Mangalia, Băneasa, Cobadin, Hârşova, Tulcea şi Măcin au împărţit pachete cu ajutoare oamenilor nevoiaşi.